آیا اروپا قادر به ساختن یک اوباما است

در بطن وجد و سرور اروپایی ها برای پیروزی باراک اوباما در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۸ آمریکا سرآغاز یک بازاندیشی را می توان مشاهده کرد بازاندیشی که مشکلات خود اروپایی ها در برابر مسایل نژادی و بحث وحدت نژادی را مورد کنکاش قرار می دهد

در بطن وجد و سرور اروپایی‌ها برای پیروزی باراک اوباما در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۸‌ آمریکا سرآغاز یک بازاندیشی را می‌توان مشاهده کرد؛ بازاندیشی که مشکلات خود اروپایی‌ها در برابر مسایل نژادی و بحث وحدت نژادی را مورد کنکاش قرار می‌دهد. اکنون بسیاری از اروپایی‌ها از خود پرسش می‌کنند که براستی آیا می‌توان یک روز شاهد روی کار آمدن اوبامایی فرانسوی، بریتانیایی، آلمانی یا ایتالیایی بود؟ و البته پر واضح است که به این زودیها چنین رهبری در اروپا بر مسند قدرت تکیه نخواهد زد.‌‌به گزارش روزنامه اینترنشنال هرالد تریبیون در گزارشی تحت عنوان “آیا اروپا قادر به ساختن یک اوباما است؟” آورده است: با در نظر گرفتن کلیه تفاوت‌های تاریخی و فرهنگی میان اروپا و آمریکا، مقایسه این دو قاره به لحاظ متغیر نژادی کار پر مخاطره‌ و دشواری است؛ اما مساله‌ نژاد همواره یکی از دلایلی بوده که اروپایی‌ها حتی زمانی که شاهد ظهور مشکلاتی از این قبیل بودند باز هم در این زمینه خود را برتر از ایالات متحده می‌دانستند. آن روز‌ها را به خاطر بیاورید که سیاهپوستان آمریکایی مشهوری چون ژوزفین بیکر و جیمز بالدوین در کشور فرانسه به آرامش قلبی دست یافته بودند.

دبیر سابق بلاگ “باندی” -وبلاگی که به دنبال بروز اغتشاشات سیاهپوستان در سال ۲۰۰۵‌ در حومه پاریس راه‌اندازی شد- می‌گوید: آنان (اروپایی‌ها) همیشه می‌گفتند آیا تصور می‌کنید که روابط نژادی در فرانسه وضعیت بدی دارد؟ اگر واقعا اینگونه تصور می‌کنید به اوضاع سیاهپوستها در آمریکا نگاهی بیندازید.‌‌وی معتقد است: اما این استدلال دیگر هیچ دوامی ندارد.نادیا عزیزی پرستار ۳۱‌ ساله الجزایری الاصل که بزرگ شده فرانسه است، می‌گوید: به زعم بسیاری از مهاجران ساکن اروپا، پیروزی باراک اوباما در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا انقلابی کوچک است در جهت ایجاد رفتار بهتر با گروه‌ها و نژاد‌های اقلیت در کشورهای جهان.اوضاع دیگر هرگز به مانند گذشته نخواهد بود.‌‌چرین خواهر ۲۹‌ ساله‌ نادیا عزیزی که یک مهندس کامپیوتر است نیز می‌گوید: اوباما حقیقتا مظهر تحقق رویای آمریکایی است؛ رویایی که این چنین می‌گوید اگر تلاش کنی موفق خواهی شد. وی تصریح کرد: موفقیت اوباما به منزله گشوده شدن دریچه‌ امید به روی جهانیان بود.‌‌ ‌اما این دو خواهر نسبت به واقعیات موجود در فرانسه - کشوری که اقلیت‌ها در آن نقش سیاسی محدودی ایفا می‌کنند - چندان خوشبین نیستند؛ مضافا بر اینکه در مجمع ملی فرانسه تنها یک نماینده سیاهپوست موفق به تصاحب کرسی شده است. اما آیا پیروزی اوباما باعث ایجاد یک نوع خودنگری و بازاندیشی نزد گروه‌های اکثریت در فرانسه شده است.

