آموزش کودکان اوتیسم در چنبره مقررات اداری

وقتی مشیت الهی آنچنان مقدر می نماید که برخی از فرزندان این آب و خاک, حتی با تمام مراقبتها و محافظت ها, جامه «کودک استثنایی» را بر تن های نحیف و ناتوان خود بپوشند, این نکته اجتناب ناپذیر بر ذهن, تحمیل می شود که هیچ جامعه ای را از داشتن فرزند استثنایی گریزی نیست

وقتی مشیت الهی آنچنان مقدر می نماید که برخی از فرزندان این آب و خاک، حتی با تمام مراقبتها و محافظت ها، جامه «کودک استثنایی» را بر تن های نحیف و ناتوان خود بپوشند، این نکته اجتناب ناپذیر بر ذهن، تحمیل می شود که هیچ جامعه ای را از داشتن فرزند استثنایی گریزی نیست. چه در جوامع پیشرفته دنیا با تعلیم و تربیت پیشرو و چه در جوامع غیرپیشرفته همواره بخشی از نظام تعلیم و تربیت دربرگیرنده آموزش فرزندانی می باشد که ناشنوا، نابینا، عقب مانده ذهنی، اختلال رفتاری و معلول حسی حرکتی هستند و در یک دهه اخیر نیز دسته تازه با فراوانی قابل توجهی با نام کودکان «اوتیسم» (در خودماندگی) به آنها افزوده شده اند.

با اینحال افراد خردمند و آگاهی که از راز و رمز آفرینش و حکمت حق تعالی، بهره عقلانی و معرفتی داشته و از باور دینی شایسته ای نیز برخوردارند، همواره این دسته از فرزندان را هدایای الهی و نعمات ارزشمندی به شمار می آورند تا آنجا که شخصیت بزرگواری چون علامه طباطبایی در تفسیر ماندگار خود از قرآن کودکان استثنایی را «مستضعفین ذاتی» و «بهشتیان روی زمین» می شمارد.

کودکان معصوم، پاکیزه سیرت و پاک طینتی که خود نیز درنمی یابند که چرایی و چگونگی فلسفه حیات و علت وجودیشان در چیست؟ از کجا آمده اند و آمدنشان از چه سبب است؟ کودکان اوتیسم این دسته نوظهور که در طیفی از ضعف تا شدت با خود

فرو رفتگی و در خود ماندگی مبارزه می کنند، گروهی هستند که در جدال و مبارزه ای تمام نشدنی برای پیوستن به تبار انسانی با نگاه های رازآلود، دستهای ناتوان و با دنیایی فضاگونه و ناآشنا با همه چیز منتهای تلاش خود را برای طبقه بندی و شناخت دنیای اطراف، از خود بروز می دهند. بی دلیل نیست که تعلیم و تربیت این فرزندان از راه های صعب العبور «تلاش مداوم» و «امیدواری همیشگی» می گذرد، راهی که رهروان صدیق آن مربیان و کارگزاران دلسوزی هستند که با همت والای خود عرق ریزان روح را در هر فراز تربیتی با این کودکان تجربه می کنند. اگر معلمی شأنی هم رتبه انبیا دارد، براستی اهل انصاف و خرد گواهی دهند آیا منزلت والای معلمان و دست اندرکاران استثنایی این سرزمین قابل محاسبه است؟

با تمام این صداقت ها و تلاشها باید قائل بود که نظم و برنامه ریزی در مواجهه با این کودکان نخستین دستورنامه عملیاتی است. واقعیت این است که در کشورهای پیشرو جهان مهمترین شاخص برای کارآمدی نظام تعلیم و تربیت، ارزیابی خردمندانه از وضعیت و جایگاه کودکان استثنایی است. شان و مرتبه یک وزیر آموزش و پرورش با میزان توفیق در ساماندهی تعلیم و تربیت استثنایی مرتبط است. و به همین سان پالایش، رشد و ارتقا تربیتی این فرزندان معنی واقعی خدمت رسانی به فرزندانی است که در فرهنگ غنی اسلامی آنان را «بهشتیان روی زمین» می نامیم. اما باید به کشور خود بازگردیم که تعلیم و تربیت این فرزندان کوچک که امید و روشنی را حتی از روزنه های کوچک ذهن کم توان خود حس می کنند با چه مشکلاتی روبروست؟

- استانداردهای آموزشی نسبت ۳ دانش آموز به یک مربی را بیان می کنند که امروزه روز در مرکز کشور یعنی تهران این نسبت ۵ به یک است!

- از کودکان اوتیسم به خاطر کمبود فضاهای آموزشی تخصصی در مدارس کودکان کم توان ثبت نام بعمل میاید!

