اصول اخلاقی در جنگ تازه ی اسرائیل

نیو گوردون، نویسنده ی مقاله ی پیش رو، استاد علوم سیاسی دانشگاه بن گوریون و فعال حقوق بشر است. آخرین کتاب او اشغال گری اسرائیل نام دارد. این روزها، او از شناخته شده ترین وجدان های بیداری است که ازدرون اسرائیل، با اتشار مقاله، انجام دادن مصاحبه، و شرکت در تظاهرات، کشتار و اشغالگری صهیونیست ها در غزه را قاطعانه محکوم کرده است.
این روزها، تماشای تلویزیون دولتی اسرائیل (کانال یک) عذاب آور است و من اخیرا از چنین کاری پرهیز کرده ام. اما ،من و همسرم، پس از هفتاد ودو ساعت گیر افتادن درون آپارتمانی در برشوا همراه با دو کودکمان، تصمیم گرفتیم به دیدن مادرم که ساکن شمال اسرائیل است برویم تا بچه ها بتوانند دور از خطر راکت در فضای باز بازی کنند. مادرم، مثل بیشتر اسرائیلی ها، خیلی جدی اخبار تلویزیون را تماشا می کند و دیشب من هم تصمیم گرفتم همراه او تلویزیون تماشا کنم.
آنچه پخش می شد، کم و بیش، مثل قبل بود. تصویر و صدا طبق معمول رنج یهودیان اسرائیلی را نشان می داد و روحیه ی ملی گرایی شدید را تبلیغ می کرد. یکی از گزارش ها، مثلا، مادری یهودی را نشان می داد که دو سال پیش پسرش را در غزه از دست داده بود. گزارش به بینندگان این گونه می گفت که او سرباز تیپ پیاده نظام گولانی بوده که همراه با گروهان خود برای نجات سرباز گروگان گرفته شده، گیلاد شالت، وارد باریکه ی غزه شده بود. مادر می گفت، "از آنجایی که افراد این گروهان نمی خواستند به غیرنظامیان آسیب برسانند، از تیراندازی به جهت های دیگر اجتناب می کردند که همین موجب شد شبه نظامیان فلسطینی بتوانند پسر مرا هدف قرار دهند." مصاحبه گر درباره ی حمله ی کنونی به غزه پرسید و او پاسخ داد، "باید از هوا و دریا تار و مارشان کنیم"، اما اضافه کرد، " نباید غیر نظامی ها را بکشیم، فقط حماس را نابود کنیم."
بنابراین، با وجود اینکه کشتار در باریکه ی غزه بیشتر و بیشتر می شود، اسرائیل قربانی باقی می ماند. تصویر آخر که درآن مادر به دوربین خیره می شود، به راستی، هر بیننده ی معمولی دل رحمی نظیر مرا کمی ناراحت می کند. با این وجود، در چند سال اخیر، من منتقد اخبار تلویزیون بوده ام و ، با این وصف، آنچه دیده ام ادامه ی نمایش این تصویر بوده که اسرائیلی ها و اکثریت یهودی آن قربانی اند و اینکه ،بدون توجه به رویدادها، ما را بازیگرانی درست کار معرفی کرده اند. از این رو، این گونه گزارش ها، که تلفات عظیم غزه را حذف و مصائب یهودی ها را برجسته می کند، دیگر مرا ناراحت نمی کند.
آنچه در این گزارش مرا بسیار عصبانی کرد جمله ی کوتاهی بود که گزارشگر گفت تا ورود کاروان کمک های بشردوستانه به غزه در جمعه را توجیه کند.
من و مادرم، مانند بقیه ی بینندگان اسرائیلی، مطلع شدیم که ۱۷۰ کامیون حاوی مواد غذایی ضروری اهدایی دولت ترکیه از طریق گذرگاه کارمای وارد غزه شد. اینکه این گزارش چیزی درباره ی شرایط حمل این مواد غذایی نگفت مرا متعجب نکرد. از اینکه گزارش اشاره ای به این واقعیت نکرد که ۸۰ درصد ساکنان غزه قادر به تامین احتیاجات غذایی خود نیستند و بنابراین به کمک های بشردوستانه نیازمندند و این درصد هر روز بیشتر می شود نیز مرا به تعجب نیانداخت. در واقع، هیچ چیز راجع به بحران شدید مواد غذایی در غزه گفته نشد که با کمبود آرد، برنج، شکر، شیر و لبنیات، غذای کنسرو شده، و یا نبود مطلق سوخت برای گرم کردن خانه ها در این ماههای سرد زمستانی، نبود گاز برای پختن غذا، و کمبود آب خود را نمایان می سازد. بیننده ها به هیچ روی مطلع نمی شوند که سیستم بهداشتی و درمانی تقریبا از کار افتاده است و حدود ۲۵۰۰۰۰ تن در شمال و مرکز غزه به سبب خسارت های ناشی از حمله های هوایی از برق محروم شده اند.
در حالی که حذف این اطلاعات در آن گزارش مرا متعجب نکرد، با شنیدن توجیه این گزارشگر در مورد ورود این کاروان به غزه، کاملا منقلب شدم. وقتی داشت به بینندگانی توضیح می داد که احتمال داشت از اینکه اسرائیل اجازه ی کمک های بشردوستانه را به طرف مقابل در زمان جنگ داده است تعجب کنند، این گزارشگر گفت که اگر فاجعه ی انسانی بزرگی میان جمعیت غیرنظامی فلسطین رخ می داد، جامعه ی بین المللی به اسرائیل فشار می آورد تا حمله ها را متوقف کند.
توضیحی که اسرائیل درباره ی استفاده از این کمک های بشردوستانه می دهد بسیارغیر اخلاقی است و، در عین حال، چنین توضیحات نابی جنبه ی مهمی از جنگ های پست مدرن را آشکار می سازد. به شیوه ای که بی شباهت به پرورش دام در مزرعه به منظور سلاخی کردنشان نیست، اسرائیل اعلام می کند برای این اجازه کمک رسانی به فلسطینی ها را می دهد تا دستش برای حمله به آنها آزاد باشد. و درست در همان زمانی که برایشان مواد غذایی ضروری فراهم می کند، به کشتن آنها ادامه می دهد، و تلفنی و نه جز آن، به فلسطینی ها اطلاع می دهد تا پیش از اینکه جنگنده های اف-۱۶ شروع به بمباران آنها کنند، خانه هایشان را ترک گویند.
آن وقت است که آدم می فهمد، جنگ های پست مدرن، علاوه بر ویژگی هدایت از راه دور و شباهت به بازی های کامپیوتری، با خصلت اخلاقی جدید و عجیب وغریبی شناخته می شوند. گویی اربابان جنگ فهمیده اند از آنجایی که جنگ های این دوره و زمانه به ندرت بین دو ارتش اتفاق می افتد و بیشتر بر ضد مردم غیر نظامی است، نیازمند تئوری جدیدی برای جنگ هستند. بنابراین، این اربابان جنگ گروهی فیلسوف و متفکر گرد می آورند تا برایشان تئوری اخلاقی جنگ های پست مدرن تدوین کنند و، امروز، همچنانکه غزه ویران می شود، آشکارا می بینیم که چگونه این تئوری به عمل درآمده است.

نیو گوردون
برگردان: محمود رضا عبداللهی

منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی فرهنگ توسعه