راز پرواز ققنوس

دوران رشد در کره جنوبی دوران تغییرات و تحولات عظیم در این کشور محسوب می شود در این دوران, جامعه کره جنوبی از لحاظ سیاسی و اقتصادی تحولات عظیمی را تجربه کرده است

● دوران رشد سریع اقتصادی کره‌جنوبی (۱۹۹۰ - ۱۹۴۵)

دوران رشد در کره‌جنوبی دوران تغییرات و تحولات عظیم در این کشور محسوب می‌شود. در این دوران، جامعه کره‌جنوبی از لحاظ سیاسی و اقتصادی تحولات عظیمی را تجربه کرده است. در چند دهه این دوران، دگرگونی‌هایی در کره رخ داده که در تاریخ این سرزمین بی سابقه بوده است. تحولات مزبور از ۱۹۴۵ میلادی آغاز می‌گردد. در این تاریخ، با پایان جنگ جهانی دوم و قبل از ورود به دهه ۱۹۵۰، سرزمین کره از یوغ استعمار ژاپن خارج می‌شود، دو کره از هم جدا می‌شوند، جنگ دو کره از اوایل دهه ۱۹۵۰ در این سرزمین آغاز می‌شود که تا ۱۹۵۳ ادامه می‌یابد و میلیون‌ها کشته و زخمی به جا می‌گذارد، کشور در وضع ناگوار اقتصادی و فقر فرومی‌رود. در پایان دهه ۱۹۵۰ در چهارم آوریل ۱۹۶۰ قیام دانشجویی سرتاسر کره را فرا‌می‌گیرد. در شانزدهم ماه مه ۱۹۶۱ کودتای نظامیان با موفقیت به پایان می‌رسد و کشور رسما در کنترل نظامیان قرار می‌گیرد. در ۱۹۸۰ دومین کودتای نظامیان را چون دو هوان انجام می‌دهد. در ۱۹۸۶ تظاهرات مردم جهت دستیابی به دموکراسی، کشور را در آشوبی بزرگ فرو می‌برد. در ۱۹۸۸ جمهوری ششم کره‌جنوبی متولد و ششمین رییس جمهور این کشور برگزیده می‌شود. تمامی این حوادث در مدت کمتر از پنجاه سال در کره‌جنوبی حادث شد و هر یک نقطه عطفی در تاریخ سیاسی معاصر این کشور محسوب می‌شود که توانست به نوعی تغییرات اساسی را در کره‌جنوبی رقم بزند.

● ویژگی تحولات کره‌جنوبی در دوران رشد سریع

۱. تغییر بافت جامعه از روستایی به شهری: اولین دگرگونی کره در پنجاه سال اخیر، تغییر آن از یک جامعه سنتی و روستایی به یک جامعه شهرنشین و صنعتی بود. جامعه کره‌جنوبی تا ۱۹۱۰ خصوصیات کاملا سنتی داشت که منبعث از سنت‌های ژاپنی بود. با تجاوز ژاپن در ۱۹۱۰ تا ۱۹۴۵، سیستم پادشاهی در این کشور لغو گردید؛ ولی ویژگی سرمایه‌داری سنتی کشاورزی با استعمار ژاپن وارد این سرزمین شد که تا ۱۹۴۵ ویژگی یک جامعه فئودالی را کاملا به همراه داشت. این خصوصیات به دلیل کشاورز بودن بافت اجتماعی غالب کره کاملا مشهود و قابل لمس بود. اما در طول ۵۰ سال اخیر جامعه به دلیل رشد صنعتی، از حالت سنتی و روستایی به یک جامعه سرمایه داری صنعتی تغییر یافته است.

۲. تغییر بافت اقتصادی از کشاورزی به صنعتی: از لحاظ اقتصادی، جامعه کره‌جنوبی از یک اقتصاد کشاورزی به یک اقتصاد صنعتی تغییر هویت داده است. در سال ۱۹۴۵ بیش از ۸۰ درصد بافت اقتصادی کره‌جنوبی کشاورزی و ماهیگیری بود و ۴ درصد آن بافت صنعتی بود. در حالی که در ۱۹۹۰ سهم کشاورزی در اقتصاد کره به کمتر از ۱۸ درصد رسید و سهم صنایع به ۲۷ درصد افزایش یافت.

