جمعه, ۱۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 31 January, 2025
مجله ویستا

All Trans Retinoic acid | اطلاعات دارویی | اطلاعات عمومی دارو


All Trans Retinoic acid
اسید رتینوئیک تمام ترانس
موارد و مقدار مصرف:
موارد و مقدار مصرف
درمان لوسمي حاد پروميليوسيتيك (APL)
بزرگسالان: جهت القاء بهبودي به صورت خوراكي mg/m2/day 45 در 3-2 دوز منقسم به مدت 30 روز پس از اتمام بهبودي استفاده شود (حداكثر طول درمان 90 روز مي‌باشد).
جهت نگهداري بهبودي، mg/m2/day 200-45 در 2 تا 3 دوز منقسم به مدت 12 ماه استفاده شود.
كودكان و سالمندان: مشابه دوز بزرگسالان.
موارد منع مصرف و احتياط:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: حساسيت به پارابن‌ها، ويتامين A، ساير رتينوئيدها و يا ساير تركيبات موجود در دارو؛ بارداري
عوارض جانبي:
عوارض جانبي
اعصاب مرکزي: سردرد، تب، درد، گيجي، اضطراب، بي‌خوابي، افسردگي، افزايش فشار داخل جمجمه، بي‌قراري، توهم، آفازيا، ادم مغزي، خونريزي مغزي، تشنج، كوما، ضعف اعصاب مركزي، انسفالوپاتي، عدم واكنش به نور، اختلال نخاعي، كاهش هشياري، دمانس، فراموشي، خواب‌آلودگي، كاهش سرعت سخن گفتن، هيپوترمي.
قلبي ـ عروقي: ادم محيطي، ناراحتي قفسه سينه، ادم، آريتمي، برافروختگي، افت فشارخون، افزايش فشارخون.
پوست: خشكي پوست و مخاطات، راش، خارش، ريزش مو، فلبيت، واكنش در محل تزريق.
چشم، گوش، حلق و بيني: اختلال بينايي، گوش درد، گرفتگي گوش، خشكي چشم، كاهش شنوايي.
دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، خونريزي گوارشي، درد شكم، موكوزيت، اسهال، افزايش وزن، يبوست، سوء‌هاضمه، اتساع شكم، كاهش وزن، خشكي دهان،‌ بي‌اشتهايي.
تنفسي: اختلالات دستگاه تنفسي فوقاني، ديسپنه، نارسايي تنفسي، پلورال افيوژن، پنوموني، رال، صداي ريه در هنگام بازدم، خشكي بيني.
متابوليك: افزايش كلسترول، افزايش تري‌گليسيريد، اسيدوز.
خوني: خونريزي، لكوسيتوز، DIC.
ادراري ـ تناسلي: ARF، نكروز توبول كليوي، نارسايي كليه.
عضلاني ـ اسكلتي: درد استخوان، پاراستزي، درد عضلاني.
ساير عوارض: عفونت، سندرم Retinoic acid- APL، تعريق، حساسيت به نور، سلوليت، ادم صورت.
مسموميت و درمان
درمان مسموميت شامل اقدامات علامتي و حمايتي مي‌باشد.
تداخل دارويي:
تداخل دارويي
مصرف همزمان ضد فيبرينوليتيك‌ها مانند آمينوكاپروئيك اسيد، آپروتينين و ترانگزاميك اسيد باعث افزايش ترومبوز مي‌گردد.
مصرف همزمان مهار كننده‌ها باعث افزايش سطح و اثر تريتنوئين مي‌گردد.
مصرف همزمان كتوكونازول باعث افزايش غلظت ميانگين پلاسمايي و AUC دارو مي‌گردد.
مصرف همزمان تتراساكلين‌ها باعث افزايش احتمال بروز Pseudotamor Cerebri مي‌شود.
مکانيسم اثر:
مکانيسم اثر
كرتينوئين به يك يا چند رسپتور هسته‌اي متصل مي‌شود و باعث مهار پروليفراسيون كلونال و/يا تمايز گرانولوسيت‌ها مي‌گردد.
فارماكوكينتيك:
فارماكوكينتيك
جذب: زمان به اوج رسيدن غلظت سرمي 2-1 ساعت مي‌باشد.
پخش: اتصال به پروتئين دارو 95% مي‌باشد.
متابوليسم: توسط سيستم سيتوكرومي كبدي متابوليزه مي‌شود. متابوليت اوليه آن 4-oxo-all-trans-retinoic acid مي‌باشد.
دفع: نيمه‌عمر دفع نهايي 2-5/0 ساعت مي‌باشد. 63% آن از طريق ادرار دفع مي‌گردد. 30% آن از طريق مدفوع دفع مي‌شود.
اشكال دارويي:
اشكال دارويي:
Capsule: 10 mg
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: آنتي‌نئوپلاستيك متفرقه.
طبقه‌بندي درماني: ضد سرطان.
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده D
نام‌هاي تجاري: Vesanoid
ملاحظات اختصاصي
1- دارو بايد تحت نظارت پزشك تزريق گردد.
2- دارو در گروه مواد سمي و خطرناك مي‌باشد، در حمل و نقل آن احتياط شود.
3- بيماران مبتلا به APL در ريسك بيشتري براي ايجاد عارضه به تريتنوئين مي‌باشند و در 23% بيماران مبتلا به APL تحت درمان با اين دارو سندرم RA-APL ايجاد مي‌گردد كه شامل تب، ديسپنه، ARDS، افزايش وزن، انفيلتراسيون ريوي و افيوژن‌هاي پلورال و پريكارديال، ادم و نارسايي كليوي، كبدي و يا چندگانه مي‌باشد. معمولاً اين سندرم با كاهش انقباضات ميوكارد، افت فشارخون و لكوسيتوز همراه مي‌باشد. در برخي موارد بيمار به جهت اين عارضه نياز به لوله‌گذاري اندوتراكئال و تهويه مكانيكي پيدا مي‌نمايد. اين سندرم معمولاً ظرف يك ماه اول درمان رخ مي‌دهد و در برخي موارد باعث مرگ بيمار مي‌گردد. در مواردي اين سندرم پس از اولين دوزهاي دارو رخ مي‌دهد.
درمان قطعي اين عارضه مشخص نيست اما شروع سريع استروئيد با دوز بالا با اولين نشانه‌هاي اين سندرم مؤثر مي‌باشد. (دگزامتازون mg 10 وريدي هر 12 ساعت به مدت 3 روز يا mg 10 وريدي هر 12 ساعت تا كاهش علائم بدون توجه به تعداد لكوسيت‌ها). بيشتر بيماران نيازي به قطع تريتنوئين نخواهند داشت.
نكات قابل توصيه به بيمار
خانم‌هايي كه در سنين باروري هستند به نكات «مصرف در بارداري» توجه نمايند.
مصرف در كودكان: ايمني و كارآيي دارو در كودكان زير يك سال اثبات نشده است.
مصرف در شيردهي: دارو در شير ترشح مي‌شود مصرف آن در دوران شيردهي توصيه نمي‌گردد.
مصرف در بارداري: دارو داراي اثرات تراتوژنيك مي‌باشد و در زناني كه در سنين باروري هستند فقط در صورتي كه فرد از روشهاي مؤثر ضد بارداري در حين درمان و يك ماه پس از قطع دارو استفاده نمايد مصرف گردد. ضروري است تست بارداري هر ماه انجام شود.
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
دارو مي‌تواند باعث افزايش كلسترول و تري‌گليسيريد گردد. همچنين مي‌تواند باعث افزايش تست‌هاي عملكرد كبد گردد.