جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

ذکرصلوات گناهان را از بین می برد


ذکرصلوات گناهان را از بین می برد

امیرالمؤمنین ع در مورد اهمیت صلوات فرمودند صلوات فرستادن بر پیامبر ص گناهان را از بین می برد, بهتر از نابود کردن آب آتش را سلام کردن بر پیامبر ص برتر از آزاد کردن چند برده است

امیرالمؤمنین(ع) در مورد اهمیت صلوات فرمودند: صلوات فرستادن بر پیامبر(ص) گناهان را از بین می‌برد، بهتر از نابود کردن آب آتش را. سلام کردن بر پیامبر(ص) برتر از آزاد کردن چند برده است. دوست داشتن رسول خدا(ص) برتر از فدا کردن جانهاست یا فرمودند: برتر از شمشیر زدن در راه خداست.امام علی(ع) در خطبه هفتاد و دوم نهج البلاغه طرز فرستادن درود بر پیامبر(ص) و آل او را به مردم یاد می‏ دهند و می‌فرمایند: درود بر پیامبر(ص) بار خدایا! ای گستراننده گسترده ‏ها! و ای نگهدارنده آسمانها و ای کسی که دلها را با فطرت مخصوص آفریدی، هم آنان که سرانجام بدبخت‏ شدند و هم آنان که سعادتمند گردیدند. گرامی‏‌ترین درودها و افزون‏‌ترین برکات خود را بر محمد (ص) بنده و فرستاده خود قرار ده، همان پیامبری که ختم گذشتگان و گشاینده بسته‏ها و پیچیده‏ها بود.

دین حق را به حق آشکار کرد، از نادرستیها و باطلهایی که سر و صدا به‌راه انداخته بودند جلوگیری نمود و صلوات گمراهی‌ها را در هم شکست، همان طور که با تمام قدرت، سنگینی‏ بار رسالت را تحمل کرد و به فرمانت قیام نمود و به سرعت در راه رضا و خشنودیت گام‏ برداشت و حتی یک قدم هم عقبگرد نکرد.اراده محکمش سست نگشت و در قبول و پذیرش وحی نیرومند بود، پیمان رسالت‏ را حافظ و نگهدار بود، آنچنان در اجرای فرمانت کوشش کرد که شعله فروزان حق را آشکار و راه را برای جاهلان روشن ساخت و دلهایی که در فتنه و گناه فرو رفته بودند به واسطه او هدایت گردیدند. پرچمهای حق را برافراشت و احکام زنده اسلام را برپا نمود.

او امین مورد اعتماد و گنجینه‏ دار مخزن علوم تو و شاهد و گواه در روز رستاخیز و برانگیخته تو برای بیان حقایق و فرستاده تو به سوی خلایق است. پروردگارا در سایه لطفت‏ برایش جای با وسعتی بگشای! و از فضل و کرمت چندین برابر پاداشش ده! خداوندا کاخ پرشکوه او را از هر بنایی برتر و مقام او را در پیشگاه خود گرامی دار. نورش را کامل گردان و پاداش رسالتش را پذیرش شهادت(و شفاعت) و قبول‏ گفتار او قرار ده. او که دارای منطق عادلانه و طریقی که جداکننده حق از باطل بود. بار خدایا! بین ما و پیغمبرت در جایی که نعمتش جاویدان، زندگی‌اش خوش و آرزوهایش مطلوب، خواسته‏‌های آن برآمده، در کمال آرامش، در نهایت اطمینان و همراه‏ با مواهب و هدایای باارزش است، جمع گردان!این خطبه را عده زیادی نقل کرده ‏اند و در «صحیفه علویه‏» و در «تذکره‏» ابن جوزی مذکور است.

