یک دنیا دوستت دارند

به بهانه گرامیداشت روز مادر در کشورهای مسیحی

بیستم جمادی الثانی ۲۴( خرداد) هر سال، روزی پر از خاطره و معنویت است؛ خاطراتی شیرین از مادران مهربان ، فرزندان با محبت و همسران با وفا ؛ این روز به یمن زاد روز بانوی نمونه اسلام ، فاطمه زهرا ( سلام الله علیها) ، روز مادر نام گرفته است ؛ بانویی که گل سرسبد تمام بانوان عالم است ؛ تنها زنی که پدرش معصوم ، شوهرش معصوم و خودش نیز معصوم بوده و پیامبر گرامی اسلام (ص) به او لقب “ ام ابیها “ داده است ، بانوی نمونه و زنی که برای پدرش همچون مادر بود.اگرچه دوران زندگی حضرت زهرا (س) کوتاه اما زندگانی پر برکت و درخشان ایشان ، آن بانوی بزرگوار را به الگویی بی نظیر برای تمام زنان عالم در طول تاریخ مبدل ساخته است؛ زنی که کودکی اش را در خانه شخص اول اسلام - پیغمبر اکرم (ص) - و دوران بچه داری را در خانه دومین شخصیت ممتاز اسلام -علی (ع) - گذراند و دو امام معصوم - امام حسن (ع) و امام حسین (ع) - ، و دو دختر فداکار و شجاع - زینب و ام کلثوم - را به جامعه تحویل داد.زندگی و سیره حضرت زهرا( س) به قدری آموزنده و جذاب است که هر زن آزاده ای در جهان او را مانند قدیسه ای تحسین می کند؛ زنی که تولدش از دامن خدیجه کبری ، همسر پیامبر گرامی اسلام (ص) و در کانون نخستین خانواده اسلامی با نغمه های آسمانی و تسبیح قدسیان همراه شد و شب میلادش را عرشیان به بانگ تکبیر و تسبیح جشن گرفتند و خداوند لقب کوثر به او عطا کرد؛ زیرا وی سرچشمه تمام خوبی های جهان است. و چه زیبا تولد این بانوی گرانقدر به ابتکار بنیانگذار جمهوری اسلامی - امام خمینی (ره) - روز زن و روز مادر نام گرفت ؛ “ اگر روزی باید روز زن باشد ، چه روزی بهتر ، والاتر و افتخارآمیزتر از روز ولادت با سعادت فاطمه زهرا سلام الله علیهاست ؛ زنی که افتخار خاندان وحی است و چون خورشیدی بر تارک اسلام عزیز می درخشد.” ۱() در فرهنگ پر بار ایران اسلامی خجسته زاد روز بانوی گرانقدر اسلام ، دختر حضرت محمد (ص) روز مادر نام گرفته تا زنان و مادران این مرز و بوم از او درس ایمان ، فدارکاری و مهربانی بیاموزند.در بین روزها و جشن های خاص در جهان، روز مادر جایگاه ویژه ای دارد و در همه کشورها تقریبا به یک شکل برگزار می شود: همه تلاش می کنند با دادن هدیه ای مادر خود را خوشحال کنند. هر چند در تمامی کشورها عده ای در این مورد هم عقیده اند که روز مادر و زن به نمایشی صرفا مادی تبدیل شده و هدف اولیه آن فراموش شده است.

تاریخ و سنن برگزاری این جشن در کشورهای جهان متفاوت اما اصل آن در همه جا یکسان است: روز مادر برای بزرگ و کوچک موقعیتی است برای ابراز عشقی که نسبت به مادر خود دارند...نامگذاری یک روز از سال به نام مادر در فرهنگ و ملل مختلف سابقه ای طولانی دارد و هر ملتی سعی کرده است روزی را به تجلیل از مقام شامخ مادر اختصاص دهد.