نادیا پاسخ می‌دهد بله. خیلی‌ها می‌گویند چه پیروزی بزرگی. آری او سیاهپوست است اما در کنه قضیه تفاوتی را مشاهده نمی‌کنید. مردم یک چیز می‌گویند و اعتقادشان چیز دیگری است.‌‌‌نادیا در ادامه می‌گوید، در تمامی مشاغلی که داشته همواره از او درخواست کار بیشتر شده چون که یک مهاجر است. او می‌گوید: ما همواره باید خود را اثبات کنیم.‌‌استیون ارلانگو نویسنده‌ این گزارش در ادامه می‌نویسد: در پایین دست حومه پاریس، فاتو دیویو ۳۴‌ ساله متولد سنگال که به لباس‌های دست دوم مغازه‌های کنار خیابان نگاه می‌کند، می‌گوید: پیروزی اوباما شاید موجب آن ‌شود که فرانسوی‌ها برای سیاهپوستان کمی احترام قایل شوند. ناتو بر این باور است که نژادپرستی در عمق جامعه فرانسه ریشه دوانده است؛ جامعه‌ای که تصور می‌کند سیاهپوست‌ها همگی بی‌سوادند و جز نظافت کردن کار دیگری از دستشان بر نمی‌آید.‌‌هرالد تریبیون می‌نویسند: سناتور باراک اوباما حتی در ایالات متحده که پیشینه تاریخی پر فراز و نشیبی از مشکلات نژادی مربوط به دوران جنگ سرخپوست‌ها و دوران برده‌داری را یدک می‌کشد شخصیتی استثنایی به شمار می‌آید. بسیاری از کشورهای اروپایی تا قبل از اتمام دوره‌ استعمارگری نسبتا تک نژادی بودند؛ به طور مثال بریتانیا تا اواسط قرن بیستم عمدتا دارای جمعیت یکدست سفید پوست و عاری از یک طبقه متوسط سیاهپوست بود.

در حالی که مهاجران فرانسوی تقریبا تمامی‌شان از کشورهای سابقا تحت استعمار فرانسه نظیر الجزایر، مراکش، تونس و یا کشورهای آفریقایی نظیر سنگال و مالی و ساحل عاج بودند. ایالات متحده و اروپا هر دو به لحاظ میزان نمایش سیاسی اقلیت‌هایشان عقب مانده به نظر می‌رسند هر چند که پیروزی اوباما عمق عقب ماندگی اروپا را در این زمینه بیش از پیش نمایان کرده است.‌‌‌باراک اوباما تنها سیاهپوست حال حاضر در مجلس سنای آمریکا بود (وی روز یکشنبه از این پست استعفا کرد) و چنانچه یک آمریکایی آفریقایی تبار جایگزین وی نشود، سنا از داشتن حتی یک سناتور سیاهپوست محروم خواهد بود.‌‌این در حالی است که مجلس نمایندگان آمریکا دارای ۳۹‌ نماینده سیاه پوست است، یعنی به عبارتی ۱۹‌ درصد کرسی‌های مجلس نمایندگان را سیاهپوست‌ها تشکیل می‌دهند. سیاهپوستان به طور کلی ۱۳‌ درصد جمعیت آمریکا را شامل می‌شوند؛ اما راما یاده وزیر سنگالی الاصل حقوق بشر فرانسه به رغم انتصاب سه وزیر سیاهپوست و مسلمان توسط نیکولا سارکوزی در کابینه دولت فرانسه، خود را یک مورد استثنایی ناراحت کننده تصور می‌کند. خانم راما یاده در خصوص استقبال نخبگان سیاسی از روی کار آمدن اوباما می‌گوید: این شور و شعفی که فرانسوی‌ها نسبت به اوباما در آنسوی مرزهای کشورشان نشان می‌دهند نسبت به اقلیت کشور خودشان ندارند.‌ ‌در ادامه این گزارش آمده است: هرو مورن وزیر دفاع فرانسه، پیروزی اوباما را درسی برای دموکراسی در فرانسه که نیازمند انسجام و اتحاد بیشتر طبقه‌های اجتماعی و سیاسی است خوانده است. دومینیک موزی یک تحلیلگر سیاسی فرانسوی معتقد است در این انتخابات (انتخابات نوامبر در آمریکا) آمریکایی‌ها نه تنها یک رییس جمهور بلکه هویت خویش را نیز انتخاب کردند و ما نیز اکنون باید در مورد هویت خود در فرانسه بیندیشیم. انتخابات ریاست جمهوری آمریکا چالش برانگیزترین انتخابات تاریخ بود. ما به این واقعیت پی برده‌ایم که عقب مانده‌ایم و آمریکا مشعل یک انقلاب اخلاقی را بازپس گرفته است. در ایتالیا یان لئونارد توادی تنها عضو سیاهپوست پارلمان ایتالیا نیز نسبت به پیروزی اوباما چنین دیدگاه مشابهی دارد.

منبع:ایسنا