کلاس خودروی شما چیست

نگاهی به طبقه بندی خودروها براساس اندازه و کارکرد آنها

«کلاس‌بندی خودروها» راهی بود که خودروسازان بزرگ به واسطه آن توانستند محصولات خود را که هر روز رو به گسترش و متنوع‌تر شدن بود، دسته‌بندی و از یکدیگر مشخص کنند. به این ترتیب امروزه مشتری‌های بازار خودرو بر اساس نیازهای خود مانند جاگیری افراد خانواده در خودرو، برطرف کردن نیازهای کاری، علایق ورزشی، رفتن به مسافرت و ... کلاس خودروی خود را انتخاب و خریداری می‌کنند.

در واقع تنوع خودروهای تولیدی که می‌توان گفت نتیجه افزایش رقابت میان خودروسازان و همچنین افزایش انتظارات مشتری‌های بازار خودرو از عملکرد و نوع خودرو است، باعث به وجود آمدن کلاس‌های مختلف خودرو شد، کلاس‌هایی مانند خودروهای سدان،‌هاچ بک، کوپه، وانت، ون، مینی‌بوس، خودروهای مفهومی، کامیونت و... .

هرچند امروزه در دنیا کلاس‌های مختلف خودرویی در حال ساخت و عرضه است؛ اما خودروهای داخلی در کلاس‌های محدودی تولید و عرضه می‌شوند و عموم مشتری‌های بازار خودرو هم از میان همین تعداد محدود دست به انتخاب می‌زنند. کلاس‌هایی که در ایران توسط خودروسازان تولید و عرضه می‌شود از تنوع زیادی برخوردار نیستند، هر چند انواع کلاس‌ها از سدان گرفته تا فور دبلیو.دی یا خودروهای بیابانی در ایران قابل‌دسترسی هستند؛ اما بیشترین بار تنوع خودروهای موجود در بازار را وارداتی‌ها به دوش می‌کشند.

هرچند بیش از چهار دهه از آغاز فعالیت صنعت خودرو کشورمان می‌گذرد؛ اما در این مدت خودروسازان کشور موفق به تولید خودروهایی که امروزه مشتریان خاص خود را دارند نشده و تامین این بخش از بازار را بر عهده وارداتی‌ها گذاشته‌اند. برای مثال نمونه‌های داخلی کلاس‌های دو سر نشین و اسپرت کوپه، لیفت بک که تلفیقی از سدان و‌هاچ بک است، کانور‌تیبل یا خودروهایی که سقف تاشو دارند، اس‌یووی‌هایی که برای رانندگی در بیابان مناسب هستند و بسیاری مدل‌های دیگر را در کشور نداریم. هر چند تجربه‌هایی در این زمینه داشته‌ایم، اما خیلی بی‌سروصدا کنار گذاشته شدند؛ زیرا در جذب مشتری‌های بازار ناکام ماندند. سمند لیموزین که در ایران خودرو به عنوان خودرویی لوکس و ویژه تولید شد یا ون کاروان سایپا به عنوان خودرویی برای مسافرت‌های خانوادگی نمونه‌هایی از کلاس‌های خودرویی تولید شده در ایران هستند که با شکست مواجه شدند. به عقیده کارشناسان، این محصولات نتوانستند از نظر کیفی انتظار مشتریان را برطرف کنند. به این ترتیب طی سال‌های گذشته فعالیت خودروسازان بیشتر حول محور تولید سدان‌های خانوادگی، وانت و در چند سال اخیر‌هاچ بک‌ها خلاصه شد. هر چند کلاس‌هایی مانند اتوبوس، مینی‌بوس و کامیونت نیز در کنار مدل‌های نامبرده به تولید رسیده‌اند، اما در ادامه کلاس‌هایی را که در بازار خودروی کشور ارائه می‌شوند مشاهده می‌کنید، مدل‌هایی که برخی از آنها تولید داخل و برخی نتیجه مونتاژکاری خودروسازان است.

سدان‌ متداول‌ترین نوع خودرو در ایران است. سدان‌ها ظرفیت بیش از ۴ سرنشین را دارند و در ایران مدل‌هایی مانند سمند، پژو ۴۰۵ یا تندر-۹۰ را شامل می‌شوند که خودروهایی خانوادگی هستند. هر چند پراید نیز جزو سدان‌ها است؛ اما می‌توان گفت این خودرو در دسته سدان‌های کوچک قرار می‌گیرد.

‌هاچ بک‌ها دیگر خودروهای پرتیراژ داخلی‌اند که بیشتر مورد توجه مشتریان جوان بازار خودرو هستند و هر دو شرکت ایران خودرو و سایپا نمونه‌هایی از آن را به تولید می‌رسانند. خودروهایی مانند پژو ۲۰۶، سایپا ۱۱۱ یا تیبا ۲ که قرار است از بهمن به بازار بیاید نمونه‌هایی از‌هاچ بک‌ها هستند که خودروسازان داخلی آن را تولید می‌کنند. جالب است بدانید کلاس‌هاچ بک که در ابتدای ورودش به ایران به دلیل ناشناخته بودن یا زیاد بودن تعداد خیلی مورد توجه مشتری‌ها نبود و قیمت آن کمتر از کلاس‌های دیگر بود، طی سال‌های اخیر طرفداران زیادی پیدا کرده است تا آنجا که معمولا مدل‌های هاچ بک از مدل‌های صندوقدار گران‌تر هستند.

وانت‌ها که نوع کوچک یا متوسط کامیون‌ها هستند نیز در ایران نمونه‌هایی دارند. وانت باردو و وانت نیسان نمونه‌هایی از این کلاس هستند، اما با طرفدار پیدا کردن وانت‌های پیکاپ طی سال‌های اخیر، خودروسازان داخلی نیز به فکر تولید این نوع خودرو افتادند، اما این فکر نیز به مونتاژ این کلاس در ایران منتهی شد و به این ترتیب وانت کاپرا و نمونه‌هایی مانند آن در خط تولید خودروسازان به مونتاژ رسید. البته خودروهای پیکاپ بر مبنای خودروهای عادی ساخته نمی‌شوند؛ اما اندازه آنها در حد خودروهای عادی است. این خودروها معمولا فضایی برای حمل بار دارند. فور دبلیو.دی‌ها یا اس‌یووی‌ها خودروهایی هستند که شاسی آنها از دیگر خودروها بلندتر است و سامانه انتقال قدرت در این خودروها هر ۴ چرخ را به حرکت درمی‌آورد. خودروهایی مانند نیسان پاترول، جیپ‌های صحرا و رونیز از مدل‌های قدیمی هستند، اما نکته‌ای که در رابطه با خودروهای اصطلاحا شاسی بلند وجود دارد؛ این است که هیچ کدام از دو خودروساز بزرگ کشور در طول سال‌های فعالیتشان موفق به طراحی و ساخت این نوع خودرو نشده‌اند و در زمینه تولید این دست خودروها به مونتاژ رضایت داده‌اند.

خودروهای لوکس متوسط در واقع سدان‌های خانوادگی هستند که با امکانات بیشتر و فضای بزرگ‌تر تولید می‌شوند. این خودروها معمولا با تجهیزات بیشتری عرضه می‌شوند و طول آنها نیز از سدان‌های معمولی بیشتر است. نمونه چنین خودروهایی که در کشور عرضه می‌شوند نیسان ماکسیما و نسل جدیدتر آن؛ یعنی تیانا هستند. البته این خودروها هم مونتاژی هستند و تاکنون نمونه داخلی این خودروها در کشور تولید و عرضه نشده است.