یک خانم آمریکایی به نام آناجارویس Anna Jarvis( ) پس از مرگ مادرش ، در هشتم ماه مه۱۹۰۵ به این فکر افتاد که از تمامی مادران در زمانی که در قید حیات هستند ، قدردانی شود. به همین دلیل تمام تلاش خود را بر این گذاشت که روزی از سال به مادران اختصاص داده شود. او در آغاز از کشیش منطقه شان خواست که موعظه ای در زمینه نقش مادر در جامعه ایراد کند. سپس نامه هایی به مردان روحانی ، سیاسی و با نفوذ فرستاد . پس از آن با خرید یک آژانس تبلیغاتی ، پیغام خود را با مضمون “ اختصاص دادن روزی برای ارج نهادن به مادران ، آنان را جاویدان می سازد “ به گوش مردم رساند و سرانجام در سال۱۹۰۷ روز یک شنبه ، دوم ماه مه - زمان مرگ مادر آنا جارویس - روز مادر نامیده شد.پس از تلاش موفقیت آمیز جارویس ، با به پایان رسیدن جنگ جهانی اول ، روز مادر به کشورهای اروپایی نیز راه یافت . در سال۱۹۱۷ روز مادر در سوئیس رایج شد و سپس به اتریش و جزایر اسکاندیناوی رسید. در آلمان برای اولین بار در سال۱۹۲۲ این روز را جشن گرفتند. اما در زمان ناسیونالیست ها روز مادر در این کشور دچار انحراف شد؛ زیرا آنان بر پایه این ایدئولوژی که مادر ضامن دوام نژاد آریایی است، این روز را جشن می گرفتند.

سمبل روز مادر برای مادری که در قید حیات است یک شاخه میخک قرمز و برای مادری که از دنیا رفته ، یک شاخه میخک سفید است. آنا جارویس با ارائه این طرح ، بردن گل برای مادران را رواج داد .آنا جارویس ، بانی روز مادر در کل جهان مسیحیت - زنی که خود هیچ گاه مادر نشد- در سال۱۹۴۸ در خانه سالمندان فیلادلفیا بدرود حیات گفت. جالب است بدانید که تمام هزینه های نگهداری و اقامت او در خانه سالمندان را تاجران گل - افرادی که بیشترین سود را از روز مادر می بردند- متقبل شدند.فرزندانی که نمی توانند در این روز در کنار مادر خود باشند، اغلب با یک تلفن ، ارسال کارت ، فرستادن گل یا هدیه ، عشق و محبت خود را ابراز می کنند؛ و افرادی که در این روز لذت بودن در کنار مادر را تجربه می کنند ، با کمک در انجام کارهای خانه ، تهیه غذایی ویژه و گذراندن روز خود با مادرشان از محبت های او قدردانی می کنند.

کشورهایی چون ترکیه ، دانمارک ، فنلاند ، ایتالیا ، استرالیا و بلژیک روز مادر را در دومین یک شنبه ماه مه جشن می گیرند. در نروژ دومین یکشنبه ماه فوریه و در سوئد و فرانسه نیز آخرین یکشنبه ماه مه ، این روز ، جشن گرفته می شود. مردم فرانسه این روز را همچون جشن تولد برگزار می کنند. تمام خانواده دور هم جمع می شوند و با یک وعده غذای ویژه و کیک ، روز مادر را جشن می گیرند. بعضی از کشورها این روز را در فصل بهار برگزار می کنند. در ایتالیا روز مادر دومین یک شنبه ماه مه ، ماه بزرگداشت مریم مقدس و مقام مادری است. بچه ها در این ماه در مدرسه کارهای دستی (دسته گل، نقاشی و...) درست می کنند و به افتخار مادرشان شعر و سرود می خوانند. در رادیو و تلویزیون، مردم صدای خوانندگان بزرگ (انریکو کروزو، آرامندوتا جولی و...) را می شنوند که به افتخار مقام مادر می خوانند! در چند سال اخیر، به مناسبت روز مادر همچنین روز زن، ۸ مارس هر سال، گل فروشان با فروش دسته گل هایی که قسمتی از پول آن صرف کمک به سازمان های خیریه می شود در پیشگیری و درمان سرطان های خاص زنان سهیم می شوند.

