نبرد در عمق

«ژان بودریار» دانشمند معاصر, معتقد است « در عصر حاضر بین نشانه ها و واقعیت ها هیچ رابطه ای وجود ندارد, بلكه این نشانه ها و بازنمایی هاست كه به رغم واقعی و عینی نبودن, اما توسط رسانه ها به عنوان واقعیات وانمود می شود »

چنین نظریه ای حداقل درباره «ابرقدرت آمریكا» قابل توجه است. سردمداران ایالات متحده صرفاً با اتكا به ابزار رسانه ها همواره سعی كرده اند به جهانیان بقبولانند كه قدرت بلامنازع دنیا هستند و همگان باید از این قدرت جهانی حرف شنوی داشته باشند.

آیا این به اصطلاح «وانمودگی قدرت» با واقعیت منطبق است؟ یعنی آیا واقعاً رژیم واشنگتن دارای قدرت بی بدیل و شكست ناپذیر است یا چنین چیزی فقط یك تصویر ذهنی می باشد؟ به رغم انگاره سازی رسانه ها و سینمای هالیوود، این قدرت به ظاهر تك تاز دنیا، از یك سو در مهار مشكلات اقتصادی، اجتماعی و اخلاقی در داخل كشورش عاجز است و از سوی دیگر توان رویارویی با قدرت های قدیمی یا نوظهور و یا جنبش های ایدئولوژیك در سایر نقاط جهان را ندارد.

درصدد كتمان هرگونه قدرت آمریكا نیستیم، اما تصویری كه رسانه، سینما، كتاب و سیاستمداران رجز خوان آمریكایی در این زمینه در ذهن ها ترسیم كرده اند، فقط كمی از واقعیت است و در واقع مخلوطی از امور واقعی و غیرواقعی می باشد.

آمریكایی ها همواره سعی كرده اند با ارائه نمایش «وانمودگی» ، امری غیرواقعی به نام قدرت بی رقیب بودن خود را یك واقعیت جلوه دهند یا مخاطب را به گونه ای در این باره دچار توهم و خیال پردازی نمایند.

* * *

كاخ سفید، ایران اسلامی را از جمله كانون های تولید خطر برای منافع خودش می داند و از این رو استراتژیست های رژیم واشنگتن در كنار طراحی برای مهار تحولات در بالكان، آسیای شرقی،خاورمیانه و شاخ آفریقا به نفع اهداف خود، هیچ گاه از جمهوری اسلامی ایران غافل نبوده اند.

آمریكا می داند با وقوع انقلاب اسلامی در ایران و ظهور «اسلام سیاسی» در عرصه جهان، سطح آگاهی جهانیان درباره غیرواقعی نشان دادن قدرت كاخ سفید افزایش یافته و چه بسا بسیاری از دولت ها، اینك از مقابله با آمریكا واهمه ای نداشته باشند.

تجربه شكل گیری نظام دینمدار و مردم سالار جمهوری اسلامی ایران، واشنگتن را از این واقعیت ترسانده كه امتزاج اسلام سیاسی و قدرت نظامی (نیروهای مسلح) در یك كشور، استعداد رشد و امكان مانورهای ضد استكباری را نیز در میان افراد آن جامعه افزایش خواهد داد.

مروری بر اظهارات و نگرانی های برخی عوامل موثر در دولت آمریكا نیز نشان می دهد آنها از این كه «بنیادگرایی اسلامی» و «فناوری مدرن» در یك تقاطعی به هم دست بدهند، وحشت زده اند.

علت آن كه ایران اسلامی برای گردانندگان كاخ سفید به یك كابوس آزاردهنده و دائمی تبدیل شده، این است كه آنها می دانند امتزاج سه عامل قدرت در ایران یعنی «ایدئولوژی، نفت، موقعیت ژئوپلتیك» ، منافع اقتصادی و اقتدار سیاسی شان را به خطر انداخته و آثار عملیات وانمودگی آنها را از بین خواهد برد.

با این وصف طبیعی است كه جدال آمریكا با ایران را دارای فاز عقیدتی و نظامی بدانیم. به عبارت روشن تر خصومت آمریكایی ها با ما در عمق، تمدنی و ایدئولوژیك و در سطح، نظامی است.

* * *

افزایش تمایل آمریكا به «وانمودگی قدرت بلامنازع» در عصر حاضر بیشتر بدان علت است كه آنها تصور می كنند برای مهار كانون های تولید خطر و بویژه جلوگیری از توسعه الگوی ایران نیاز به امكان قدرت نمایی و ارعاب دارند.

