بازی کودک،وقتش چه زمانی است؟

ماهنامه کودک آفتاب: بازی از فعالیت های اساسی کودکان است. آنها از طریق بازی و از راه تجربه ، دنیای اطراف خویش را می شناسند. کودکان به هنگام بازی می توانند به نتیجه رفتار خود پی ببرند .دیدگاهها و احساساتشان را بیان کنند، با تخیل آرزوهایشان را به واقعیت نزدیک کنند و بر نگرانی هایشان فایق آیند. در حین بازی است که کودکان توانایی جسمی خود را شناخته و در جهت تقویت و ایجاد مهارت تلاش می کنند. از این رو ارزش بازی در ابعاد مختلفی چون جسمانی ، عاطفی، شناختی و اخلاقی قابل پیگیری است. 

ویزگی های بازی : بازی و اسباب بازی خوب دارای 4 ویژگی مثبت است: تناسب با سن کودک ، ایجاد خلاقیت در ذهن کودک، تنوع در قالب و محتوی، ساده و در عین حال ایمن.

اسباب بازی های ساده در ابتدا هیجان خاصی را در کودک ایجاد نمی کند، اما در ادامه توجه و رغبت او را به آن می افزاید. در مقایسه مواد طبیعی و مصنوعی هم اثرات مواد طبیعی غیر قابل انکار است. به عنوان مثال استفاده از "خمیر بازی" در عین تامین خلاقیت قابل قیاس با "گل رس" نیست.

نگهداری از حیوانات خانگی و انجام امور ساده کشاورزی ، یا داشتن جعبه ای برای کاشت بذر و گل باعث رشد احساسات و کمک به شناخت بهتر عواطف می گردد.

بازی کامپیوتری: پیشرفت های سریع تکنولوژی و شیوع رایانه و بازی های از این دست همواره پرسش هایی در مورد میزان و چگونگی استفاده از آنها را به دنبال دارد. معمولا این بازی ها به 5 گروه اصلی تقسیم می شود: بازی های استراتژیک مثل انواع پازل ها ، بازی های مبارزه ای تک نفری، بازی های ایفای نقش، بازی های شبیه ساز، بازی های ماجراجویانه. باید اذعان داشت که بازی های استراتژیک و شبیه ساز دارای اثرات مثبتی در ارتقای تواناییهای ذهنی است. ظهور پدیده ای جدید به نام" اعتیاد به بازی های رایانه ای" یادآور این نکته است که مقدار زمان استفاده از این بازی ها در دوره کودکی اهمیت ویژه ای دارد و  به طور مداوم حداکثر بین 45 دقیقه تا یک ساعت پیشنهاد می شود.

بازی های جسمی

هدف از بازی های جسمی ، ارتقاء مهارت های بدنی است. تغییر الگوی تغذیه ای و حرکتی و برطرف کردن ضعف مهارت های جسمانی کودکان وجه دیگری از اهمیت این گروه را تاکید می کند. فعالیت های جسمانی را می توان به چند دسته تقسیم کرد: فعالیت هایی که با انواع توپ ها می توان انجام داد. مجموعه ای از دست ورزی ها ، کار با گل رس، خمیر بازی، و ماسه. مجموعه ای از نشانه روی ها که با توپ های سبک ، حلقه های پلاستیکی و ...می توان انجام داد. فعالیت هایی باهدف تاکید بر استفاده از حواس مانند تشخیص اشیاء به کمک لامسه در زمان بسته بودن چشم ها ، حدس وقایع با کمک حس شنوایی ، بویایی و .... و  تمرین با ابزار هایی چون طناب بازی ، میله تعادل، دوچرخه، ... از جمله این بازی ها می باشد.

 

بازی های شناختی: هدف از انجام بازی های شناختی بالا بردن مهارت ذهنی است و به گروه های زیر تقسیم می شود. انواع پازل ها ، جورچین ها، و مازها. کشف روابط، استفاده از بازی هایی چون بازی رابطه. کشف شباهت ها و تفاوت ها در پدیده های طبیعی یا تصاویر. شرح وقایع و داستان ها . حفظ اشعار و آیات قرآنی.

بازی های اجتماعی: هدف از انجام آن بالا بردن مهارت ارتباطی است. ایفای نقش در قالب اعضای خانواده و یا سمت های مختلف شغلی یا بازی با آدمک ها و ...از این دسته اند.

بازی های خلاق: هدف از انجام این بازی ها بالا بردن قدرت ذهنی و ابتکار و خلاقیت در کودکان است. مجموعه ای از وسائل بی استفاده و دور ریختنی و بی خطر منابع خوبی برای این گروه از بازی هاست. کودک از عناصر مختلف ، یک ترکیب جدید می سازد. کلاژها از جمله این محصولات است.

اسباب بازی دارای مکانیزم های پیچیده و یا ظاهری غیر معمول در بر خورد های ابتدایی کودک را هیجان زده می کند و به طور مشخصی او را شادمان می سازد. اما در ادامه جذابیت خود را از دست می دهد ، زیرا کودک جزییات آن را کشف می کند.

بازی های عاطفی: هدف از انجام این گروه از بازی ها بالا بردن سطح احساسات انسانی و شناخت آنهاست. نگهداری از حیوانات خانگی و انجام امور ساده کشاورزی ، یا داشتن جعبه ای برای کاشت بذر و گل در این دسته جای می گیرد.

در کنار این عوامل ، نیاز به صبر و حوصله بزرگترها و جدی گرفتن بازی احساس می شود. هیچ گاه کودکان را مجبور به بازی خاصی نکنید و در بازی آنها شرکت کنید. برای بازی کردن نیازی به بودن چند نفر یا داشتن وسایل کامل بازی یا حتی هوای خوب بیرون از منزل نیست. از دوچرخه در منزل استفاده کنید یا اینکه ورزش کنید، مثلا طناب‌بازی کنید. طناب‌بازی جزو ورزش‌های هوازی به شمار می‌رود و برای سنین 5 تا 6 سال، بسیار سرگرم کننده است.

 یا اینکه از دیوار، به عنوان یار مقابل در تنیس استفاده کنید. اما وقتی تعداد بچه‌ها به 2 تا می‌رسد، بازی‌هایی مثل پینگ‌پونگ یا تنیس دو نفره یا بدمینتون را می‌توان پیشنهاد کرد. زمانی که بیرون از منزل هوا سرد است کودک را مجبور به ماندن در منزل نکنید. اجازه دهید بازی کردن در سرما را هم تجربه کند. مثلا زمانی که برف می‌بارد، برف بازی کند یا به ساختن آدم برفی بپردازد. شما هم به او کمک کنید. این امر کودک را سر شوق می‌آورد. البته لباس گرم یادتان نرود. زمانی که هوا گرم است، شنا تفریح مناسبی برای کودک است. در هوای گرم، نوشیدنی را از یاد نبرید مثلا: آب، آب‌میوه یا هر نوشیدنی خنک دیگر. این موضوع برای سلامت کودک بسیار مهم است. در این‌صورت، آب از دست رفته از بدن جبران می‌گردد. اما یک کار را نباید انجام دهید. نگویید «من خسته‌ام» یا «هیچ حوصله ای برای انجام دادن یا بازی کردن ندارم.» همیشه وسایل یا بازی‌هایی برای سرگرمی وجود دارد.