آیندهٔ لینوکس و مکینتاش

علی رغم ادّعاء مبلغان, روند تبدیل لینوکس به یک سیستم عامل پُرمشتری, کند بوده و با وجود قابلیت های بسیار آن به عنوان یک سیستم عامل سرور قدرتمند و کامل, پلت فرم دسک تاپ لینوکس, هنوز جایگاه مناسبی پیدا نکرده است

لینوکس

علی‌رغم ادّعاء مبلغان، روند تبدیل لینوکس به یک سیستم‌عامل پُرمشتری، کند بوده و با وجود قابلیت‌های بسیار آن به‌عنوان یک سیستم‌عامل سرور قدرتمند و کامل، پلت‌فرم دسک‌تاپ لینوکس، هنوز جایگاه مناسبی پیدا نکرده است. در حال حاضر، پیشرفت‌های مهمی توسط انجمن و سازمان‌های فعال در زمینهٔ توسعهٔ لینوکس مانند (GNOME Project (www.gnome.org و (KDE (www.kde.org صورت گرفته است. از سوی دیگر فروشندگانی مانند (Xandros (www.xandro.com) ، Lindows (www.xandros.com و (Lycoris(wwww.lycoris.com در پی دستیابی به یک استراتژی همه‌جانبه و ارائهٔ نسخه‌های سفارشی لینوکس در قالب یکی از محیط‌های دسک‌تاپ این سیستم‌عامل هستند. جالب آنکه هر سه سازمان مذکور، بر قابلیت سازگاری با ویندوز و کاربری آسان تأکید دارند. در هر حال، لینوکس در بخش دسک‌تاپ با چالش‌هائی روبه‌رو است. بزرگترین موانع موجود، دسترسی به برنامه‌های کاربردی، پشتیبانی جانبی و رابط‌های کاربری استاندارد هستند. به‌طور کلی، بدون وجود یک خط‌مشیء روشن برای انجمن لینوکس، نیل به این اهداف، به درستی صورت نخواهد گرفت و بدتر آنکه برنامهٔ جامع و مشخصی نیز برای دسک‌تاپ لینوکس وجود ندارد. نسخه‌های اصلی لینوکس که به تعداد زیادی برنامهٔ کوچک (اغلب مربوط به شبکه و تولید نرم‌افزار) مجهز هستند، ایجاد تغییرات در مکان‌های نامناسبی را پیشنهاد می‌کنند. از این‌رو تولید مهمترین برنامه‌های کاربردی، در حیطهٔ کاری مایکروسافت باقی می‌ماند. اگرچه پیشروی در این زمینه تنها راهکار لینوکس برای جذب کاربران است، اما در عین‌حال توسعه‌دهندگان نرم‌افزار و شرکت‌های نرم‌افزاری، تمایلی برای توسعهٔ برنامه‌ها بر روی پلت‌فرمی با تعداد کاربران اندک ندارند و این دور باطل، مانع از پیشرفت دسک‌تاپ لینوکس می‌شود. در این بین برخی از رقبای مایکروسافت، از روشی هوشمندانه برای جذب مشتریان این شرکت استفاده می‌کنند. مثلاً شرکت CodeWeavers به آدرس اینترنتی www.codeweavers.com که یکی از سرمایه‌گذاران اصلی پروژهٔ Wine (طرح ابداعی پیاده‌سازی APIهای ویندوز ۳۲ بیتی در لینوکس، به آدرس www.winehq.com) است. مجموعهٔ محصولات CrossOver Office را نیز ارائه می‌دهد؛ این محصولات کاربران را قادر می‌سازد که برنامه‌های منتخب ویندوز را در لینوکس اجراء کنند. شرکت Openoffice.org و دیگر تولیدکنندگان برنامه‌های کدباز یا مبتنی بر لینوکس، می‌توانند، فیلترهای بهتری به محصولات Microsoft office اضافه کنند. این امر، فرآیند سازگاری و توسعهٔ برنامه‌های جایگزین را تسریع می‌کند. در هر حال، مهمترین مسئله، پشتیبانی از درایورهای جانبی است. برای حل این مشکل، لینوکس باید با تقلید از توانائی ویندوز XP در نصب دستگاه‌های جانبی بدون نیاز به نرم‌افزار درایور، چنین قابلیتی را در سیستم‌عامل خود پیاده‌سازی کند. این امر، مستلزم صرف تلاش زیادی از جانب توسعه‌‌دهندگان ثانوی، به‌منظور ایجاد کتابخانه‌های سخت‌افزاری جامع است. اگرچه هیچ‌کدام از این چالش‌ها، در کنترل کامل انجمن توسعه‌دهندگان لینوکس نیستند، اما یک موضوع مهم برای این انچمن، ایجاد یک رابط کاربری مناسب است. این کار یکی از اهداف شرکت (Linux Standard Base (LSB به‌حساب می‌آید. اهداف اصلی (LSB (www.linuxbase.org، تعیین استانداردهائی برای سازگاری و پایداری بیشتر نسخه‌های اصلی لینوکس، استانداردسازی پشتیبانی از برنامه‌ها و جذاب کردن توزیع نرم‌افزار برای برنامه‌نویسان است. به‌نظر می‌رسد شرکت سان‌مایکروسیستمز (Sun Microsystems) که در واقع مهمترین شرکت حامی سیستم‌عامل لینوکس است، نیز در حال از میان برداشتن فاصله میان کاربران وفادار سولاریس (Solaris) و مشتریانی است که خواهان سیستم‌عاملی بدون نیاز به پلت‌فرم سخت‌افزاری نسبتاً گران‌قیمت UltraSPARC هستند. چنین خواسته‌ای، توسط سیستم‌عامل Sun Java Desktop System که سابقاً Project Mad Hatter نام داشت، برآورده می‌شود. این سیستم‌عامل مبتنی بر لینوکس، برنامه‌های رایجی مانند Ximian Evolution و مرورگر وب Mozilla را به‌همراه دارد. از سوی دیگر روابط استراتژیک شرکت سان با Red hat و SuSE نیز، با پشتیبانی کامل و تبدیل سان به یکپارچه‌ساز اصلی بازار سرور و دسک‌تاپ، موجب رواج سری محصولات ONE این شرکت شده است.

