دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
قانون خرمگس ها
عالمان علم اخلاق در سیاست از یك زاویه خاص اخلاق را به دو نوع تقسیم میكنند، اخلاق مسوولیتی و اخلاق تكلیفی كه در نوع اول عمل اخلاقی براساس مسوولیت و در نوع دوم براساس عقیده هدایت میشود.
در عمل اخلاقی معطوف به عقیده، فرد خود را مقید به نتیجه نمیداند، اگرچه این بدان معنا نیست كه مسوولیتی حس نمیكند، بلكه نتیجه را فراتر از ظاهر و درك عمومی و عرفی میداند و اگر مذهبی باشد، نتیجه را به خدا واگذار میكند، برای چنین فردی معنای شكست و پیروزی، عمل كردن و نكردن به تكلیف است و نتیجه عمل ملاك ارزیابی آن نیست، صرف انجام تكلیف، به معنای پیروزی است و انجام ندادن آن شكست.
اینكه «ما موظف به انجام تكلیف هستیم نه نتیجه» گزاره روشن این دیدگاه است. اما در مقابل، اخلاق مسوولیتی متوجه نتیجه است و ملاك پیروزی و شكست خود را حصول یا عدم حصول در نتیجه میداند كه بخشی از رفتارهای بسیاری از ما نیز براساس این معیار شكل میگیرد.
اما آنچه امروز در بازار سیاستورزی این كهنهدیار مرسوم است سیاستورزی بدون اخلاق است كه با پیشداوریها و تعصبات بیهوده و جاروجنجالها و قیلوقالها به قصد عوام فریبی و حفظ قدرت همراه است و در صحنه رقابتهای سیاسی به كنشهای غیراخلاقی متوسل میشوند آنچنانكه حكایت قانون خرمگسها در رمان «جنگل روسیه» اثر لئونف، نویسنده نامدار روس را در ذهن تداعی میكند.
در رمان «جنگل روسیه» نویسنده دو شخصیت را ـ در دوران استالین كه بازار تملق و چاپلوسی رواج داشت ـ به تصویر میكشد كه هر دو استاد دانشگاه و محقق هستند، اما یكی كوشا و زحمتكش و دیگری خرمگسگونه، كارش این است كه از خون وجود استاد زحمتكش تغذیه میكند.
استاد زحمتكش با شور و علاقه جنگلها را زیر پا میگذاشت، درختها را طبقهبندی میكرد و در آفات جنگلها و طرق مبارزه با این آفات مطالعه و نتیجه مطالعاتش را هر چند سال یك بار منتشر میكرد اما استاد خرمگس به انتظار مینشست تا استاد زحمتكش كتابی را منتشر كند تا او آن را نا جوانمردانه نقد كند و در جراید، استاد زحمتكش را بكوبد.
این ماجرا سالها ادامه داشت و هر بار كه استاد بینوای زحمتكش نتیجه مطالعاتش را منتشر میكرد استاد خرمگس آن را به دور از انصاف، تخطه میكرد.
از همین رو استاد زحمتكش از زحماتش جز شماتت و سرزنش عایدی نداشت اما استاد خرمگس نشان و مدالها میگرفت و بر سینه میزد تا بدانجا كه عاقبت استاد زحمتكش، زحمت كشیدن را بیهوده دانست و اندیشید كه چرا بیجهت خود را در معرض طعن و لعن و سرزنش قرار دهد، بهتر است كه دیگر از كار كناره گیرد و مطالعاتش را متوقف كند و دیگر كتابی منتشر نكند، اما استاد خرمگس با پیبردن به تصمیم استاد زحمتكش به دست و پا افتاد و كنارهگیری استاد زحمتكش را برای خود مصیبت دانست چرا كه اگر استاد زحمتكش حاصل مطالعاتش را منتشر نمیكرد، استاد خرمگس هم مطلبی برای نقد نداشت تا دربارهاش نقد غیرمنصفانه بنویسد؛ این قانون خرمگسها در جامعهای است كه در آن كنشها مبتنی بر اخلاق نیست.
بیژن صفسری
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
اسرائیل ایران آمریکا شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی انتخابات دولت حسین امیرعبداللهیان حجاب جنگ دولت سیزدهم حسن روحانی
فضای مجازی قتل هواشناسی تهران شهرداری تهران شورای شهر تهران سیلاب سامانه بارشی آموزش و پرورش سازمان هواشناسی باران شهرداری
خودرو بانک مرکزی بازار خودرو قیمت دلار قیمت طلا قیمت خودرو دلار یارانه مسکن ایران خودرو حقوق بازنشستگان تورم
تلویزیون مهاجرت مدرسه نمایشگاه کتاب سینمای ایران دفاع مقدس صدا و سیما مسعود اسکویی صداوسیما موسیقی سریال مهران غفوریان
معماری
رژیم صهیونیستی غزه حماس فلسطین جنگ غزه روسیه اوکراین امیرعبداللهیان طوفان الاقصی ایالات متحده آمریکا نوار غزه جنگ اوکراین
فوتبال استقلال لیگ برتر جواد نکونام رئال مادرید عبدالله ویسی سپاهان بارسلونا بازی لیگ برتر انگلیس باشگاه استقلال باشگاه پرسپولیس
باتری گوگل آیفون اینستاگرام مایکروسافت سامسونگ اپل عکاسی ناسا
ویتامین چای کاهش وزن توت فرنگی سیگار فشار خون کبد چرب