شنبه, ۱۶ تیر, ۱۴۰۳ / 6 July, 2024
مجله ویستا

حمام‌های تاریخی یزد را دریابید


حمام‌های تاریخی یزد را دریابید

قدیمی‌ترین حمام‌های تاریخی یزد، این روزها به دلیل بی‌توجهی در آستانه تخریب قرار گرفته‌اند و هر روز بخشی از دیوارهای آنها فرو می‌ریزد. تخریب این حمام‌های تاریخی، با ورود …

قدیمی‌ترین حمام‌های تاریخی یزد، این روزها به دلیل بی‌توجهی در آستانه تخریب قرار گرفته‌اند و هر روز بخشی از دیوارهای آنها فرو می‌ریزد. تخریب این حمام‌های تاریخی، با ورود معتادان به داخل آنها در سال‌های اخیر شتاب بیشتری گرفته است.

شهر یزد، ۵۵ حمام تاریخی داشته که از این تعداد ۱۱ حمام به‌کلی تخریب شده‌اند. این حمام‌ها در قرون‌ هفتم،‌ هشتم و نهم هجری قمری ساخته‌شده و در حال حاضر تعدادی از آنها به طور کامل از بین رفته و برخی بازسازی شده‌اند. حمام تاریخی شاه کمالیه یزد به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی کشور مربوط به دوره ایلخانی است که در مرداد ۸۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. هرچند در ورودی این حمام توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد بسته‌شده، اما بخش‌هایی از آن در چند سال گذشته به طور کامل تخریب شده است.

تردد شبانه معتادان هم علاوه بر ایجاد نارضایتی در بین‌ اهالی محل، باعث سرعت بخشیدن تخریب این یادگار دوران ایلخانیان شده است. حمام گازرگاه، یکی دیگر از حمام‌های تاریخی یزد است که بدون توجه و مراقبت خاصی به حال خود رها شده است. این حمام تاریخی مربوط به دوره قاجار است که سال ۷۷ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است.

این حمام بزرگ تاریخی که شاید بتوان آن را یکی از بزرگ‌ترین حمام‌های کشور دانست، در سال‌های اخیر بیشتر در معرض تخریب قرار گرفته است. اگر چه ورودی اصلی این حمام برای جلوگیری از ورود افراد متفرقه توسط مسوولان میراث فرهنگی بسته شده،‌ اما وجود راهی در کوچه‌های پشت حمام و شناسایی آن توسط معتادان و بی‌خانمان‌ها عملا کمکی به حفاظت از آن نکرده است.

حمام فقیه خراسانی هم که یکی از آثار تاریخی دوره قاجاراست و به ثبت آثار ملی رسیده، این روزها به زباله‌دانی و محل تجمع معتادان تبدیل و باعث نارضایتی شدید اهالی محل شده است. این بنای تاریخی تنها پس از ۹ سال از تاریخ ثبت در فهرست آثار ملی در معرض تخریب کامل قرار گرفته است.

حمام تاریخی ابرندآباد نیز یکی دیگر از این بناهای تاریخی است که اگرچه کمتر تخریب‌شده، اما کاملا بی‌نصیب نیز نمانده است. این حمام تا ۴۰ سال پیش هم کاربری خود را حفظ کرده بود. این حمام از ۲ بخش کوچک و بزرگ و با معماری زیبایی ساخته شده است. البته تغییراتی که به منظور بهداشتی‌شدن حمام‌ پیش از انقلاب صورت گرفته، شکل و ظاهر آن را تا اندازه‌ای‌ متفاوت از حمام‌های قاجاری کرده است به طوری که کاشیکاری‌های حمام به صورت سفید یکدست درآمده و در پشت خزینه نیز اتاق‌هایی را برای نصب دوش جانمایی کرده‌اند. ضمن این که کل حمام، لوله‌کشی آب شده و پس از این تغییرات تا مدت‌ها مورد استفاده اهالی بوده است.

امیرترقی نژاد