مکینتاش

پیش‌بینی می‌شود که جدیدترین سیستم‌عامل شرکت اپل (Apple)، با نام Mac OS X ۱۰.۳ (یا Panther) فروش فراوانی خواهد داشت. سومین ارتقاء سیستم عامل OS X شرکت اپل، یعنی نسخهٔ ۱۰.۳ سازگاری بیشتری با شبکه‌های ویندوز دارد، همچنین از سیستم امنیتی بهتری سود می‌برد و استراتژی هاب دیجیتال اپل در آن پیشرفته‌تر است. کسانی که از سیستم‌های مکینتاش در محیط‌های چند پلت‌فرمه استفاده می‌کنند، با بهره‌گیری از Panther، گزینه‌های گوناگونی از جمله ویژگی SecurelD در RSA را برای اتصال به شبکه خواهند یافت. این سیستم‌عامل که مانند سابق از هستهٔ یونیکس کدباز استفاده می‌کند، با شبکه‌های یونیکس، تطبیق‌پذیری بیشتری خواهد داشت و بهبود کرنل یونیکس، موجب کارآئی سریع‌تر سیستم خواهد شد. مسلماً نسخهٔ ۱۰.۳ بهبودهای صورت گرفته در نسخهٔ ۱۰.۲.۷ را نیز در بر می‌گیرد و سیستم‌عامل را قادر می‌سازد که قابلیت‌های اجرائی پردازندهٔ ۶۴ بیتی G۵ را کاملاً به‌کار گیرد. پیشرفت‌های امنیتی سیستم‌عامل مذکور، در قالب ابزاری به نام File Vault ارائه شده‌اند که به کاربران امکان می‌دهد، پوشه‌های شخصی خود ا با استاندارد پیشرفته رمزگذاری ۱۲۸ بیتی (Advanced Encryption Standard)، کدگذاری کنند و ابزار مرتبط دیگری موسوم به Secure Erase Trash نیز، فایل‌ها را به گونه‌ای غیرقابل بازیابی از هارددیسک پاک می‌کند.

شرکت اپل، استراتژی‌ هاب دیجیتال خود را (که تبدیل کامپیوتر مکینتاش به یک مرکز مدیاست) با عرضهٔ آخرین نسخهٔ نرم‌افزار iChat AV، دنبال می‌کند. این برنامه، ویژگی کنفرانس‌های ویدیوئی را با قابلیت‌های پیام فوری ترکیب می‌کند و توسط آن، کاربران با داشتن یک دوربین ویدیوئی FireWire می‌توانند با دیگران به‌صورت رودررو صحبت کنند. (لازم به یادآوری است که این عمل، فقط توسط دوربین مذکور قابل انجام است.)رابط کاربر OS X ۱۰.۳ پیشرفت‌های فراوانی دارد و برجسته‌ترین آنها، ویژگی Expose است که به‌واسطهٔ کلیک بر روی یک دکمه، امکان مشاهده، تغییر اندازه و مرتب‌سازی تمام پنجره‌های فعال را برای کاربران فراهم می‌کند. این سیستم‌عامل، امکان تعویض سریع کاربران از نیز در اختیار قرار می‌دهد، بنابراین لازم نیست که کاربران برای تعویض حساب‌ها، از سیستم خارج شوند (Log out)، پیشرفت‌های برنامهٔ پست الکترونیکی اپل نیز اجراء سریع‌تر، فیلترسازی بهتر هرزنامه‌ها و قابلیت‌ مشاهدهٔ بخش‌های یک دنبالهٔ خبری به‌طور یکجا را شامل می‌شود، اما در برنامه‌های قدرتمند و جالب اپل شامل iPhoto، iMovie، iDVD و iTunes هیچ پیشرفتی مشاهده نمی‌شود.

قضاوت در مورد آینده، بسیار مشکل است. سیاست اپل این است که در مورد محصولات در دست تهیه و ویژگی‌های آتی سیستم‌عامل خود، حتی به‌صورت سربسته، هیچ مطلبی را بیان نکند. مایکل گارتنبرگ (Michael Gartenberg) یکی از مدیران تحقیقات مؤسسه Jupiter Research، بر این باور است که شرکت اپل با ادامهٔ روند بهینه‌سازی امنیتی و افزایش سازگاری با ویندوز و همچنین توسعهٔ نرم‌افزارها با کمک توسعه‌دهندگان مجرب و خلاق، همچنان در موقعیت کنونی خود باقی خواهد ماند. با تمام این اوصاف، شرکت اپل توانائی جذب تعداد بسیار زیادتری از کاربران را دارد؛ چرا که این شرکت، در زمان‌های مختلف با ابداعات و نوآوری‌های خود، صنعت کامپیوتر را متحول کرده است.

مترجم: الهام قارون