به دنیای Live Linux خوش آمدید

Live Linux به گونه ای از توزیع های لینوكس اطلاق می شود كه از روی سی دی قابل اجرا هستند و شما احتیاجی به نصب آن ها برروی سیستم خود ندارید شما می توانید با یك Live CD لینوكس از تمامی امكانات و ویژگی ها و برنامه های كاربردی منبع باز و سیستم عامل لینوكس استفاده كنید بدون این كه تنظیمات سیستم را عوض كنید و یا سیستم عامل های موجود برروی سیستم دچار اخلال شوند

Live Linux به‌گونه‌ای از توزیع‌های لینوكس اطلاق می‌شود كه از روی سی‌دی قابل اجرا هستند و شما احتیاجی به نصب آن‌ها برروی سیستم خود ندارید. شما می‌توانید با یك Live CD لینوكس از تمامی امكانات و ویژگی‌ها و برنامه‌های كاربردی منبع‌باز و سیستم‌عامل لینوكس استفاده كنید بدون این‌كه تنظیمات سیستم را عوض كنید و یا سیستم‌عامل‌های موجود برروی سیستم دچار اخلال شوند. این سی‌دی‌های Bootable به‌صورت خودكار پس از قرارگرفتن در درایو CD و بوت شدن سیستم اجرا شده، اقدام به شناسایی سخت‌افزار نموده و با استفاده از حافظه RAM برروی سیستم اجرا می‌شوند، به‌طوری كه یك سیستم‌عامل كامل دارید و می‌توانید با برنامه‌های كاربردی خود در تعامل باشید. به علت ماهیت ذاتی CDهای زنده (حجم كم، اجرای موقت در حافظه، سبك و كاربردی بودن) سعی می‌شود كه هر توزیع سی‌دی Live برمحوریك ویژگی و قابلیت یا توانایی كاربردی شكل گیرد. همچنین عموماً همه توزیع‌های مشهور از یك یا چند سی‌دی Live بهره می‌برند و هر سی‌دی Live مبتنی بر یك توزیع است و از برنامه‌ها و فایل‌های آن توزیع استفاده می‌كند. یك قابلیت مهم CDهای زنده امكان بومی كردن آنان است. بدین معنی كه همه می‌تواند با استفاده از یك هسته مشترك و برمبنای یك توزیع خاص اقدام به تولید و انتشار یك توزیع سی‌دی Live امكانات موردنظر خود بنمایند اكنون كمتر كشوری وجود دارد كه از چند توزیع سی‌دی Live مخصوص خود استفاده نكند. هم‌اكنون در كشورمان نیز دو توزیع <شبدیكس> و <پارسیكس> وجود دارند، كه در مقاله به آن‌ها اشاره خواهیم داشت. سرزمینCD‌های زنده سرزمینی كشف نشده برای كاربران عمومی، حرفه‌ای‌ها و كارشناسان و متخصصان رشته‌های كامپیوتری است. من در این مقاله سعی كرده‌ام از هر مجموعه و خانواده CD‌های زنده معروف‌ترین و پركاربردترین آن‌ها را انتخاب و معرفی كنم كه مجموعاً با معرفی دو سی‌دی Live ایرانی تعداد آن‌ها به بیست CD زنده رسید. امیدوارم كه این مقاله فقط سرآغازی برای حركت شما به سوی سرزمینCDهای زنده باشد.

۱ - لینوكس بدون نصب

اولین خصیصه بارز تمامCDهای زنده قابلیت اجرای لینوكس بدون نیاز به نصب است. شما بدون این‌كه كمترین دغدغه‌ای داشته باشید می‌توانید لینوكس را تجربه كنید، برنامه‌های ارایه شده همراه آن را ببینید و آن‌ها را آزمایش كنید و از جذابیت‌های لینوكس لذت ببرید. اگر تاكنون تجربه‌ای با لینوكس نداشته‌اید و تازه كار هستید با Knoppix (بخوانید: ناپیكس) شروع كنید. ‌CDهای Live ناپیكس جزء بهترین توزیع‌های لینوكسی است كه مبتنی بر توزیع معروف Debian GNU/Linux است و همراه محیط گرافیكی KDE و برنامه‌های كاربردی معروف لینوكس همچون OpenOffice ،Gaim ،Konqueror ،Mozill و برنامه‌های سرویس‌دهنده Apache ،PHP ،My SQL و بسیاری برنامه‌های متنوع دیگر ارایه می‌شود. توزیع Knoppix خود یك مبنا برای بسیاری ازCDهای زنده دیگر است كه در ادامه معرفی خواهیم كرد. قدرت پایداری و انعطاف‌پذیری ناپیكس به همراه مجموعه‌ای از كاملترین نرم‌افزارهای منبع‌باز به‌روز شده از این توزیع جلوه‌ای خاص ساخته است و طرفداران بی‌شماری دارد.

