یك فنجان سلامتی

بالاخره پس از اظهارنظرهای گوناگون و پژوهش‌های وسیع، محققان متوجه شدند كه دلپذیرترین و محبوب‌ترین نوشیدنی دنیا یعنی قهوه، نه تنها زیان بخش نیست كه نوشیدن یك فنجان آن برابر …

بالاخره پس از اظهارنظرهای گوناگون و پژوهش‌های وسیع، محققان متوجه شدند كه دلپذیرترین و محبوب‌ترین نوشیدنی دنیا یعنی قهوه، نه تنها زیان بخش نیست كه نوشیدن یك فنجان آن برابر نوشیدن یك فنجان سلامتی است! بیش از سیصدسال از تولید اولین قهوه در اروپا می‌گذرد، طی این سال‌ها تحقیقات پزشكی قهوه را به‌عنوان یكی از مخرب‌ترین نوشیدنی‌ها به مردم شناسانده است. پیشتر محققان بر این ادعا بودند كه نوشیدن قهوه خطر بروز حمله قلبی را افزایش می‌دهد، منجر به چاقی می‌شود و با ایجاد جهش ژنتیكی خطر ابتلاء به سرطان را دوچندان می‌كند. اما امروز...

در كنفرانسی كه نوامبر امسال در میلان با عنوان «قهوه و سلامتی» برگزار شد پژوهشگران به نتایجی دست یافتند كه همگی از بی‌خطر بودن قهوه بر سلامت انسان خبر می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد قهوه خود به تنهائی عامل خطرزای ناراحتی‌های قلبی و عروقی و انواع سرطان نیست بلكه همراه شدن آن با سیگار باعث بروز بیماری‌های فوق می‌شود. از آنجا كه افراد سیگاری قهوه نوشان حرفه‌ای نیز هستند، تقصیری كه سیگار در بروز سرطان و دیگر بیماری‌ها دارد را نباید به گردن قهوه انداخت. قهوه به دلیل دارا بودن مقادیر فراوانی آنتی اكسیدان و اسیدفنیك بهترین محافظ برای قلب به شمار می‌رود. اسید فنیك، ماده‌ای است كه از بروز مراحل اولیه آترواسكلروز (تصلب شرائین) جلوگیری كرده و به همین دلیل نقش مهمی بر سلامت قلب ایفا می‌كند. در میان موادغذائی حاوی اسید فنیك قهوه از همه غنی‌تر است. به‌طوری كه اسیدفنیك موجود در هر فنجان قهوه معادل ۲۰۰ گرم بادنجان و ۱ كیلو سیب است. دیگر ماده تشكیل دهنده قهوه، فنول‌ها هستند. آنتی اكسیدان‌هائی كه از تشكیل رادیكال‌های آزاد، تركیبات اكسیژن‌داری كه باعث اكسیداسیون و تركیبات شیمیائی در سطح سلول‌ها می‌شود، جلوگیری و مانع از بروز تصلب شرائین می‌شود. همچنین با ممانعت از تخریب ساختمان كروموزوم ها و اختلال عملكرد ژنتیكی سلول از جهش ژنتیكی كروموزوم‌ها خودداری كرده و خطر بروز سرطان و رشد تدریجی سلول‌های بدن به ویژه پوست را كاهش می‌دهد. گرچه فنول در بسیاری دیگر از خوراكی‌ها یافت می‌شود ولی به دلیل سرعت جذب بالائی كه قهوه در پلاسمای خون و مخاط ماهیچه‌ای بدن دارد، نوشیدن قهوه بیشتر توصیه می‌شود. علاوه بر آن، آنتی كسیدان موجود در قهوه قادر است بدن را در برابر پاركینسون و سرطان‌هائی نظیر كلوركتوم (سرطان روده بزرگ) ایمن نگه دارد و با تاثیر برعملكرد كبد از بروز هپاتیت جلوگیری كند. كافئین، یكی دیگر از اجزای تشكیل دهنده قهوه نیز ماده‌ای است از خانواده آلكالوئیدها، سفید و بی بو كه حاوی تركیبات تئوفلین دار بوده و به غیر از ایجاد سرخوشی و نشاط كه در مغز ایجاد می‌كند و تاثیر بسزائی كه برسلامت قلب دارد می‌تواند بدن را در برابر بیماری‌هائی نظیر آسم محافظت كند. كافئین با آزادكردن تركیبات تئوفلینی باعث اتساع برونش‌ها در مبتلایان به آسم و برونشیت می‌شود، لذا داروی بسیار خوبی برای آسمی‌ها به شمار می‌رود. كافئین همچنین یك ویاگرا است و نقش مهمی در افزایش میل جنسی در مردان دارد. كافئین علاوه بر قهوه در چای و كوكاكولا نیز وجود دارد ولی به یك میزان نیست. در بین انواع قهوه، قهوه آمریكائی (قهوه سیاه) و كاپوچینو از میزان كافئین بالاتری برخوردارند. به‌طوری كه در یك فنجان آنها به ترتیب ۱۰۰ و ۸۰ میلی گرم كافئین موجود است. اما در قهوه فوری و اسپرسو به ترتیب ۱۰۰- ۶۵ و ۸۰- ۴۰ میلی‌گرم یافت می‌شود. در بین چای و كوكاكولا نیز چای حاوی كافئین بیشتری است. هر لیوان چای حاوی ۵۰ میلی گرم كافئین بوده درحالی كه در هر لیوان كوكاكولا ۵۰-۳۵ و در هر ۶۰ گرم شكلات ۳۰ تا ۴۰ میلی‌گرم كافئین موجود است. براساس مشاهدات بالا به نظر می‌رسد در بین تمامی نوشیدنی‌ها قهوه از همه سالم‌تر بوده ضمن اینكه در حجم كم مقدار بیشتری از كافئین و آنتی اكسیدان‌ها را دارا است. اینكه روزانه چه مقدار قهوه باید بنوشیم نیز مطلب مهمی است. معمولاً هر فنجان قهوه با هفت گرم (هفت هزار میلی گرم) قهوه تهیه می‌شود كه میزان قابل قبولی نیز كافئین دارد. هر فرد سالم در ازای هر كیلوگرم وزن بدن خود نیازمند سه میلی‌گرم قهوه است. بنابراین نوشیدن روزانه چهار تا پنج فنجان قهوه نه تنها اشكالی ندارد كه بسیار هم توصیه می‌شود.