جمعه, ۱۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 31 January, 2025
۱۵میلیون ایرانی دچار كسالت های روانی هستندچراغ های هشدار روشن شده است
خودكار را پرت كرد روی كاغذهایی كه جلویش انباشته شده بودند، بلند شد تا كمی راه برود شاید اینگونه حالش بهتر شود. اما فایده‌یی نداشت باز هم وقتی پشت میزش برگشت و نگاهی به انبوه كارهایی كه باید انجام می‌داد انداخت، چهره‌اش در هم رفت. دستش را زیر چانه زده و به كارها خیره شد. اصلا حوصله نداشت. چرا باید كار می‌كرد. چه دلیلی داشت خودش را خسته كند وقتی مطمئن نبود تا چند روز دیگر میتواند مشغول یه كار باشد.بعد از جست‌وجوی فراوان موفق شده بود این كار را پیدا كند. مدت زیادی هم طول كشیده بود تا توانسته بود نظر مدیرش را جلب كند و چم و خم آن را به دست بیاورد. اما چه فایده رییس در حال عوض شدن بود و این یعنی همه چیز عوض می‌شد و ممكن بود كارش را از دست بدهد. دلیلی نمی‌دید كه تلاش كند. این اتفاق بارها و بارها افتاد و او آموخته بود كه هیچ وقت بیش از اندازه‌یی كه لازم است تا كارش را حفظ كند كار نكند. دیگر میلی به تلاش بیشتر یا به دست آوردن مدارج بالاتر نداشت.ریشه خلاقیتش مدت‌ها بود كه خشكیده بود.وقتی امیدی به آینده حرفه یی و مالی‌اش نداشت دلیلی هم نمی‌دید كه برای پیشبرد و رونق كار انرژی مصرف كند.فقط به این فكر می‌كرد كه چگونه ساعت‌های كاری‌اش را پر كرده و مبلغ لازم برای معاشش را هر طور كه شده تامین كند.او هر روز افسرده‌تر و عصبی‌تر می‌شد.تحقیقات نشان می‌دهد بیش از ۴۵۰ میلیون نفر از جمعیت جهان از انواع بیماری‌های روانی رنج می‌برند.
آمارهای ایران نیز از شیوع افسردگی، اضطراب و انواع بیماری‌های روانی در میان جامعه حكایت دارند.چراغ‌های چشمك‌زن هشدار برای جامعه‌یی جوان كه می‌خواهد توسعه‌یافتگی را تجربه كنند، روشن شده است.كارشناسان امور اجتماعی معتقدند باید هر چه سریع‌تر فكری به حال بهبود وضعیت روانی افراد جامعه كرد. به گفته محمدتقی یاسمی، رییس اداره بهداشت روان وزارت بهداشت: ۲۱ درصد از افراد جامعه از كسالت روانی رنج می‌برند. یعنی در هر لحظه ۱۵ میلیون نفر در ایران گرفتار فشارها و كسالتهای روانی هستند. ۱۴ درصد از این افراد را جوانان تشكیل می‌دهند.این در حالی است كه بهداشت روانی یكی از شاخصه‌های اصلی توسعه یافتگی جوامع را تشكیل می‌دهد. به خطر افتادن این شاخا میتواند بطور جدی روی روند رشد شاخاهای دیگر توسعه از جمله تولید تاثیر بگذارد.دكتر قاسم قاضی، مدیر گروه روانشناسی و مشاوره دانشگاه تهران در این زمینه می‌گوید: همبستگی بسیار بالایی میان بهداشت روانی جامعه و رشد توسعه وجود دارد.هر چه بهداشت روانی بیشتری در جامعه حاكم باشد، بیمارستان‌های روانی كم جمعیت‌تر میشوند. نرخ بیماران روانی در میان افراد جامعه كاهش یافته، افراد جامعه سالم‌تر، شادتر و موفق‌تر خواهند شد.او می‌گوید: هر چه میزان شادابی جامعه بالاتر برود میزان تولیدات مادی و معنوی نیز بالا می‌رود. از افراد افسرده و مضطرب یا كسانی كه با انواع بیماری‌ها و مشكلات روانی دست و پنجه نرم می‌كنند نمی‌توان انتظار داشت خلاقیت به خرج دهند یا انگیزه داشته و برای تولید بیشتر فعالیت كنند.پویایی، فعالیت، تولید بالا، خلاقیت و پیشرفت تنها در جامعه‌یی سالم و شاداب امكان‌پذیر است و تنها انسان‌های سالم تولیدكنندگان موفقی خواهند بود.
