زبان فارسی ابزار نوین ارتباطی

یکی از ابزار های جمهوری اسلامی ایران برای گسترش و توسعه اقتدار معنوی در جهان,همانا زبان و ادبیات فارسی می باشد امروزه از زبان به عنوان کلید شبکه های ارتباطی و نیز سرمایه فرهنگی یاد می شود که افراد با تسلط بر آن می توانند علاوه بر برقراری روابط اجتماعی, نوعی هویت ویژه کسب کنند زمانی که از حفظ, تقویت و توسعه فرهنگ یک جامعه سخن به میان می آید, زبان نیز به عنوان یک عامل اساسی مطرح می شود, چرا که زبان در حکم رشته ای است که فرهنگ گذشته و حال را به هم پیوند می دهد

سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی عهده دار سیاست گذاری و راهبری کلیه فعالیتهای فرهنگی و تبلیغی در خارج از کشور است که در حقیت می توان گفت،دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران را در خارج از کشور را این سازمان مدیریت می کند.این سازمان برای عملی نمودن وظایف خود اهدافی از جمله معرفی مبانی، اهداف و دستاوردهای انقلاب اسلامی و اندیشه ها و مواضع فرهنگی امام خمینی (ره)، حفظ هویت دینی شیعیان و ارتقاء وضع فرهنگی و اجتماعی آنان،معرفی و ترویج تشیع و فرهنگ و اندیشه شیعی، ترویج زبان و ادبیات فارسی و همچنین تقویت وارتقاء وضع فرهنگی و جایگاه اجتماعی مسلمانان و تحکیم وحدت اسلامی را ترسیم و کلیه فعالیتها را بر اساس این اهداف عملی می سازد. با نگاهی به اهداف سازمان و نیز گستره نمایندگی های فرهنگی سازمان در بیش از ۶۰ کشور جهان و عرصه های متفاوت فعالیت ها، این دشواری را بهتر می توان حس نمود. علاوه بر این، فعالیت فرهنگی از چنان ظرافت و دقتی برخوردار است که زوایا و تاثیرات آن را شاید نتوان در این مطلب گنجاند.این سازمان درحدود۴۰ نشست گفتگوی بین ادیان برگزار کرده که در زمانه تشدید بحرانهای سیاسی بین المللی ، نقشی ارزنده را در کاهش تنش ها و ارائه تصویری واقعی و صلح طلبانه از دین مبین اسلام ایفاء نموده که آثار ارائه شده در این گفتگو ها نیز چاپ و در دسترس علاقمندان قرار گرفته است.

در عرصه اطلاع رسانی و روابط عمومی با بکار گیری ابزارهای نوین تحولات عمیقی ایجاد نموده است از جمله ایجاد سایت پرتال سازمان و ۴۵سایت نمایندگی های فرهنگی در خارج از کشور و همچنین افزایش زبان های سایت رایزنی های فرهنگی در خارج از کشور به بیش از ۲۷ زبان زنده و محلی کشورها ، ایجاد بانک های اطلاعاتی شامل اسناد ، مقالات ، مراکز ، اشخاص ، کتاب های الکترونیک و بانک نسخ خطی فارسی را می توان برشمرد.

در عرصه سخت افزاری هشت برابر شدن پهنای باند اینترنت سازمان و انتقال سرور سازمان از آمریکا به ایران و همچنین به کار گیری فیبر نوری در شبکه داخلی سازمان و راه اندازی سامانه تلفن اینترنتی که مجموعه این تحولات صرفه‌جویی ارزی فراوانی را برای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به دنبال داشته است. عقد قرارداد ها و موافقت نامه های فرهنگی و امضای اسناد مهم با کشورهای مختلف که گسترده فعالیت سازمان را به صورت قابل توجهی افزایش داده است.

سازمان فرهنگ و ارتیاطات اسلامی درحدود ۶۲ مورد انجمن دوستی و اتاق های ایران تاسیس و راه اندازی کرده است که اتاق های ایران، مرکزی فرهنگی است که خارج از نمایندگی فرهنگی محل مراجعه مشتاقان و ایرانیان خارج از کشور بوده و بصورت خاص برآورده کننده علائق مراجعه کنندگان می باشند.گسترش زبان و ادبیات فارسی که شامل تاسیس یا فعال سازی کرسی های زبان فارسی و ایران شناسی در دانشگاههای کشورهای خارجی، دایر نمودن کلاسهای درس زبان فارسی در گروههای آموزشی غیر زبان فارسی، راه اندازی مرکز آموزش زبان فارسی در کشورهایی که حوزه تمدنی ایران محسوب می شوند، برگزاری دوره های بازآموزی زبان فارسی در ایران و همچنین برگزاری دوره های آموزشی و برگزاری شب شعر از جمله فعالیتهای عملی آن است.

با گذشت ۱۲ سال از تاسیس سازمان فرهنگ وارتباطات اسلامی وآغاز دور جدید مدیریتی در آن به ریاست دکتر مهدی مصطفوی مشاور محترم رییس جمهور با بهره گیری از تجارب گذشته و اتخاذ رویکردهای جدید جهت دست یابی نظام مقدس به جایگاه برتر فرهنگی بعنوان کشوری تأثیر گذار و الهام بخش در جهان اسلام و گسترش و تعمیق اقتدار معنوی اسلام و نظام اسلامی درجهان، مطابق با آرمان های نظام در افق انقلاب اسلامی ،اقتدار معنوی جمهوری اسلامی ایران را در عرصه بین المللی به منصه ظهور رسانده است.

سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در مقطع کنونی به زبان و ادبیان فارسی به عنوان"ابزار نوین ارتباطی"نگریسته و به همین منظور با دعوت از ۲۰۰ نفر از اساتید زبان فارسی از ۵۰ کشور دنیا ،ششمین دوره مجمع بین المللی استادان زبان و ادبیات فارسی را در روزهای ۲۵ و ۲۶ دیماه در تالار علامه امینی دانشگاه تهران برگزارکرد.

این سازمان فرهنگی با رسالتی از سوی نظام اسلامی عهده دار حقیقی امور فرهنگی و آموزشی در خارج از کشور است که زبان فارسی را بردارنده ارزشهای علمی و فرهنگی و معنوی سرشار از دانشهای مختلف می داند و به عنوان یکی از زبانهای زنده،پویا و دارای ادبیات غنی و قدرتمند و مملو از حکمت و معنویت بشری می نگرد که در گذشته به وسیله ی این زبان بسیاری از دانشهای بشری به مردم دنیا انتقال یافته و اکنون نیز از اهمیت آن کاسته نشده است.به همین دلیل آموختن این زبان به معنای پیوستن به گستره ی وسیعی از علم و معرفت بشری را یک ضرورت برمی شمرد تا بر محور دانستن زبان و ادب فارسی پیوندی محکم بین افکار و اندیشه های مشترک انسانی برقرار کند.

یکی از ابزار های جمهوری اسلامی ایران برای گسترش و توسعه اقتدار معنوی در جهان،همانا زبان و ادبیات فارسی می باشد. دکتر مصطفوی مشاور رییس جمهور بر این عقیده است که ادبیات معاصر ایران از مولفه های بسیار ارزشمند معنوی برخوردار است که می تواند خلا های معنوی و اخلاقی جامعه امروز بشری و بخصوص غربیان را تامین کند. این سازمان برای ساماندهی تدریس زبان فارسی در سراسر دنیا و ایجاد زمینه ارتباطی مستمر بین استادان و مراکز فارسی زبان ،اقدام به تشکیل سایت ارتباطی با استادان و درج آخرین اطلاعات و تحولات در زمینه زبان و ادبیات فارسی و همچنین ارسال مقالات مناسب نموده است تا استادان زبان فارسی در خارج از کشور در جریان آخرین تحولات و روند شکل گیری ادبیات معاصر ایران قرار بگیرند.

دکتر مصطفوی در مورد دلایل علاقه به یادگیری زبان فارسی در کشورهای مختلف براین نکته تاکید دارد که در بسیاری از اشعار بزرگان ایرانی، در نوشته‌های عرفا و نویسندگان بزرگ ایرانی می‌بینیم به روابط انسانی با پشتوانه عرفانی و معنوی اهمیت قائل شده‌اند و فکر معنوی، عرفانی و اخلاقی را برای گرم کردن روابط انسانی تشویق می‌کنند. مشاور رئیس جمهور دلیل دیگر علاقمندی به فراگیری زبان فارسی را، تمایل افراد به مستقل بودن میداند و معتقد است که همه انسان‌ها دوست دارند آزاد باشند. هیچ جامعه و کشوری دوست ندارد تحت سلطه جامعه‌های دیگر باشد. در ادبیات معاصر بخصوص بعد از انقلاب بسیاری از نویسندگان ایرانی روش‌های آزاد زندگی کردن را با دلایل زیبای ادبی نوشته اند. زبان انقلاب در دنیا، زبان فارسی است چون بسیاری اگر بخواهند دلایل یک تحول اجتماعی را مطالعه کنند بسیاری از این دلایل در کتاب‌های فارسی قابل مطالعه است.

رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بر تدوین راهبرد سه‌ساله‌ی فرهنگی برای ایران و همچنین تهیه‌ی پیش‌نویس طرح گسترش زبان و ادبیات فارسی تاکید دارد و معتقد است که یکی از مؤلفه‌های مورد توجه در این سازمان، بحث گسترش زبان و ادبیات فارسی در کشورهای مختلف است . درواقع در این پیش نویس در بحث گسترش زبان و ادبیات فارسی، شرایط امروز زبان و ادبیات فارسی در کشورهای مختلف مشخص شده و نقطه‌ای ایده‌ال را در سه ‌سال آینده تعیین کرده است.

امروزه از زبان به عنوان کلید شبکه های ارتباطی و نیز سرمایه فرهنگی یاد می شود که افراد با تسلط بر آن می توانند علاوه بر برقراری روابط اجتماعی، نوعی هویت ویژه کسب کنند. زمانی که از حفظ، تقویت و توسعه فرهنگ یک جامعه سخن به میان می آید، زبان نیز به عنوان یک عامل اساسی مطرح می شود، چرا که زبان در حکم رشته ای است که فرهنگ گذشته و حال را به هم پیوند می دهد. یان کاوان وزیر اسبق امور خارجه جمهوری چک در پنجاه و پنجمین نشست عمومی سازمان ملل اعلام کرد که روز جهانی زبان باعث ایجاد احترام متقابل فرهنگها و زبانهای مختلف شده و سبب غنی تر شدن فرهنگها می گردد.

دکتر صفار هرند نقش زبان فارسی را در توسعه معنویت و کمال در جهان نقش کلیدی می داند و براین عقیده است که کسانی که این زبان را در گستره جغرافیای دنیا مورد ترویج قرار می دهند،حمایت از خلوص معنویت و شأن بلند مرتبه آنان دارد. مروجان و حافظان زبان فارسی املان این قند پارسی می باشند.وی معتقد است که زبان فارسی، در به وجود آوردن آثار بی شماری از فرهنگ، هنر و تمدن دنیا دخیل و همراه بوده است و تاکید دارد که زبان فارسی، زبان امروز فرهنگ بشریت و زبان فردای دنیاست.

مهندس رحیم مشایی معاون رئیس جمهور زبان را ابزاری میداندکه حقیقت، به آزادی و گروه‌هایی انسانی برای نیل به حول محور توحید را در خود جای داده است.

دکتر جعفری دهقی عضو هیات علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ابزار زبان را عامل انتقال فرهنگ و تمدن ایران به ملت های دیگر می داند و معتقد است که زبان فارسی مهمترین ابزار نوین ارتباطی در تعامل با دانشوران خارجی است.وی می گوید نفوذ زبان و ادبیات فارسی و همچنین فرهنگ و تمدن ایرانی در سرزمین های جغرافیایی موجب بوجود آمدن بنیادهای ایران شناسی ، فرهنگ شناسی و مطالعات ایرانی شده است و این عامل گسترش زبان فارسی در پهنه جغرافیایی جهان است.

ایجاد فرهنگستان مشترک زبان و ادب فارسی در بین کشور های فارسی زبان ، بکارگیری شیوه های نوین علمی در نگارش خط فارسی به صورت مشترک در کشورهای فارسی زبان و تلاش برای جایگزینی خط فارسی به جای خط روسی در کشور هم ریشه و هم زبان نیز موارد بسیار مهمی هستند که باید به شیوه ای منطقی به آن پرداخت و برای دست یابی به راهکارهای قانونی از روش های علمی و منطقی بهره گرفت و این کار مهم البته به برنامه ریزی مدون و دراز مدت نیاز دارد.امروزه با فراگیر شدن کاربری فن آوری های نوین می تواند به آسانی به این اهداف دست یافت.اینترنت نیز ابزار بسیار قدرتمندی برای دستیابی موفق به اطلاعات فرهنگی به شمار می رود. تاکنون تنها از کتابخانه ها و موزه ها برای تبادلات فرهنگی استفاده می شد، ولی امروزه کشورها قادرند تا با کمک ابزارهای ترجمه و منابع چندزبانه الکترونیک به عنوان ابداعاتی مفید از فرهنگ خویش محافظت کنند.

حسن علی ذکریایی