جفای فرانسوی و فرصت طلبی اسراییلی

موضع جفا آلود فرانسه نسبت به ایران در نشست اخیر ژنو تعجب بسیاری از ناظران حتی ناظران غربی را برانگیخت تا جایی که روزنامه سوسیالیستی لوموند هم به جمع منتقدین رفتار و عملکرد آقای فابیوس در مذاکرات هسته یی پیوست و نشان دادکه فرانسه درحال حرکت روی مرز های معمول شناخته شده نیست

موضع جفا آلود فرانسه نسبت به ایران در نشست اخیر ژنو تعجب بسیاری از ناظران حتی ناظران غربی را برانگیخت تا جایی که روزنامه سوسیالیستی لوموند هم به جمع منتقدین رفتار و عملکرد آقای فابیوس در مذاکرات هسته‌یی پیوست و نشان دادکه فرانسه درحال حرکت روی مرز‌های معمول شناخته شده نیست. اما فرانسه را چه شده است ؟وچرا زمینه‌های آماده یک توافق اولیه در ژنو را تغییر داد و طعم خوش بازی برد-برد را ازهمه ستاند !؟روابط تهران و پاریس در نوع خود دارای فراز و فرود‌های بسیار است. هنگامی که رهبر فقید انقلاب، پاریس را برای ادامه هدایت نهضت پر جوش وخروش ۵۷ انتخاب کرد تصور همگان از آینده روابط

دو کشور خوشبینانه وتوام با حداکثر درک‌ها و احترام‌های متقابل بود. یعنی خوش‌بینی‌ها تا حدی بالا بود، همه یک روابط قابل اتکا را از این کشور تصور می‌کردند. اما با وجود پیش‌بینی‌های معقول ومنطقی چنین نشد و چراغ در روابط ایران با غرب به ویژه فرانسه، براثر رویدادها و حوادث مختلف به سرعت رو به خاموشی گرایید. حضور مخالفین جمهوری اسلامی در پاریس رفته رفته روابط تهران و پاریس را تیره و تیره ترکرد تا جایی که فرانسه میترانی دومین قدرت غربی شد که با جمهوری اسلامی به چالش و حتی تخاصم روی آورد. وقتی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به درازا کشید و ایران موفق به دفاعی جانانه شد باز این فرانسه بود که هواپیماهای جنگی سوپر اتاندارد را همراه با موشک‌های اگزوسه به عراق فرستاد و رسما وارد پشتیبانی نظامی علیه جمهوری اسلامی شد. پس از جنگ و پس از فراز و فرودهای کم اهمیت‌تر در روابط دو کشور ارتقای قابل ملاحظه‌یی صورت نگرفت تا اینکه سید محمد خاتمی با رای بالا ریاست‌جمهوری اسلامی ایران را به دست گرفت. خاتمی آمد و روزنه‌ها پیدا شد.

آمدن او با استقبال پاریس مواجه و باز این فرانسه بود که به عنوان نخستین قدرت غربی پذیرای رییس‌جمهور ایران شد. دولت ژاک شیراک برای توسعه روابط با ایران تا فروش چندفروند هواپیمای مسافربری پیش رفت و حجم مبادلات اقتصادی میان دوکشور روند صعودی به خود گرفت، اما این افق روشن نماند و با بالا گرفتن موضوع هسته‌یی وخصوصا تصدی دولت نهم باز هم بر فاصله تهران و پاریس افزوده شد.

طی ۸ سال دیپلماسی کشور روی کشورهایی چون ونزوئلا و کاستاریکا و بولیوی تمرکز یافت و از کار کردن روی کشورهای دیگر و کاهش تنش با آنها خبری نبود. پر واضح است که در چنین شرایطی دشمنان و حتی رقیبان کشور از خلأ موجود سود برند و ایران را از کانون دیپلماسی‌ها و کشورهای متن دور سازند. امروز فرانسه در مذاکرات مهم هسته‌یی با ایران به جفا رو می‌آورد و منافع ملی خود را در تضاد و دوری با تهران تعریف می‌کند. دیپلماسی متوازن و محکم و معقول کمک می‌کند که یک کشور از پرداخت هزینه‌های اضافی و بی‌مورد راحت شود و سیاست‌های خود را روی آرمان‌های اصلی متمرکز کند، ما می‌توانستیم از ظرفیت‌های به وجود آمده استفاده کنیم. اما حالا فرانسوا اولاند رییس‌جمهور فرانسه چند روز مانده به مذاکرات سویس در اسراییل اتراق کرده و ضمن سخنان تند با تعیین ۴ شرط برای امضای توافقنامه احتمالی، خود را به یک عضو فعال ۱+۵ مبدل ساخته است. هر چند ظاهرا همین چند شرط اندکی نرمتر از مواضع فرانسه در ژنو ۲ است و به گفته کارشناسان ۴شرط عنوان شده نمی‌تواند خط قرمز ایران باشد اما این واکنش‌ها در حساسترین مذاکرات تاریخ انقلاب اسلامی نمی‌تواند چندان مثبت تلقی شود. روشن است که آن همه سفر به ونزوئلا و دیگر کشورهای امریکای لاتین و ارائه یک دیپلماسی کاریکاتوری اکنون به‌کارمان که نمی‌آید هیچ دستان دیپلمات‌هایمان را نیز چندان پر نساخته است.

زهره آقایانی