عوامل دوقلوزایی، بدانید!

در سال‌های اخیر، افراد زیادی راجع به دوقلوزایی به مراکز باروری مراجعه کرده‌اند. آیا این کار درستی است که ما بدون در نظر گرفتن شرایط بدنمان، تحمیل کنیم که یک بارداری دو یا سه‌قلو را حمل کند؟ بعضی‌ افراد برای اینکه تنها یک‌بار درد بکشند و یا یک‌بار خرج کنند، به هر طریقی رو می‌آورند تا بارداری 2 یا چند قلویی را تجربه کنند.
 
انواع دوقلویی
1. تک‌ تخمکی : یعنی یک بارداری با یک اسپرم و یک تخمک شکل می‌گیرد، اما طی روزهای اول، محصول بارداری به 2 قسمت تقسیم می‌شود !
2.دو تخمکی : اکثر دوقلویی‌ها، دو تخمکی هستند. در این نوع، 2 تخمک مختلف، با 2 اسپرم به‌طور مجزا لقاح پیداکرده و هرکدام جداگانه رشد می‌کنند.
عوامل مؤثر در 2 قلوزایی
1- داشتن سابقه خانوادگی
بهتر است بدانید، اگر مادر و یا مادربزرگ مادری شما دوقلو یا چند قلو داشته است، احتمال ارث رسیدن این ژن به شما وجود دارد.
 
2- چاقی و بلندی قد
مطالعات انجام‌شده، شیوع دوقلوزایی را در زنان چاق نشان داده است. تحقیقات نشان داده است که مادران با BMI بالاتر از 30، به‌احتمال بیشتری فرزند دوقلو خواهند داشت. البته رابطه اضافه‌وزن و داشتن فرزند دوقلو، فقط در مورد دوقلوهای همسان صادق است.تحقیقات همچنین نشان داده‌اند که احتمال چندقلوزایی در مادران قدبلند بیشتر از زنان دیگر است.
3- سن بالاتر
مادران با سن بیشتر نسبت به مادران کم‌سن تر، احتمال دوقلوزایی بیشتری دارند. تقریباً 20 درصد مادرانی که در سن بالاتر از 45 سالگی باردار می‌شوند، فرزندان چندقلو دارند.البته بارداری در سنین بالا خطرات زیادی دارد، به‌خصوص اگر بارداری اول باشد، مانند سقط‌جنین و دیابت بارداری. بعلاوه آنکه فرزندان مادران با سن بالا، به احتمال بیشتری در معرض خطرات ژنتیکی قرار می‌گیرند.
4- داشتن فرزند دوقلو
اگر سابقه بارداری چند قلو داشته باشید، به‌احتمال‌زیاد دوباره بارداری چندقلو خواهید داشت. تخمین زده می‌شود که مادرانی که سابقه بارداری چند قلو داشته‌اند، چهار برابر بیشتر از زنانی که تابه‌حال باردار نشده‌اند و یا یک فرزند داشته‌اند، شانس چندقلوزایی دارند.
5- رژیم غذایی مادر
برخی مطالعات نشان داده‌اند که رژیم غذایی می‌تواند علت دوقلوزایی در برخی مادران باشد. مادرانی که در دوران قبل از لقاح، سیب‌زمینی شیرین بیشترین غذای آن‌ها بوده است، نظیر ساکنین  آفریقای غربی، بیشترین احتمال دوقلوزایی را در تمام دنیا دارند.به نظر می‌رسد مواد شیمیایی خاصی در این مواد غذایی وجود دارد که تخمک‌گذاری متعدد را افزایش می‌دهد.(یعنی در یک ماه، بیش از یک تخمک آزاد می‌کند).به‌علاوه مطالعات نشان داده است که مصرف مقادیر فراوان لبنیات، احتمال دوقلوزایی را افزایش می‌دهد. در حال حاضر مشخص‌شده است نوعی پروتئین موجود در جگر حیوانات، با عنوان  IGF  که در شیر و لبنیات نیز وجود دارد، میزان تقسیم سلولی جنین در مراحل ابتدایی رشد را افزایش می‌دهد و می‌تواند در افزایش شانس 2 قلویی، مؤثر باشد. اما در کل، تغذیه در این موضوع، نقش پررنگی ندارد.
 
6- روش‌های کمک باروری
اخیراً روش‌های کمک باروری میزان  چندقلوزایی را افزایش داده است. از داروهای تخمک‌گذاری (مثل کلومیفن ) تا انواع روش‌های کمک باروری مثل  IVF : IUI - ICSI- ZIFT- GIFT همه راه‌هایی هستند که احتمال 2 یا چند قلویی در آن‌ها بالاست.هیچ‌وقت توصیه نمی‌کنیم از این راه‌ها صرفاً برای بارداری دوقلویی استفاده کنید ! اصلاً عاقلانه نیست. چون این‌ها راهی هستند  برای افراد نابارور،که چاره‌ی دیگری ندارند. استفاده از روش‌های کمک باروری، عوارض خود را دارد و میزان بارداری پوچ و خارج رحمی را هم افزایش می‌دهد. شما از کجا می‌دانید که دچار بارداری خارج رحمی نمی‌شوید و حتماً صاحب یک بارداری 2 قلویی می‌شوید؟
عوارض بارداری دوقلویی
به‌اختصار باید بگویم بارداری دوقلویی و بالاتر، عوارض زیادی دارد و تمام خطرهای احتمالی بارداری معمولی مانند سقط‌جنین، خونریزی، مسمومیت بارداری، جفت سرراهی، کم‌خونی فقر آهن، نقص جنین، اختلال رشد جنین، سقط، زایمان زودرس، افزایش احتمال سزارین و انتقال خون بین جنین‌ها (به‌خصوص در دوقلوهای همسان) در آن‌ها بیشتر است.
 
کلومیفن و دوقلوزایی
متأسفانه، خصوصاً در سال‌های اخیر می‌بینم که افراد از ذوق داشتن بارداری دوقلویی، به‌صورت خودسرانه از این دارو استفاده می‌کنند...ای‌کاش می‌دانستند که چه ظلمی در حق خود و جنین (ها) شان می‌کنند. کلومیفن یک دارو برای تحریک تخمدان است.برخی به‌اشتباه می‌گویند "تقویت " تخمدان ! درحالی‌که تقویت جنبه‌ی مثبت دارد. کلومیفن تخمدان را "تحریک " کرده و آن را "وادار به کار بیشتر " می‌کند. این دارو دارای عوارض زیر است : تولید کیست - بارداری پوچ - بارداری دوقلویی - بارداری خارج رحم و.. همان‌طور که می‌بینید، 2 قلویی، جزو عوارض این دارو است. اما شما مادر عزیز که تصمیم گرفته‌ای کلومیفن مصرف کنی...از کجا می‌دانی کدام عارضه نصیبت خواهد شد؟ از کجا میدانی حتماً 2 قلویی نصیب شما میشه؟ نه بارداری پوچ؟ نه بارداری خارج رحم؟