سه شنبه, ۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 21 January, 2025
علایم , نشانه ها و معاینه مصدوم در کمکهای اولیه
● علایم و نشانه‌ها
آسیب‌ها و بیماری‌ها معمولاً به‌صورت مجموعه‌ای از نمودهای متمایز ظاهر میشوند. نمودها بر دو دسته‌اند:
▪ علایم که مصدوم ممکن است به آنها اشاره کند
▪ نشانه‌ها که شما ممکن است (در معاینه) آنها را کشف کنید
بعضی از نمودها کاملاً آشکار هستند در حالی که عده‌ای دیگر، تا زمانی که مصدوم را به‌طور کامل و دقیق معاینه نکنید، از نظر دور می‌مانند. در صورت امکان، مصدوم هوشیار را در همان وضعیتی که یافته‌اید، معاینه کنید و به آسیب‌های آشکار رسیدگی کنید. اگر مصدوم بی‌هوش است، اولین کار پاک کردن راه تنفسی و باز نگه داشتن آن است. لباس‌های مصدوم را بی‌دلیل خارج نکنید و بیش از حد نیاز، وی را در معرض هوای سرد ترک نکنید. از حواس خود (بینایی، شنوایی، لامسه و بویایی) استفاده کنید. سریع و هوشیارانه اما دقیق و جامع عمل کنید و بدون توجیه، فرضیه‌سازی نکنید. شما باید با ملایمت با مصدوم برخورد کنید اما در لمس باید به قدر کافی قاطع عمل کنید تا بتوانید هرگونه تورم، نامنظمی یا نقاط حساس در لمس را کشف کنید. اگر مصدوم هوشیار است، از وی بخواهید که احساس خود از لمس شما را بیان کند. جستجوی نشانه‌ها معاینه «سر تا پا» به شما کمک می‌کند که نشانه‌های آسیب یا بیماری را کشف کرده، وضعیت مصدوم را تشخیص دهید.
● ارزیابی علایم
علایم در واقع احساساتی هستند که مصدوم آنها را حس می‌کند و ممکن است قادر به توصیف آنها باشد. از او سؤال کنید که آیا احساس غیرطبیعی دارد. اگر مصدوم درد دارد، از او سؤال کنید که درد را در کجا احساس می‌کند، درد از چه نوعی است، چه چیزی دردش را کمتر می‌کند و چه چیزی آن را تشدید می‌کند و درد با حرکت یا تنفس چگونه تغییر می‌کند. اگر درد به دنبال آسیب ایجاد نشده است، در مورد نحوه و محل شروع آن سؤال کنید. در مورد نشانه‌های دیگر مثل تهوع، گیجی، احساس گرما یا سرما، ضعف یا تشنگی، سؤال کنید. در صورت تناسب، با انجام معاینه‌ای برای جستجوی نشانه‌های آسیب یا بیماری، علایم را تأیید کنید. پرسش درباره علایم مصدوم ممکن است قادر باشد در مورد علایمی که حس می‌کند، به شما توضیح دهد. این جزییات ممکن است در تشخیص نوع آسیب یا بیماری به شما کمک کنند.
● جستجوی نشانه‌ها
نشانه‌ها در واقع جزییاتی از وضعیت مصدوم هستند که شما می‌توانید آنها را مشاهده، لمس و بو کنید و یا بشنوید. بسیاری از نشانه‌ها آشکار هستند اما تعدادی را تنها با معاینه دقیق و جامع می‌توانید کشف کنید. سطح پاسخ‌دهی مصدوم را ارزیابی کنید. اگر بی‌هوش است یا آنکه قادر نیست به‌طور واضح صحبت کند، ممکن است مجبور باشید تنها بر اساس شرح حال حادثه، اطلاعات کسب شده از ناظران و نشانه‌هایی که در معاینه پیدا می‌کنید، به تشخیص برسید. لمس کردن برای جستجوی نشانه‌های آسیب در هنگام معاینه قسمت آسیب‌دیده بدن، محل را از نظر وجود حساسیت در لمس بررسی کنید و به دنبال تغییر شکل یا تغییر رنگ در اطراف محل آسیب بگردید. در زمان معاینه یک قسمت، به دقت آن را نگه دارید.