«ابو علی قالی‏» بغدادی آن را در کتاب‏ «نوادر الامالی‏» آورده است. (مستدرک و مدارک نهج‌البلاغه، صفحه ۲۴۵).«الخاتم لما سبق و الفاتح لما انغلق‏: خاتم و پایان‌دهنده گذشتگان و گشاینده در مشکلات او بود) مقصود امام(ع) از این جمله این است که پیامبر اسلام خاتم پیامبران و اوست که در‏های دلها و فکرها را که به وسیله قفلهای ضلالت و گمراهی‏ بسته شده بود و راه هدایت را مسدود ساخته بود گشود و این مطلب با عبارت دیگری در خطبه ۱۹۱ آمده است در آنجا که وضع‏ دوران جاهلیت را تشریح می‏ کند و می‏ فرماید: «و استغلقت عنی افئدتهم اقفال الرین‏» و قفلهای‏ «رین‏» و گناه در قلب‌ها و فهم آنها را بسته بود و همان‌طور که از معنی‏ «انغلق‏» نیز استفاده می‌شود، گشودن این در‏ها و باز کردن آن قفلها با مشکلات سختی همراه بود و پیامبر(ص) با آیات و معجزات‏ خویش آنها را باز کرد.این جمله به طور صراحت‏ بر خاتمیت پیامبر اسلام(ص) دلالت دارد و این حقیقت ‏از ضروریات اسلام است و در قرآن و روایات فراوانی از آن سخن به میان‏ آمده و در نهج‌البلاغه نیز در موارد متعددی به آن اشاره شده است که ما سه ‏قسمت آن را یادآور می‏ شویم:

۱-در خطبه‏ ۱۳۳ آمده است: «فقفی به الرسل و ختم به الوحی‏: او را بعد از پیامبران فرستاد و به وسیله وی به وحی خاتمه داد».۲- و در کلام ۲۳۵ هنگام غسل و تجهیز پیامبر(ص)می‏ فرماید: «بابی انت و امی یا رسول الله! لقد انقطع بموتک ما لم ینقطع بموت‏غیرک من النبوه و الانباء و اخبار السماء: پدر و مادرم فدایت ای پیامبر خدا(ص) با مرگ تو چیزی قطع گردید که‏ با مرگ غیر تو قطع نشد، (و آن اینکه) نبوت و اخبار از ناحیه خدا از آسمان با مرگ تو قطع گردید. ۳- و در خطبه ۱۹۸ در مورد فضیلت اسلام می‏ خوانیم: «ثم جعله لا انفصام لعروته و لا فک لحلقته و لا انهدام لاساسه و لا زوال‏لدعائمه و لا انقلاع لشجرته و لا انقطاع لمدته‏: سپس اسلام را طوری قرار داد که دستگیره آن جداشدنی نیست و حلقه‏ آن انفکاک نخواهد پذیرفت و اساس و ریشه آن منهدم نمی‏‌گردد و ارکان‏ و پایه‏‌های آن زوال نمی‏‌پذیرد. درخت آن از ریشه کنده نمی‏‌شود و مدت آن‏ تمام شدنی نیست.»همان طور که ملاحظه می‏ شود، گفتار امام با صراحت مسئله خاتمیت پیامبر اسلام(ص) و ابدی و جاودانی بودن آئینش را بیان می‏ کند تا جایی برای گفت‌وگو و ایرادی در این باره باقی نماند.

● معنای صلوات

جزری در نهایه گفته است: صلوات در لغت به معنای دعاست و عبادت مخصوصه را که شامل دعاست صلوات گفته‌اند و برخی گفته اند: صلوات در لغت به معنای تعظیم است و عبادت مخصوصه را هم صلوات گفته‌اند چون در آن تعظیم خداوند است تا آنکه گوید: و اما اینکه گوییم «اللهم صلی علی محمد» معنایش این است که خدایا او را بزرگوار کن در دنیا به وسیله بلند کردن نام او و آشکار کردن دعوت و نگهداری شریعتش و در آخرت به قبول کردن شفاعت او درباره امتش و دو چندان کردن اجر و پاداشش. فیض در وافی گوید: معنای صلوات بر پیغمبرش(ص) اضافه انواع کرامات و لطایف نعمتهاست بر او و اما صلوات ما و فرشتگان بر او پس آن درخواست، آن کرامت و اضافه آن بر اوست.مجلسی نیز گوید: مشهور آن است که صلوات از خدای سبحان رحمت است و از فرشتگان استغفار و طلب آمرزش و از بندگان دعاست و در معنای «آل» گفته است: آل پیغمبر (ص) نزد شیعه امامیه عترت طاهره و خاندان معصوم او هستند و اینکه شهید ثانی آن را مخصوص به امیرالمؤمنین و فاطمه و حسن و حسین(ع) کرده است، وجهی و دلیلی ندارد و اما نزد عامه در این باره اختلاف بسیاری است پس برخی گفته اند: آل پیغمبر (ص) تمامی امت او هستند و برخی گفته اند: عشیره اویند.

● چند حدیث در مورد فضیلت صلوات

امیرالمومنین(ع) در مورد اهمیت صلوات فرمودند: صلوات فرستادن بر پیامبر(ص) گناهان را از بین می‌برد، بهتر از نابود کردن آب آتش را. سلام کردن بر پیامبر(ص) برتر از آزاد کردن چند برده است. دوست داشتن رسول خدا(ص) برتر از فدا کردن جانهاست یا فرمودند: برتر از شمشیر زدن در راه خداست. (ثواب الاعمال، ص ۳۳۱).امام جعفر صادق(ع) فرمودند: هنگامی که پیامبر(ص) را یاد کردند، زیاد بر او صلوات بفرستید زیرا همانا کسی که یک بار بر پیامبر(ص) صلوات بفرستد، خداوند در هزار صف از فرشتگان هزار بار بر او صلوات می‌فرستد و آفریده ای از آفریدگان خدا باقی نماند، مگر اینکه به خاطر صلوات خدا و صلوات فرشتگانش بر او صلوات می‌فرستند و جز نادان مغرور که خدا و رسول از او بیزارند، کسی از این ثواب رو نمی گرداند.(ثواب الاعمال، ص۳۳۱).همچنین امام جعفر صادق(ع) در حدیث دیگری فرمودند: کسی که در یک روز صد بار بگوید «رب صل علی محمد و اهل بیته» خداوند صد حاجت او را بر می‌آورد که سی تای آن مربوط به دنیا و هفتاد تای آن مربوط به آخرت است. (ثواب الاعمال، ص ۳۴۱) از امام جعفر صادق(ع) پرسیدند چگونه بر محمد و آل او صلوات بفرستیم، فرمود شما می‌گویید: صلوات الله و صلوات ملائکته و انبیائه و رسله و جمیع خلقه علی محمد و آل محمد و السلام علیه و علیهم و رحمه الله و برکاته.

گفته شد ثواب کسی که به این طریق بگوید چه می‌باشد، فرمود: بیرون شدن از گناهان است، به خدا قسم مثل روزی که او را مادر زائیده (ختوم و اذکار، ج ۱، ص ۴۸) و (بحار، ج ۹۴٫ ص ۵۵).امام محمد باقر(ع) فرمودند: هنگامی که در روز جمعه نماز عصر را خواندی، بگو: اللهم صل علی محمد و آل محمد الاوصیاء المرضیین بافضل صلواتک و بارک علیهم بافضل برکاتک و السلام علیهم و علی ارواحهم و اجسادهم و رحمه الله و برکاته. همانا کسی که پس از نماز عصر این صلوات را بفرستد، خداوند صد هزار حسنه برای او نوشته، صد هزار گناه او را پاک کرده، به واسطه آن صد هزار حاجت او را برآورده نموده صد هزار درجه برای او می‌نویسد.(ثواب الاعمال، ص ۸۳ و ۲۳۹).امام محمد باقر(ع) نیز دراین‌باره می‌فرمایند: کسی که در رکوع، سجده و قیامش بگوید «اللهم صل علی محمد و آل محمد» خداوند برای او همانند ثواب رکوع، سجده و قیام را می‌نویسد. (ثواب الاعمال، ص ۷۵).