احیای قلبی ـ ریوی در بزرگسالان

گاهی در محل کار، خیابان یا خانه با فردی روبه‌رو می‌شویم که بدون تحرک در گوشه‌ای افتاده است. می‌باید کاری برای وی انجام دهیم، اما نمی‌‌دانیم از کجا شروع کنیم. مانند هر مصدومی …

گاهی در محل کار، خیابان یا خانه با فردی روبه‌رو می‌شویم که بدون تحرک در گوشه‌ای افتاده است. می‌باید کاری برای وی انجام دهیم، اما نمی‌‌دانیم از کجا شروع کنیم. مانند هر مصدومی اولین گام اطمینان از امنیت خود و برقراری امنیت بیمار است. به فرض فرد مورد نظر در کنار ساختمانی افتاده که در شرف ریزش است. ابتدا مواظب خود باشید که آوار بر سر شما نریزد. سپس سعی کنید که با کمک خود، دیگران و سرویس‌های امداد (آتش‌نشانی) فرد را از محل دور کنید.

پس از اطمینان از امنیت محل باید مابین بیهوش بودن و خواب بودن فرق قائل شوید. برای این کار به آرامی به شانه بیمار زده و از جملاتی برای برقراری ارتباط استفاده کنید. مثلا بپرسید: صدای منو می‌شنوید؟ یا حالتون خوبه؟ اگر بیمار تغییری در واکنش به صدای شما نشان بدهد به معنای وجود حیات در بیمار است (بیمار خواب است یا در اثر حادثه‌ای هوشیاری‌اش کاهش یافته)، در غیر این صورت بیمار نیازمند احیاست.

تا این مرحله با فردی روبه‌رو شده‌اید که هوشیار نیست. بنابراین سریعا اقدام به درخواست کمک کنید. اگر کسی در نزدیکی شماست از او بخواهید که به اورژانس پیش‌بیمارستانی (۱۱۵) اطلاع دهد و سریعا برای کمک به سوی شما بازگردد.

در اینجا هم بمانند بیماران حادثه‌دیده باید به سراغ راه هوایی و تنفس رفت. با نزدیک کردن گوش به دهان بیمار هم می‌توانید صدای نفس کشیدن و هم جریان هوا را روی پوست خود حس کنید. اگر به قفسه سینه بیمار نگاه کنید ممکن است حرکت آن را ببینید. اگر متوجه تلاش تنفسی در بیمار نشدید سریعا ۲ نفس دهان به دهان یا دهان به بینی به بیمار بدهید. اگر قفسه سینه بیمار حرکتی نداشت به معنای انسداد راه هوایی است، باید با مانور راه هوایی را باز کرد.

پس از ۲ تنفس باید سریعا ماساژ را شروع کرد. ماساژ با تعداد ۱۰۰ بار در دقیقه روی یک‌سوم تحتانی استخوان جناغ انجام می‌شود. در مقابل هر ۳۰ ماساژ ۲ تنفس بدهید. برای جلوگیری از خستگی و بهینه بودن احیا هر ۲ دقیقه فرد ماساژ دهنده تعویض شود.

بسیاری از افراد تمایلی به دادن تنفس مصنوعی ندارند و از احتمال آلودگی با ترشحات بیمار و ابتلا به بیماری می‌هراسند. اما حقیقت این است که احتمال انتقال بیماری در شرایط تنفس مصنوعی بسیار بسیار کم و قابل چشم‌پوشی است. با این حال اگر تمایلی به دادن تنفس به بیمار ندارید حداقل ماساژ را با سرعت ۱۰۰ بار در دقیقه ادامه دهید.

اگر توانایی بررسی نبض بیمار را دارید می‌توانید هر ۲دقیقه با جابه‌جایی افراد ماساژدهنده نبض بیمار را بررسی کنید. اگر نبض بیمار برگردد احیا متوقف می‌شود. بهترین نبض برای بررسی، نبض گردن است. اصل در احیا بر این است که اگر توانایی کنترل نبض را ندارید یا در بود یا نبود نبض شک دارید احیا را ادامه دهید.

تعداد محدودی از بیماران با وجود برگشت عملکرد قلب، تنفس ندارند. در این بیماران تنها دادن نفس مصنوعی کفایت می‌کند تعداد تنفس به میزان ۱۰ تا ۱۲ بار در دقیقه کافی است.

اقدامات فوق تا رسیدن امدادگران پیش بیمارستانی (۱۱۵) یا رساندن بیمار به بیمارستان باید ادامه یابد.

دکتر بهروز هاشمی

متخصص طب اورژانس