- در مواردی به علت کمبود فضای آموزشی و نبود مربی، دانش آموزان مقطع راهنمایی در کنار کودکان مقطع ابتدایی قرار می گیرند که تبعات ناراحت کننده ای را در جریان آموزش و در روحیه مربی به وجود می آورد.

- دادن سرویس در سال گذشته با مساعدت سازمان آموزش و پرورش استثنایی میسر بود اما تاکنون بخشنامه ای برای این مهم صادر نشده است.

- این موارد در حالی است که مراقبت از کودکان اوتیسم علاوه بر تحمیل مسائل روانی ناخواسته به اولیا و سایر اعضای خانواده به طور معمول ۴برابر فرزندان سالم هزینه در بردارد.

تمام این موارد برای این است که خانواده های فرزندان اوتیسم و کودکان استثنایی دست نیاز و یاری خود را به سوی مقامات تصمیم گیر، وزیر آموزش و پرورش و متولیان آموزش و پرورش استثنایی دراز نمایند و از آنان بخواهند که کودکان استثنایی را به عنوان بهترین فرصت خدمت دریابند. همین فرزندان کسانی هستند که در کشورهای خارجی چندین سال پدر و مادری در انتظار تحویل و نگهداری آنان می مانند تا با عشق و علاقه از آنها مراقبت و سرپرستی کنند. بدیهی است که با الهام از آموزه های اسلامی و اصل شریف انسان دوستی در ایران زمین، انتظار این است که شعله این عمل خردمندانه از نورانیت بیشتری برخوردار باشد. حال که ریاست محترم سازمان آموزش و پرورش استثنایی در مقام «مشاور تعلیم و تربیت ریاست محترم جمهور»، ظرفیت خدمتگزاری مضاعفی را پیدا کرده اند، چقدر منطقی و بجا خواهد بود که با بسیج امکانات، جذب متخصصان و مربیان دلسوز کاربلد و اختصاص فضاهای آموزشی مفید، این تلاش انسانی را شان و اعتبار شایسته ای بخشیده، تا از این طریق لطف الهی همراه شده و اقبال و استقبال آحاد جامعه به این حرکت انسانی تبلور بیشتری یابد.

تعلیم و تربیت استثنایی و فرزندان اوتیسم امری است که در چنبره مقررات اداری و دست و پاگیر به یک فرایند ظاهری و کم حاصل تبدیل می شود. اینکار خیرخواهانه یک سرمایه اخروی و نیاز به سرمایه گذاری معنوی و مادی و بهادادن به رشد این کودکان بی گناه است که ممکن است انسانهایی که بخواهند روزی و روزگاری صاحب یکی از این فرزندان شوند. بنابراین نباید این نوباوه گان دوست داشتنی را بخش عاریه ای و مصرفی جامعه پنداشت. زیرا حکمت الهی در خلق و نگاهداشت این کودکان بر انسان ها پوشیده است و بدون شک وجود این کودکان آزمونی برای نوع دوستی و انسانیت و به کار بستن مؤلفه های انسانی در جامعه ای اسلامی است که در آن یاری کردن و یاری رسانی به نیازمندان رکن اصلی آن است.

ضمن احترام به همه پیشکسوتان تعلیم و تربیت استثنایی و کارگزاران و مربیان خدوم و انسان آفرین، مجددا به جزءجزء کوشش های انجام شده ارج نهاده و این تقاضا را از زبان اولیاء دل خسته اما امیدوار فرزندان اوتیسم و استثنایی یادآور می شویم که این کودکان برای رسیدن به استقلال و جای گرفتن در چرخه حیات، فرصت آموزش پذیری محدودی دارند. بیایید با دستان مهرآفرین خود زمینه های رشد و بالندگی آنان را فراهم کنیم. و با دعای خیری که از این طریق اندوخته می کنیم، عنایت الهی را نسبت به خود بیمه نموده و در این پویش انسانی شریک کنیم. با آرزوی توفیق برای همه، دست اندرکاران و درود فراوان بر مربیان زحمتکش و بی ادعا و سلام بر پدران و مادرانی که در آزمون همراهی با غم ها و کمبودهای این کودکان سنگ های صبوری به بلندای یک عمر بوده و هستند و از مشکلات راه و رنج و تنهایی، گرد ملال و ناامیدی را به خود راه نداده اند.

و سلام فراوان بر کودکان اوتیسم و استثنایی که فرصت اندیشیدن و معرفت به حیات و قدر زیستن و سلامت را برای دیگران فراهم می کنند تا دریابند زندگی برای افراد سالم چه خوشایند و زیباست.! و این پیام را برای آنان یادآوری می کنند که:

شکرانه بازوی توانا

بگرفتن دست ناتوان است.

جمعی از والدین فرزندان اوتیسم و استثنایی