گشتاور ـ چرخ‌لنگر Capstan

وسیله توپر سنگینی است که برای ایجاد یکنواختی گردش در وسایل مجهز به موتور الکتریکی بکار برده می‌شود. چرخش این چرخ سبب ایجاد گشتاور مناسب و چرخش یکنواخت در وسیله می‌گردد.
وجود …

وسیله توپر سنگینی است که برای ایجاد یکنواختی گردش در وسایل مجهز به موتور الکتریکی بکار برده می‌شود. چرخش این چرخ سبب ایجاد گشتاور مناسب و چرخش یکنواخت در وسیله می‌گردد.

وجود این وسیله سبب می‌شود، تا نوار در هر ثانیه از جلوی هد با کلگی صدا یا تصویر یا هر عامل مناسب دیگری به‌شکل یکنواخت گردش داشته باشد [۱۶].

گشتاور چرخنده

گشتاورچرخنده گشتاور ضربه یا گشتاور مقدار حرکت گفته می‌شود.

گشتاورمقدار حرکت نیز مانند گشتاور نیرو به نقطه‌ای که گشتاور نسبت بدان تعیین می‌گردد نیازمند است برای تعیینگشتاور مقدار حرکت نسبت به نقطه دلخواه، باید مقدار حرکت را ترسیم کرد.

اگر جسم آزادانه حرکت کند سرعتش تغییر نمی‌یابد و باز و نیز نسبت بههر نقطه برگزین شده ثابت می‌ماند، زیرا حرکت در مسیر مستقیم انجام می‌گیرد. بنابراین گشتاور مقدار حرکت نیز در چنین حرکتی بدون تغییر باقی می‌ماند.

گشتاور چرخنده فرمول خاصی دارد MIUR = N

در حالی حرکت آزاد حرکت چرخنده بی‌تغییر می‌ماند. حال اگر جسم تحت تأثیر نیروئی قرار گیرد چطور، محاسبه نشان می‌دهد که مقدار تغییر گشتاور چرخنده در یک ثانیه مساوی گشتاور نیروست.

قانون بقای گشتاور چرخنده

اگر دو سنگ را با طنابی به یکدیگر ببندیم و با قوت یکی از سنگ‌ها را پرتاب کنیم سنگ دیگر متصل به طناب نیز کشیده شده و در پی آن به پرواز در خواهد آمد یک سنگ به سنگ دیگر سبقت خواهد گرفت و پیشروی آنها با چرخش توأم خواهد بود.

اگروبات‌ها از قانون بقای گشتاور چرخنده در انجام عملیات آکروباتی خود سود می‌جویند. رقاصه‌های باله نیز با دوران‌های سریع خود از قانون باقی گشتاور چرخنده استفاده می‌کنند.

گشتاور نیرو

اگر نقطه تأثیر نیرو را در امتداد راستای آن تغییر دهیم، بازوی d و همراه با آن گشتاور نیرو نیز بی‌تغییر باقی خواهد ماند و این بدان معنی است که نقطهٔ تأثیر نیرو بدون تفاوت می‌تواند در نقاط مختلف راستای نیرو قرار گیرد. ـ همه نیروی وارد بر جسم صرف تغییر انرژی سنتتیک خواهد گشت.

اگر برآیند گشتاورهای مساوی صفر باشد چه؟ پاسخ روشن است، انرژی سنتتیک تغییر نمی‌کند و بالنتیجه جسم یا از روی اینرسی به چرخش یکنواخت ادامه خواهد داد یا در قالب آرامش بسر خواهد برد.

ازینرو موازنه جسم دارای قابلیت چرخش تعادل تمام گشتاورهای نیروی وارد بر آن را ایجاب می‌کند. اگر دو نیرو تأثیر کنند، موازنه تساوی را الزام می‌کند.

با استفاده از قانون گشتاورها می‌توان به انسانی نیروئی افسانه‌ای بخشید.

۱۶ ـ فرهنگ فن سینما و تلویزیون ـ روشن صمدی