بهداشت روانی چیست؟
آموزش بهداشت یكی از مشغله‌های همیشگی مادران را تشكیل می‌دهد. مادران و مربیان تمام سعی‌شان را می‌كنند تا از همان اوان كودكی به فرزندان‌خود بیاموزند چگونه باید بهداشت فردی و جمعی را رعایت كنند. آنها همیشه نگران بیمار شدن فرزندان خود هستند و با آموزش بهداشت سعی می‌كنند از ایجاد نگرانی پیشگیری كنند. آنها سعی می‌كنند همیشه محیط فیزیكی زندگی فرزندان خود را پاكیزه و دور از آلودگی نگه‌دارند.اما شاید در میان این افراد خیلی كم باشند كسانی كه توجهی به بهداشت روان فرزندان خود و پاكیزه نگه‌داشتن محیط روان آنها داشته باشد. واژه «بهداشت روانی» برای بسیاری از ایرانیان هنوز معنا و اهمیت نیافته است.قاضی در این زمینه می‌گوید: بهداشت روانی نیز مانند بهداشت پزشكی جزیی از لازمه‌های زندگی است.همانگونه كه در بهداشت پزشكی به ما می‌آموزند كه چگونه باید رفتار كنیم، چه غذایی بخوریم، در چه هوایی تنفس كنیم و چه ویتامین‌هایی مصرف كنیم تا بیمار نشویم، در بهداشت روانی نیز توصیه‌ها و دستورالعمل‌هایی وجود دارد كه با رعایت كردن آنها می‌توانیم از بیماری‌های روانی جلوگیری كنیم.او می‌افزاید: برای اینكه بتوانیم راه‌های پیشگیری از این نوع بیماری‌ها را بیابیم اول باید ببینیم چگونه این بیماری‌ها به وجود می‌آیند. رعایت این اصول و پیشگیری از بیماری‌های روانی را بهداشت روانی می‌گویند و مطمئنا خیلی بهتر است كه به جای پركردن بیمارستان‌های روانی، بودجه‌ها را صرف پیشگیری كنیم.
امنیت روانی
اما چگونه می‌توان بهداشت روانی را در جامعه رواج داد؟
دكتر قاضی معتقد است تنها راه افزایش بهداشت روانی و كاهش انواع بیماری‌های روانی ایجاد امنیت خاطر در جامعه است.او می‌گوید: امنیت خاطر یعنی اینكه افراد جامعه باید مطمئن باشند می‌توانند براحتی تحصیل كنند، شغل مناسب با استعدادها، توانایی‌ها و علایق خود بیابند، در صورت تلاش امكان پیشرفت برایشان وجود دارد. می‌توانند غذا، پوشاك و مسكن خود را تامین كنند به اندازه كافی عشق، عاطفه و دوستی موردنیاز خود را دریافت كنند و ازدواجی موفق داشته باشند.
تحصیل، شغل و درآمد و ازدواج سه زمینه عمده زندگی هر فرد را تشكیل می دهد و اگر بتوانیم امكان بروز شكست در این سه زمینه را كاهش دهیم، توانسته‌ایم امنیت خاطر در جامعه را بالا برده و بهداشت روانی جامعه را تامین كنیم.ترویج انواع مشاوره‌های تحصیلی، شغلی و خانوادگی و كمك به انتخاب بهتر افراد روشی است كه دكتر قاضی معتقد است باید هرچه سریع‌تر و گسترده‌تر اجرا شود.اما آیا تنها با مشاوره‌های مختلف و آموزش روشهای صحیح و مطمئن‌تر انتخاب می‌توان انتظار داشت امنیت خاطر افراد و بهداشت روان جامعه تامین شود یا همانگونه كه رعایت اصول بهداشت فردی برای بیمار نشدن كافی نیست و باید محیط را نیز پاكیزه كرد لازم است كه محیط روانی كه افراد جامعه در آن زندگی می‌كنند را نیز از عوامل تهدیدكننده بهداشت و ایمنی روانی پاك كنیم؟قاضی می‌گوید: ما زمانی می‌توانیم بگوییم امنیت روانی افراد را در جامعه فراهم كرده‌ایم كه هیچ تهدیدی وجود نداشته باشد.مثلا دانش‌آموز در مدرسه نگران رد شدن یا تنیه بدنی نباشد. دوستان ناباب و افراد بزهكار نتوانند برای رسیدن به خواسته‌های غیرقانونی خود به تهدید افراد بپردازند یا افراد دایم نگران آینده شغلی و درآمد خود نباشند.تنها در صورت حل مشكلات تامین امنیت خاطر افراد است كه خواهیم توانست بهداشت روانی جامعه را تامین كنیم.
امنیت خاطر در جامعه ایرانی
آمارها می‌گویند درصد زیادی از جامعه ایران دچار كسالتهای روانی است. آمارها می‌گویند درصد عمده‌یی از بیماران كه به دلیل مشكلات جسمی به پزشك مراجعه می‌كنند دچار مشكلات روحی و روانی هستند.آمارها می‌گویند ۶۴ درصد جوانان ایرانی برای درست انجام دادن كار اهمیتی قایل نیستند.
آمارها می‌گویند...