۲-Slax، بهترین انتخاب در دسكتاپ

آیا دوست دارید به جای داشتن یك سیستم‌عامل برروی كامپیوتر یا لپ‌تاپ خود كه فضای بسیاری از حافظه كامپیوتر شما را هم اشغال می‌كند آن را در جیب خود همیشه همراه داشته باشید؟ توزیع سی‌دی Live Slax چنین امكانی را به شما می‌دهد. Slax یك سی‌دی ۱۵۸Live مگابایتی مبتنی بر توزیع Slaxkware است كه بهترین انتخاب برای استفاده در كارهای روزانه بر روی كامپیوترهای خانگی و دسكتاپ است. Slax یك توزیع كوچك، سریع، جذاب با انبوهی از برنامه‌های رومیزی است كه به‌دنبال هر نرم‌افزار رومیزی كه باشید آن را درSlax خواهید یافت. Slax از رابط گرافیكی KDE استفاده می‌كند. شما می‌توانید سی‌دی Live Slax را تهیه كنید و همیشه همراه خود داشته باشید و بر روی هر كامپیوتر در كمتر از یك دقیقه لینوكس را اجرا و كارهای جاری خود را پیگیری كنید. به این طریق یك سیستم‌عامل قابل حمل خواهید داشت!

۳ - یك دیسك زنده‌ای برای بازیابی داده‌ها

همانطور كه گفتم هر سی‌دی Live بر محور یك كاربرد اساسی شكل گرفته است. System Recur یك توزیع مخصوص بازیابی داده‌ها و عملیات‌های ترمیم و اصلاح اطلاعات است. این توزیع مجموعه‌ای كامل از ابزارها و یوتیلیتی‌ها برای بازگرداندن اطلاعات یك سیستم Crash كرده است.GNU Parted،Qt parted ،Partimag ، ابزارهای فایل‌سیستم،Backupگیری و Sfdisk بخشی از این مجموعه امكانات هستند كه در یك سی‌دیBootable ارایه می‌شوند و شما می‌توانید به آسانی و در هر شرایطی از آن استفاده كنید و به داد داده‌ها و اطلاعات حیاتی خود برسید! این توزیع كاملاً با خانواده كامپیوترهای ۸۶ X سازگار است و از تمامی فایل سیستم‌ها از جمله NTFS پشتیبانی می‌كند. حتی می‌توانید از این توزیع برای رفع خرابی ویندوز هم استفاده كنید و پارتیشن‌ها و اطلاعات خودتان را نجات دهید.

۴- Mepis، اول آزمایش بعد نصب‌

CDهای زنده زیادی هستند كه این امكان را به شما می‌دهند كه ابتدا گشت‌وگذاری در توزیع موردنظر داشته باشید، برنامه‌های ارایه شده همراه توزیع را ببینید و قابلیت‌ها و جلوه‌هایی كه دنبالشان هستید را بسنجید و اگر خواستید آنگاه این توزیع از لینوكس را بر روی سیستم نصب كنید. Mepis یكی از این توزیع‌هاست كه می‌توانید ابتدا آن را بر روی سیستم اجرا كنید و در صورت تمایل به وسیله فایل نصاب، آن را برروی سیستم نصب كنید. Mepis یك توزیع پایدار، قدرتمند و پركاربرد است كه مبتنی بر توزیع دبیان و KDE می‌باشد. از امكانات گفتنی این توزیع، امكان نصب از سیستم راه‌دور(Remote Installation) و به‌كارگیری Mepis در شبكه‌های DLS ،Wireless ،Dialup وLan است.

۵ - بانك برنامه‌های رومیزی‌

PC Linux OS یك توزیع مبتنی برMandrake است كه مخصوص سخت‌افزار كامپیوترهای رومیزی تهیه شده است با بیش از ۲ گیگابایت برنامه كاربردی موردنیاز یك كاربر رومیزی غنی شده است. هر نامی را كه در دنیای منبع‌باز به گوشتان خورده باشد را درPC Linux OS خواهید یافت. Xserver ،KDE ،Open Office ،Thunderbird ،FireFox ،P۲P ،Gaim و بسیاری برنامه كاربردی كه عموماً بروز شده و آخرین نسخه می‌باشند، در مجموعه برنامه‌های كاربردی این توزیع جای دارند. Pc Linux OS از جدیدترین سخت‌افزارهای كامپیوترهای رومیزی نیز پشتیبانی به عمل می‌آورد و تقریباً برروی هر كامپیوتری اجرا می‌شود.

۶-Austrami ، اگر پسورد ویندوز را فراموش كرده‌اید...

یك توزیع ۵۰ مگابایتی مبتنی‌برSlackware با فهرست متنوعی از ابزارها و امكانات مختلف. اما مهمترین ویژگی این توزیع ارایه ابزاری برای كار با فایل ذخیره‌كننده پسورد ویندوز و سِت كردن پسورد ویندوز حتی در حالت مدیر سیستم (Administrator) و خارج از محیط ویندوز است. در واقع لینوكس نه‌تنها با ویندوز قهر نیست بلكه حتی مشكلاتش را هم می‌تواند برطرف كند. همیشه پنگوئن لینوكس نگاهی محبت‌آمیز به پروانه ویندوز داشته است!

۷ - لینوكس در ویندوز

بی‌شك یكی از جذاب‌ترین و لذت‌بخش‌ترین CDهای زنده توزیع Damn Small است. فایل ISO آن فقط ۵۰MB است. Damn Small این قابلیت را دارد كه آن را سفارشی كنید، یعنی خودتان با استفاده از تكنولوژی myDSL نرم‌افزارهای كاربردی موردنیاز را به توزیع اضافه كنید و آن‌ها را برروی پیكره لینوكس كامپایل و پیكربندی كنید، نرم‌افزارهایی مانند: FireFox و Open Office. اما این‌ها را فراموش كنید و به این توزیع توجه كنید. Damn Small یك فایل فشرده دارد كه می‌توانید در ویندوز این فایل را از حالت زیپ خارج كنید و لینوكس را در محیط ویندوز اجرا كنید. dsl-embedded.zip فایلی است كه كافیست در محیط ویندوز Extract شود. با كلیك بر روی فایل اجرایی از ویندوز به لینوكس سوییچ می‌كنید و دوباره به راحتی می‌توانید به ویندوز بر‌گردید. البته این كار شبیه‌سازی صرف نیست زیرا شما می‌توانید واقعاً از برنامه‌های Damn Small استفاده كنید.

۸ - مالتی‌مدیا در لینوكس

دوست دارید یك سی‌دی كامل شامل متنوع‌ترین ابزارهای مالتی‌مدیا داشته باشید؟ علاوه برآن این سی‌دی همه جا با شما باشد و برروی هر كامپیوتر قابل اجرا؟ Movix را تهیه كنید. فرمت‌هایAVI ،MPG ،QuickTime ،WMV ، ۳MP،ASF ،VORBIS/O GG ،Divx وXDiv مهمترین فرمت فایل‌های صوتی تصویری هستند كه Movix برای آن‌ها ابزار پخش‌كننده ارایه می‌دهد. ابزار كار با CD و DVD و فایل‌های مالتی‌مدیا تحت وب، دیگر ویژگی Movix است. نسخه‌های eMovix و Movix۲ از این توزیع هم عرضه شده‌اند. دیگر توزیع سی‌دی Live مخصوص ابزارها و نرم‌افزارهای چندرسانه‌ای،Media Linux است. آنقدر برنامه‌های متنوع در این توزیع‌ها گنجانده شده كه با ویژگی‌ها و ظواهر متفاوت، هر مشتاقی را سیراب خواهد كرد!

۹- Morphix ، هدیه منبع‌باز به دوستداران بازی

برای دوستداران بازی‌های رایانه‌ای هم سی‌دیLive داریم. یك سی‌دی كامل بازی كامپیوتری تحت لینوكس. كجا این همه برنامه سرگرمی و تفریحی را یك‌جا بر روی یك سی‌دی سراغ دارید؟ Morphix این ویژگی را دارد و هیچ نیازی نیست شما طرفدار منبع‌باز و لینوكس باشید تا از این بازی‌ها لذت ببرید.ویندوزی‌ها فرض كنند كه یك سی‌دی شامل صدها برنامه بازی جذاب و رنگارنگ داریم كه برروی یك پلتفرم خاص ارایه شده‌اند. Morphix در قالب یك پروژه برای ساختن و تغییرCDهای زنده مبتنی بر دبیان است كه یكی از این CDهای زنده مجموعه‌ای از بهترین بازی‌های كامپیوتری ارایه‌‌شده در سه محیط گرافیكی KDE Gnome و Light GUL است.

---