رژیم واشنگتن در قبال ایران اسلامی، پس از آزمودن انواع راههای براندازی، بالاخره در اوایل دهه ۷۰ و همزمان با فضای پس از جنگ، روی راهبرد «فروپاشی از درون» متمركز شد كه لازمه اجرای این پروژه داشتن «یاران بومی» بود.

آمریكا ابتدا روی اپوزیسیون خارجه نشین حساب ویژ ه ای باز كرد، اما به تدریج تلاش مرموز خود را به داخل كشور معطوف كرد تا در بحبوحه درگیری بین دو جناح سیاسی عمده، به جانبداری از یك جناح وارد صحنه شود و از این طریق به یارگیری بپردازد تا تشكیلات نانوشته ای تحت عنوان «یاران بومی» را با هدف اجرای پروژه فروپاشی نظام جمهوری اسلامی از درون سامان ببخشد.

كاخ سفید در آغاز دهه دوم انقلاب دریافته بود كه نظام حاكم بر ایران، از وضعیت مستقر (Stable) برخوردار شده است و این استواری حول محور اصول گرایی یا مبناگرایی شكل گرفته است. یعنی جمهوری اسلامی ایران اگر تن به تغییرات و تحولات بدهد، بر اساس مبانی ثابت عمل خواهد كرد كه آن مبانی برگرفته از اسلام و آرمان های امام خمینی(ره) است و در فرآیند متحول شدن روش ها، دستخوش تغییر نخواهد شد.

آمریكا با علم به وضعیت Stability (تثبیت شده) نظام جمهوری اسلامی ایران، تاكتیك خود را براساس استراتژی «اخلال در همگرایی» تعریف كرد و از آن پس تلاش اپوزیسیون خارجه نشین و عناصر موسوم به یاران بومی آمریكا- كه از جمله پایگاه های مطبوعاتی آمریكا را در داخل كشور راه اندازی و اداره می كردند- با این هدف سازماندهی شد تا ضمن نقش آفرینی در دعوای بین جناح ها، به تدریج ساختار سیاسی نظام را از یك رژیم «وفاق گرا» به رژیم «منازعه گرا» تغییر دهند.

چنین راهبردی بود كه به دامن زدن نوعی پلورالیسم (به رسمیت شناختن هر اندیشه ای، ولو معارض با دین و انقلاب) انجامید و پس از باز شدن این مسیر، ترویج سكولاریزم به معنای وسترنیزاسیون (غربی كردن) و متنفر ساختن افراد از هنجارها و باورهای بومی در دستور كار عوامل برانداز قرار گرفت.

پیگیری سیاست ایجاد نزاع در سطح عالی مدیریت نظام و تبدیل جمهوری اسلامی ایران به یك رژیم منازعه گرا بود كه در كنار گفتمان مسلط (جمهوری اسلامی)، به تبلیغ دو گفتمان «جمهوری مشروطه اسلامی» و «جمهوری مطلق» نیز پرداخته شد تا زمینه تقویت مدل سوم (جمهوری مطلق) به معنی دین زدایی از سیاست و حاكم شدن سكولارها فراهم گردد. اندیشه ای كه به عنوان «جمهوری دینداران» تئوریزه شده بود تا با روی كار آمدن حاكمانی فاقد غیرت دینی و واجد تمایل به غرب در كشور، بستر استقرار مجدد نظام سلطه بر این سرزمین بدون هر گونه جنگ و خونریزی آماده شود.

* * *

جنگ ایدئولوژیك و تمدنی آمریكا با ایران اسلامی (نبرد در عمق)، طی یك دهه اخیر با شدت هر چه تمام جریان داشت و دشمنان در نهایت تحركات و تحریكات شان آرزو داشتند تا «حاكمیت دوگانه» در ایران به یك واقعیت عینی تبدیل شود، اما رهنمودهای رهبر بیداردل، مقاومت و روشنگری اصول گرایان و نیز هوشیاری اصلاح طلبان با محوریت خاتمی سبب شد تا اینك تصویری واقعی- نه مبتنی بر وانمودگی- از نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان یك رژیم وفاق گرا جلوه گر شود.

جمهوری اسلامی ایران نشان داد كه در رویارویی با شیطان بزرگ، توان زیادی برای عبور از بحران های مهلك را دارد و اینك می توان از همه عناصر داخلی- كه ناآگاهانه به پروژه آمریكایی منازعه گرایی در ایران اسلامی یاری رسانده بودند- دعوت كرد تا استعداد و توانمندی خود را در دور جدید مدیریت اجرایی كشور، در جهت تحقق آرمان های دلپذیری همچون عدالت و مبارزه با فقر و فساد و تبعیض صرف كنند.

جعفر فاطمی