البته دكتر قاضی چندان اعتقاد و اعتمادی به آمارهای اعلام شده ندارد. او می‌گوید: قبل از هرچیز باید ببینیم آیا این تحقیق‌ها براساس اصول علمی انجام شده‌اند یا نه؟ یا این آمارها براساس كدام‌جامعه آمار با كدام روش نمونه‌گیری و چگونه به دست آمده‌اند؟
باید قبل ازهر چیز مطمئن شویم كه این آمارها مستند هستند یا نه؟
ولی او می گوید: «كافی است به چهره و چشمان جوانان و نوجوانانمان نگاه كنید تا متوجه شوید آنها خیلی شاد و راحت به نظر نمی‌رسند. استنباط من هم مانند شما و خیلی های دیگر این است كه افسردگی در میان جامعه هر روز گسترده‌تر میشود و بهداشت روان خیلی جایی در میان مردم ندارد.»
اما چرا و چگونه چنین شرایطی ایجاد شده است؟
یكی از دلایل ایجاد حس ناامنی روانی در جامعه این است كه افراد باید نسبت به مراجع قدرت جامعه خود احساس اطمینان داشته باشند و با دیدن آنها حس امنیت در آنها القا شود.اما در جامعه ما عموما برعكس است.مثلا معلم را به عنوان مرجع قدرت یك دانش آموز در نظر بگیرید . دانش آموز باید با دیدن معلم خود احساس آرامش كند.اما هنگامی كه این معلم دایما او را از نمرات منفی، رد شدن و حتی گاهی تنبیه بدنی می‌ترساند طبیعی است كه امنیت خاطر او را دچار تزلزل كرده و به همین دلیل است كه بچه‌های ما در مدرسه چندان احساس شادابی نمی‌كنند. آنها عموما مدرسه را دوست ندارند و تنها برای اینكه باید درس بخوانند تا بتوانند در آینده موفق باشند به مدرس می‌روند. آنها در مدرسه احساس امنیت ندارند چرا كه حتی اگر بخواهند بازی كنند، شادی كنند یا بخندند بسیاری از معلم‌ها جلوی آنها را می‌گیرند.
چرا بعد از مسابقه فوتبال این همه جوان ناگهان به خیابان‌ها می‌ریزند و این همه شادی می‌كنند? چون آن زمان تنها موقعی است كه كسی مزاحم شادی كردن‌شان نمی‌شود و آنها می‌توانند با امنیت خاطر شاد باشند و شادی كنند. ما باید این تفكر غلط را كه «همه خطاكارند مگر اینكه خلافش را ؤابت كنند.» و ناشی از سیاست‌های غلط اجتماعی است منسوخ كنیم و باید بیاموزیم كه «همه بی‌گناهند مگر اینكه خلافش ثابت شود.»
اعتقادات و بهداشت روانی
روانشناسان داشتن مذهب، دین و اعتقادات مشخص را یكی از عوامل مهم و موثر در افزایش ضریب امنیت روانی افراد می‌دانند. دكتر قاضی می‌گوید: افراد هنگامی كه به اصول دینی یا اعتقادی خاص یا اصول اخلاقی پایبند هستند آرامش بیشتری دارند و كمتر دچار بیماری‌های مختلف روانی میشوند.می‌گویند: «الا به ذكرالله تطمئن‌القلوب» چرا كه زمانی كه فردی به خداوند اعتقاد راسخ دارد باور می‌كند و حادثه و اتفاقی كه رخ می‌دهد به خواست و اراده خداوند است بنابراین با آسودگی و آرامش بیشتری با مشكلات و مسائل زندگی‌اش روبرو خواهد شد.
مدرسه اولین پایگاه
بیش از ۱۶میلیون نفر از جمعیت ایران را دانش آموزان تشكیل می‌دهند. یعنی بیش از ۲۵ درصد افراد جامعه ایران. دكتر قاضی معتقد است قسمت عمده جمعیت مفید ایران و آینده‌سازان این سرزمین در حال‌حاضر در مدارس بسر می‌برند بنابراین می‌توان گفت مدارس مهمترین پایگاه‌هایی هستند كه باید مورد نظر قرار بگیرند. او می گوید: ما از همین مدارس باید سالم‌سازی فضای اجتماعی را آغاز كرده و دانش آموزانمان را با آرامش و امنیت خاطر تربیت كنیم.در واقع باید هر طور شده جلوی شكست و افت تحصیل و ترك تحصیل را بگیریم. باید مدارس را تبدیل به جایی كنیم كه بچه‌ها مشتاقش باشند نه اینكه از آن بترسند یا با بی‌میلی و سر اجبار در آن حاضر شوند. تنها زمانی می‌توانیم به تامین بهداشت روانی جامعه آینده دلخوش باشیم كه مطمئن باشیم دانش‌آموزان ما از سر رغبت در مدارس حاضر میشوند و در آنجا لحظات شادی را می‌گذرانند.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست