دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا

یادداشتی دربارۀ ”ورودی ها و خروجی های فلسفی تکنولوژی“


یادداشتی دربارۀ ”ورودی ها و خروجی های فلسفی تکنولوژی“

ماریو بونگی یا بونگه در مقاله ای تحت عنوان ”ورودی ها و خروجیهای فلسفی تکنولوژی“, ضمن بیان شباهتها و تفاوتهای تکنولوژی با علم, براین نکته تأکید می ورزد که تکنولوژی یک موجود غیرفلسفی یا ضد فلسفی نیست

ماریو بونگی (یا بونگه) در مقاله‌ای تحت عنوان ”ورودی‌ها و خروجیهای فلسفی تکنولوژی“، ضمن بیان شباهتها و تفاوتهای تکنولوژی با علم، براین نکته تأکید می‌ورزد که تکنولوژی یک موجود غیرفلسفی یا ضد فلسفی نیست. مقالۀ وی از این جهت دارای اهمیت است که در حالیکه بونگی، خود فیلسوفی رئالیست است، برای تکنولوژی هویتی جدا قائل است.

از نظر وی تکنولوژی نه تنها پارهای از مفروضات و مبادی فلسفی علم را به ارث میبرد، بلکه گاهی منجر به نظریه‌های فلسفی جدید نیز می‌شود؛ یعنی برخی دیدگاه‌های فلسفی نتیجۀ برخی نظریه‌های تکنولوژیک است. از نقطه‌نظر ارزشی و اخلاقی نیز باید گفت تکنولوژی، برخلاف علم، از نظر اخلاقی بیطرف نیست.

تفاوتی که بین علم و تکنولوژی وجود دارد، تا حد زیادی ناشی از دیدگاه رئالیستی بونگی در مورد علم است. برای شناخت دیدگاه رئالیستها نسبت به علم باید به مراجع مربوط به ”رئالیسم علمی“ رجوع کرد. ولی بطور خلاصه، رئالیستها از این مواضع دفاع میکنندکه، واقعیت مستقل از ما و نظریههای ما وجود دارد و شناخت طبیعت امکان‌پذیر است، و هدف علم دستیابی به نظریه‌های (تقریباً) صادق است و الفاظ نظری (اصیل) در نظریه‌های ارجاع دهندهاند. پس یک نکتۀ درس آموز مقالۀ بونگی اینست که رئالیستها میتوانند با در نظر گرفتن تفاوت و تمایز بین علم و تکنولوژی، در عین اینکه

بر مواضع خود در مورد علم پافشاری میکنند، تکنولوژی را تأثیرپذیر از و تأثیرگذار بر ارزشها بدانند.

عنوان فایل
یادداشتی دربارۀ ?ورودی‌ها و خروجی‌های فلسفی تکنولوژی? application/pdf
vorodihaaa.pdf
126 KB
دانلود

علیرضا منصوری