● از حواس خود استفاده کنید
به دنبال نمودهایی مثل تورم، خونریزی، تغییر رنگ یا تغییرشکل بگردید. ریتم و قدرت نبض را لمس کنید. به تنفس بیمار گوش کنید و به دنبال صداهای غیرطبیعی (مثل صدای «قرچ قروچ» ناشی از گیر افتادن هوا در زیر پوست) بگردید. نواحی دردناک را با ملایمت لمس کنید؛ هرگونه تندرنس (حساسیت و درد) روی استخوان‌ها و تغییر در زاویه مفاصل را مورد توجه قرار دهید. ناتوانی مصدوم در انجام کارهای طبیعی (مثل حرکت دادن اندام‌ها) را بررسی کنید. برای جستجوی سرنخ‌های بیشتر، از حس بویایی خود استفاده کنید.
● معاینه مصدوم
پس از گرفتن شرح حال و پرسش درباره علایم مصدوم، باید شخص را به‌طور مفصل مورد معاینه قرار دهید. طی این اقدام، ممکن است مجبور به حرکت دادن مصدوم یا خارج کردن لباس‌های وی باشید، اما اطمینان حاصل کنید که او را بیش از حدی که واقعاً ضروری است، حرکت نمی‌دهید. همیشه، معاینه را از سر شروع کنید و به سمت پایین ادامه دهید؛ این روش «سر تا پا» هم به خوبی به خاطر سپرده می‌شود و هم کامل و جامع است.
▪ ارزیابی سر تا پا
۱) دست‌های خود را به دقت روی پوست سر حرکت دهید تا هر گونه خونریزی، تورم یا فشردگی را که ممکن است نشانه شکستگی احتمالی باشد، لمس کنید. در صورتی که مشکوک به آسیب گردنی هستید، مراقب باشید که مصدوم را حرکت ندهید.
۲) از راه هر دو گوش و به‌طور واضح با مصدوم صحبت کنید تا بفهمید که آیا به شما پاسخ می‌دهد و یا می‌تواند بشنود. هریک از گوش‌ها را از لحاظ خروج خون یا مایع زلال (یا هر دو) بررسی کنید. این ترشحات می‌توانند نشانه‌های آسیب در داخل جمجمه باشند.
۳) هر دو چشم را معاینه کنید. توجه کنید که آیا هر دو چشم باز هستند یا خیر. به اندازه مردمک‌ها توجه کنید، آیا اندازه آنها برابر است (همان‌طور که باید باشد) و آیا به نور واکنش نشان می‌دهند (وقتی نور روی مردمک‌ها می‌افتد، باید تنگ شوند). در سفیدی چشم‌ها به دنبال اجسام خارجی، خون یا کبودی بگردید.
۴) بینی را هم مثل دو گوش از نظر وجود ترشحات بررسی کنید. هریک از سوراخ‌های بینی را از نظر خروج خون یا مایع زلال (یا ترکیب این دو) معاینه کنید. هریک از این ترشحات می‌تواند به معنای آسیبی در داخل جمجمه باشد.
۵) به سرعت، عمق و نوع تنفس (راحت یا سخت، صدادار یا آرام) توجه کنید. به بوی تنفس توجه کنید. داخل دهان را به آرامی نگاه و لمس کنید و دنبال هر چیزی که ممکن است راه تنفسی را مسدود کند، بگردید. اگر مصدوم دندان مصنوعی دارد و این دندان‌ها سالم هستند و در محل خود قرار دارند، به آنها دست نزنید. به دنبال زخم در دهان یا نامنظمی در دندان‌ها بگردید. لب‌ها را از نظر سوختگی بررسی کنید.