۳. تبدیل درآمدهای پایین و متوسط جامعه به درآمد بالا: بر اساس آمارهای منتشر شده در ۱۹۶۳، درآمد سرانه کره‌جنوبی ۱۰۰ دلار برآورد شده بود که در آن زمان آمریکا با ۳.۰۷۰ دلار بالاترین درآمد سرانه را داشت. درآمد سرانه ژاپن و ایران در آن زمان به ترتیب ۶۸۴ و ۲۰۳ دلار بود. این روند در ۵۰ سال اخیر تغییرات عمده ای کرده است؛ به طوری که بر اساس آمار بانک جهانی در ۱۹۹۰ درآمد سرانه کره به ۵.۶۵۹ دلار افزایش یافت. درآمد سرانه ژاپن و ایران در ۱۹۹۰ به ترتیب ۲۵.۴۳۰ و ۲.۴۹۰ دلار بود.

۴. تغییر سنت‌های اجتماعی از فرهنگ‌شرقی به فرهنگ غربی: جامعه کره‌جنوبی از لحاظ فرهنگی یک جامعه شرقی-آسیایی و خصوصا شمال شرقی آسیاست. دلیل تاکید بر تفکیک دقیق وضعیت فرهنگی کره، بافت سنتی و بسته این جامعه است که از سنت‌های کنفوسیوسی نشات گرفته است. به دلیل وضعیت جغرافیایی این کشور، فرهنگ معنوی- مذهبی و آرمان گرایی در آن کاملا مشاهده می‌شده است؛ فرهنگی که در آن مردسالاری نقش برجسته ای را در روابط اجتماعی بازی کرده است. این ارزش‌های شرقی در طول قرن‌ها با دیگر تمدن‌ها برخورد داشته و به صورت کاملا بسته به حیات خود ادامه می‌داده است. گرچه از اواخر قرن نوزدهم، اروپاییان برای اولین بار قدم بر این سرزمین نهادند، تاثیر بسیار کمی از فرهنگ غربی در این جامعه مشاهده شد. بعد از اینکه ژاپنی‌ها در یک دوره ۵۰ ساله این سرزمین را تصرف کردند، جامعه و فرهنگ کره‌جنوبی به سرعت فرهنگ غربی را در لایه‌های مختلف اجتماعی خود لمس کرد. به دلیل اینکه ژاپنی‌ها زودتر با فرهنگ اروپایی آشنا شده بودند، می‌توان گفت که فرهنگ غربی از ژاپنی‌ها به کره نفوذ کرد. به این ترتیب فرهنگ مادی‌گرایی و واقع‌گرایی اساس حرکت قرار گرفت و عقل‌گرایی به سرعت به عنوان ارزش‌های جدید در جامعه کره‌جنوبی جای خود را باز کرد و فرهنگ مصرف و تجملات بر جامعه تسلط یافت. فرهنگ سلوک‌گرایی که قرن‌ها در جامعه کره‌جنوبی جایگاه قدرتمندی داشت، به سرعت جایگاه خود را از دست داد.

۵. حرکت نظام سیاسی جامعه به سمت دموکراسی: در یک نگاه کلی می‌توان دریافت که تحولات و تغییرات سیاسی در جامعه کره‌جنوبی در طول ۵۰ سال اخیر نشان‌‌دهنده سیر تحولات به سمت دموکراسی بوده است؛ در حال حاضر سیستم سیاسی حاکم بر کره‌جنوبی از یک روند دموکراتیک ناشی شده است. تا قبل از قرن بیستم، نظام سیاسی کره‌جنوبی پادشاهی بود. در اوایل قرن بیستم و در مدت ۳۵ سال هیچ دولتی در کره‌جنوبی حاکمیت نداشت و کشور تحت استعمار ژاپن بود. بعد از آزادی کره از استعمار ژاپن در ۱۹۴۸ اولین دولت رسمی در کره‌جنوبی را سینگمان ری تشکیل داد. بعد از چند دهه حاکمیت نظامیان، بالاخره در آستانه ورود به قرن بیست و یکم کره‌جنوبی شاهد چندین انتخابات ریاست جمهوری بود که رییس‌جمهور را مردم انتخاب می‌کردند.

سیدیاسین اسدی