در لبنان در اولین روز بهار و در ژاپن دومین یک شنبه ماه مه با برگزاری نمایشگاه نقاشی از مادران تجلیل می شود. کودکان شش تا چهارده سال با کشیدن نقاشی درباره مادرانشان از آنها قدردانی می کنند. هر چهار سال یک بار نیز نقاشی های برگزیده در نمایشگاهی به نام “ مادر من” به نمایش گذاشته می شود.تاریخچه روز مادر در یونان به گذشته خیلی دور بر می گردد.

۲۵ سال قبل از ظهور عیسی مسیح (ع) ، الهه های یونانی وجود داشتند که برای آنها نوعی جشن مادر برگزار می شد.مردم هنگ کنگ ، پاکستان ، قطر ، عربستان سعودی و امارات متحده عربی روز مادر را در ماه مه جشن می گیرند. مردم این کشورها که عموما مسلمان اند، در این روز به دیدن مادران خود می روند و با در دست داشتن هدایایی چون گل ، کیک ، اشیای زینتی و قیمتی از ایشان قدردانی می کنند.در آرژانتین و هندوستان مراسم روز مادر در ماه اکتبر برگزار می شود. در کشور هند به عنوان نمادی از تمدن و فرهنگ مشرق زمین،چند روز برای مادر به شکل یک فستیوال جشن گرفته می شود. بزرگداشت مادر در هند نیز نمادی از معنویت و مبارزه با شیطان دارد و به نام -دورگا پوجا- ، مادر و قدیسه هندی که بر اساس افسانه ها ی قدیم دست و در هر کدام ابزاری برای مبارزه با شیطان داشته است، برگزار می شود. در گاهشمار زرتشتیان پنجم حوت روز زن و مادر است، در این روز زرتشتیان لباس سفید بر تن می کنند و اسپند در آتش می سوزانند و به احترام مادران سرود زندگی و زراعتی می خوانند و از آنان قدردانی می کنند..در پرتغال و اسپانیا روز مادر ارتباط نزدیکی با کلیسا دارد. در هشتم دسامبر، این مردم نه تنها از مادران قدردانی می کنند ، بلکه مراسم شکر گزاری برای مریم مقدس ، مادر حضرت عیسی (ع) را نیز به جا می آورند.عده ای از مردم یوگسلاوی سابق هم در ماه دسامبر یک روز را به نام “ ماتریس “ جشن می گرفتند. دو هفته بعد از کریسمس دختران و پسران جوان در سکوت و آرامش کامل دست و پای مادر خود را در حالی که خواب بود، می بستند و مادر زمانی که بیدار می شد با دادن هدایای کوچکی که در زیر بالش خود مخفی کرده بود خود را آزاد می کرد.اگر چه هر کشوری با فرهنگ خاص خود برای انتخاب روز مادر سمبل و دلیلی دارد. اما آنچه اهمیت دارد قدردانی و تشکر از مقام مادر است؛ و این مراسم بهانه ای است تا توجه بیشتری به مادران داشته باشیم و به آنها ثابت کنیم که چقدر دوستشان داریم.

مادر!همه دنیا دوستت دارند وجود مقدس و الهی ات را غبار پیری و ناتوانی فرا گرفته اما باز نگاهت همان نگاه و دستانت همان دستان مهربان دیروز است. با چه زبانی تو را وصف کنم، از کجاها سخن گویم، که خود سراسر عشق، محبت و مهربانی هستی. مادر وجودم را از محبت سیراب کردی، مرا پروراندی، عشق و ایثار و محبت را چون ذراتی در نهادم رویاندی، و در راه رشد و تعالی ام شکستی و به شکستنت افتخار کردی. قد خمیده ات نشان از سال ها رنج و محنت دارد، رنج و محنت هایی که حال برای تو پیری و فرسودگی به ارمغان آورده است..

مادر ! باز هم می گویم همه دنیا دوستت دارند

سید رضا جعفری - کارشناس فرهنگی

پی نوشت:

۱- ( از بیانات امام خمینی (ره) در تاریخ۱۵ /۲ /۵۹ ).