۶) به رنگ، درجه حرارت و وضعیت پوست توجه کنید: آیا پوست مصدوم، رنگ‌پریده، برافروخته یا خاکستری ـ آبی (کبود) است؟ آیا گرم یا سرد، خشک یا مرطوب است؟ به عنوان مثال، پوست رنگ‌پریده، سرد و عرق کرده به معنای شوک است؛ صورت گرم و برافروخته، حاکی از تب یا ضعف ناشی از گرما است. ته‌رنگ آبی نشانه کمبود اکسیژن است؛ این نشانه را خصوصاً در لب‌ها، گوش‌ها و صورت جستجو کنید.
۷) لباس‌های پوشاننده گردن مصدوم را شل کنید و به دنبال نشانه‌هایی مثل پلاک حاوی هشدار طبی یا یک سوراخ به جا مانده از عمل جراحی (دریچه) در راههای تنفسی بگردید. دست‌های خود را به ملایمت در طول ستون فقرات (از قاعده جمجمه به سمت پایین تا جایی که امکان دارد) بدون بهم زدن وضعیت مصدوم، حرکت دهید؛ به هر گونه نامنظمی، تورم یا حساسیت در لمس توجه کنید.
۸) از مصدوم بخواهید که نفس عمیقی بکشد و دقت کنید که آیا قفسه سینه به‌طور یکنواخت، راحت و یکسان در دو طرف، باز می‌شود یا خیر. قفسه سینه را برای بررسی وجود تغییر شکل، نامنظمی یا حساسیت و درد، لمس کنید. از مصدوم بپرسید که آیا ضمن تنفس، احساس غژغژ دارد و صداهای غیرطبیعی را سمع کنید. دقت کنید که آیا مصدوم ضمن تنفس درد دارد یا خیر. به دنبال خونریزی بگردید.
۹) با ملایمت هر دو استخوان ترقوه و شانه‌ها را لمس کرده، هرگونه تغییر شکل، نامنظمی یا حساسیت در لمس را مدنظر قرار دهید.
۱۰) از مصدوم بخواهید که اندام بالایی خود را در هریک از مفاصل آرنج، مچ و مفاصل انگشتان، تا و سفت کند و از این طریق حرکات این مفاصل را بررسی کنید. حس انگشتان مصدوم را از نظر طبیعی بودن کنترل کنید و دقت کنید که آیا وی احساس غیرطبیعی در اندام‌هایش دارد یا خیر. به رنگ انگشتان توجه کنید: اگر نوک انگشتان رنگ‌پریده یا خاکستری ـ آبی باشند، احتمالاً مشکلی در گردش خون وجود دارد. محل‌های تزریق با سوزن را در روی ساعد جستجو کنید و به دنبال دستبند حاوی هشدار طبی بگردید. نبض مصدوم را در ناحیه مچ یا گردن بگیرید.
۱۱) اگر حرکات اندام‌ها مختل شده یا حس آنها از بین رفته است، برای معاینه ستون فقرات مصدوم را جابه‌جا نکنید زیرا این نشانه‌ها به معنای آسیب نخاع هستند. در غیر این صورت، دست خود را به ملایمت به پشت مصدوم برده، با لمس ستون فقرات در طول آن، به دنبال تورم یا حساسیت در لمس بگردید.
۱۲) برای یافتن شواهدی از خونریزی و تشخیص سفتی دیواره عضلانی شکم یا وجود حساسیت در لمس آن، به آرامی شکم مصدوم را لمس کنید.
۱۳) دو طرف استخوان لگن را لمس کرده، با حرکت دادن لگن به‌طور ملایم، به دنبال نشانه‌های شکستگی بگردید. لباس‌های مصدوم را از نظر وجود شواهدی از بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع یا خونریزی از سوراخ‌های بدن، کنترل کنید.
۱۴) از مصدوم بخواهید که هریک از اندام‌های پایینی خود را به نوبت بلند کند و مچ پا و زانوی خود را حرکت دهد. با مشاهده اندام و لمس آن، به دنبال خونریزی، تورم، تغییر یا حساسیت در لمس بگردید.
۱۵) حرکات و حس انگشتان پا را بررسی کنید. به رنگ پوست انگشتان نگاه کنید: پوست خاکستری ـ آبی می‌تواند نشانه‌ای از مختل شدن گردش خون یا آسیب ناشی از سرما باشد.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست