درد قفسه سینه

قلب ارگانی است که مسوولیت ارسال خون به ارگان‌های گوناگون بدن را به عهده دارد. اما به مانند تمامی اعضای بدن برای زنده ماندن و فعالیت مستمر نیازمند خون در رگ‌هایش می‌باشد. خون …

قلب ارگانی است که مسوولیت ارسال خون به ارگان‌های گوناگون بدن را به عهده دارد. اما به مانند تمامی اعضای بدن برای زنده ماندن و فعالیت مستمر نیازمند خون در رگ‌هایش می‌باشد. خون باید از طریق عروق منشعب‌شونده از رگ اصلی بدن یا همان آئورت به عضلات قلب برسد. اگر قلب توانایی پمپ خون را نداشته باشد یا عروق خون‌رساننده آن دچار تنگی یا انسداد شده باشند علائم و نشانه‌هایی همچون درد قفسه سینه یا تنگی نفس و... بروز می‌کند که با مشاهده این علائم باید اقدامات فوری و انتقال بیمار به مرکز درمانی انجام شود.

یکی از شایع‌ترین و رایج‌ترین علائم، درد قفسه سینه می‌باشد اما درد در قفسه سینه همیشه به‌معنای مشکل قلبی نیست. آسیب در دستگاه‌های گوارش و تنفس، عضلات و حتی مشکلات اعصاب و روان نیز می‌تواند ایجاد درد در قفسه سینه کند. از طرف دیگر نارسایی در خون‌رسانی به قلب گاهی خود را با درد در جایی فرای قفسه سینه نشان می‌دهد، نمونه آن درد در شکم، بازو و حتی فک بیمار می‌باشد.

به دلیل شیوع درد قفسه سینه به عنوان نشانه آسیب در ارگان‌های متعدد، تشخیص قطعی نیاز به انجام نوار قلب، آزمایشات، عکس قفسه سینه و حتی تست‌های تکمیلی مانند تست ورزش دارد.

حال با این مقدمه و لحاظ دشواری در تشخیص قطعی، چگونه می‌توان با احتمال بالا گفت که بیمار قلبی است؟ درد قفسه سینه در بیماران قلبی عمدتا خود را به فرم دردی منتشر(نه نقطه‌ای) می‌کند که عمدتا در زیر جناغ متمرکز است. درد می‌تواند به سمت شکم، گردن، فک تحتانی و دست‌ها(عموما دست چپ) انتشار داشته باشد. درد بیماران با فعالیت، هیجان، سرما و حتی خوردن غذای سنگین شروع می‌شود و با استراحت یا مصرف قرص‌های نیتروگلیسیرین(زیرزبانی) بهبود می‌یابد. تنگی نفس، سرگیجه، تهوع و استفراغ از علائم شایع همراه با درد در سینه می‌باشند. در بیماران دیابتی ممکن است درد قفسه سینه وجود نداشته باشد و به جای آن تنها بیمار از تنگی نفس شاکی باشد. وقتی بیماری این گونه خود را نشان می‌دهد هم برای بیمار و هم برای پزشک شک به مشکل قلبی با تاخیر همراه خواهد بود. بنابراین فقدان درد قفسه سینه رد کننده مشکل قلبی نیست.

اگر علائم بیمار دال بر مشکل قلبی است چه باید بکنیم؟

ـ سریعا با اورژانس پیش‌بیمارستانی(۱۱۵) تماس بگیرید و شرایط بیمار را کاملا توضیح بدهید.

ـ بیمار را در وضعیت استراحت کامل قرار بدهید؛ ترجیح با وضعیت خوابیده است. محیط آرام و کم تردد برای بیمار با آرامش بیشتر و بهبود سریع‌تر همراه است.

ـ اگر کپسول اکسیژن در محل بروز حمله وجود دارد برای بیمار تعبیه کنید.

ـ قرص‌های نیتروگلیسیرین که ژله‌ای و گرد می‌باشند برای کاهش درد و بهبود خون‌رسانی به قلب بسیار مفید هستند. این قرص‌ها را می‌توان هر ۳ تا ۵ دقیقه در زیر زبان بیمار گذاشت. این تکرار تا بهبود درد یا اتمام ۳ قرص ادامه می‌یابد.

ـ قرص آسپیرین ۳۲۵ میلی‌گرم را نصف نموده و به بیمار بدهید که بجود.

امید که این مطالب در کاهش عوارض ناشی از حوادث قلبی عروقی در صحنه‌های اورژانس‌های قلبی مفید واقع شود.

دکتر بهروز هاشمی

متخصص طب اورژانس