ایکس. پی ـ ۷۹ هواپیمای بدون دم

دم هواپیما یکی از اجزای اصلی آن است که وظیفه مهم پایدارسازی هواپیما را به عهده دارد. اما پایداری هواپیما با میزان مانورپذیری آن در تعارض است. یعنی اگر هواپیمایی خیلی پایدار …

دم هواپیما یکی از اجزای اصلی آن است که وظیفه مهم پایدارسازی هواپیما را به عهده دارد. اما پایداری هواپیما با میزان مانورپذیری آن در تعارض است. یعنی اگر هواپیمایی خیلی پایدار باشد مانورپذیری کمی خواهد داشت. از این رو اکثر هواپیماهای جنگنده که میزان مانورپذیری آنها بسیار مهم و حیاتی است، بدون دم هستند.

ایکس. پی ـ۷۹، محصول سال ۱۹۴۵، تنها هواپیمای ساخت نورثروپ تا آن زمان بود که تقریبا فاقد دم بود. این پرنده ابتدا به‌عنوان هواپیمایی با موتوری شبیه راکت‌های جت طراحی شد که خلبان باید به حالت درازکش در کابین خود قرار می‌گرفت و قاعدتاً باید شتاب ۲۰ جی(شتاب جی، شتاب گرانشی زمین است که به اجسام نیرو وارد می​کند)را تحمل می‌کرد.

بدنه این هواپیما عمدتا از منیزیم ساخته شده بود و طبق معمولِ طراحی‌های این شرکت در بسیاری جهات‌دیگر نوآورانه بود. ترکیب‌بندی غیرمعمول این هواپیما این تصور را ایجاد می‌کرد که ایکس. پی ـ ۷۹ به‌عنوان یک هواپیمای سریع‌السیر طراحی شده تا بال‌ها و دم هواپیمای دشمن را با سلاح‌های مرگبار خود از جا برکند. اما این تصور کاملا نادرست بود. اگر چه نورثروپ قصد داشت این هواپیما را به یک بسته تسلیحاتی مجهز کند اما عدم تعادل این پرنده در هنگام مانورها باعث می‌شد که هرگونه تلاش برای متلاشی کردن دشمن، به چرخش سریع و ناپایداری خود هواپیما منجر شود!

هواپیمای ایکس. پی ـ۷۹ یکی از اولین پرنده‌های بدون دم در صنعت هوافضاست که البته تجربه موفقی در این زمینه به شمار نمی‌آید. طراحان ایکس. پی ـ ۷۹ با حذف دم تلاش کرده بودند میزان مانورپذیری آن را در پرواز و جنگ‌های هوایی تا حد بسیار زیادی افزایش دهند. اما این مساله به ناپایداری بیش از حد این پرنده منجر شد. به طوری که خلبان برای کنترل آن باید تلاش بسیار زیادی را متحمل می‌شد. متاسفانه ایکس. پی ـ ۷۹ حدود پانزده دقیقه پس از اولین و تنها پروازش، بلافاصله استعداد خود در ناپایداری را با چرخیدن و کشتن خلبان آزمایشی نشان داد. تمام عمر پروازی این هواپیما از یک پرواز و یک تصادف مرگبار تشکیل شد. با سقوط اولین نمونه این هواپیما، نیروی هوایی آمریکا که کارفرمای اصلی این پروژه بود، قرارداد خود با نورثروپ را لغو کرد.

airspacemag

امیر توکلی‌کاشی