داروهای گیاهی بهترند یا داروهای شیمیایی

طبیعت خاص کشور ما و غنی بودن از منابع طبیعی و گیاهان دارویی بی نظیر, باعث شده طی سال های اخیر پیشرفت های بسیار خوبی را در سطح آموزش و توسعه طب سنتی شاهد باشیم

سال‌ها از آن روزهایی که بیماری‌ها را با جوشانده‌های مادربزرگ‌ها درمان می‌کردند گذشته است، طی این سال‌ها بارها و بارها طب سنتی مورد بی‌مهری قرار گرفت به طوری که حتی استفاده از دستورات حکیم باشی‌ها و عطارها برای مدتی طولانی به دست فراموشی سپرده شد.

اما طبیعت خاص کشور ما و غنی بودن از منابع طبیعی و گیاهان دارویی بی‌نظیر، باعث شده طی سال‌های اخیر پیشرفت‌های بسیار خوبی را در سطح آموزش و توسعه طب سنتی شاهد باشیم. این پیشرفت‌ها به حدی چشمگیر بود که حتی در سطح وزارت بهداشت و درمان، معاونت طب سنتی ایجاد شده و سیاستگذاری‌های بسیار جدیدی در این حوزه به وجود آمده است.

دکتر سید مهدی سجادی با تأکید بر پیشرفت‌های چشمگیر کشورمان در استفاده از گیاهان دارویی طی سال‌های اخیر به روزنامه ایران می‌گوید: تأسیس سلامت‌کده‌های طب سنتی و حضور پزشکان و داروسازان متخصص طب سنتی در این مراکز سبب ساماندهی و مصرف منطقی فرآورده‌های طب سنتی و گیاهان دارویی شده است.

از نظر تولید و بسته‌بندی این فرآورده‌ها نیز پیشرفت‌های خوبی حاصل شده به طوری که در حال حاضر ایران درمیان ۱۰کشور اول تولیدکننده داروهای گیاهی در جهان قرار گرفته است. ساماندهی و نظارت بر عرضه این فرآورده‌ها در عطاری‌ها نیز از دیگر اقدامات سازمان غذا و دارو برای استفاده بهینه از این سرمایه ملی به شمار می‌رود.

وی با اشاره به اینکه بعضی تجویزها و تشخیص‌های غیراصولی در برخی از عطاری‌ها و مراکز غیرمجاز عرضه، باعث ایجاد عوارض و تداخلات درمانی بسیاری برای بیماران شده می‌افزاید: تبلیغات فریبنده و تجویز محصولات ترکیبی نامشخص در قالب کپسول یا شربت می‌تواند سلامتی افراد را تهدید کند از این‌رو لازم است از طریق رسانه‌های عمومی روشنگری بیشتری نسبت به مصرف فرآورده‌ها و ترکیبات غیرمجاز صورت پذیرد.

به گفته دبیرانجمن داروسازان ایران، نگرش طب سنتی همواره دیدگاهی پیشگیرانه و سپس درمانی است، بنابراین در طب سنتی همه سعی و تلاش متخصصان، بر حفظ تندرستی و سلامتی بیمار معطوف می‌شود.

دکتر سجادی در ادامه به تعریف گیاهان دارویی و داروهای گیاهی، پرداخته و عنوان می‌کند: گیاهان دارویی و داروهای گیاهی دو تعریف و کاربرد مجزا دارند، گیاهان دارویی در طب سنتی بیشتر به منظور حفظ سلامتی، تندرستی و پیشگیری از بیماری‌ها مصرف شده و از لحاظ درمانی و طبی اثرات اثبات شده‌ای ندارند.

در صورتی که داروهای گیاهی به کمک عصاره‌ها و مواد مؤثر گیاهی و در ترکیب با مواد اولیه شیمیایی به صورت اشکال دارویی مختلف فرموله و بسته‌بندی می‌شوند و می‌توانند هنگام ابتلا به بعضی از بیماری‌ها اثرات درمانی مناسبی داشته باشند. این داروهای گیاهی حتی به‌عنوان داروی مکمل در کنار داروی اصلی بیمار نیز استفاده می‌شوند و تأثیر قابل توجهی در درمان بیمار و رفع عوارض بیماری خواهند داشت.

بنابراین، نکته مهم این است که مصرف گیاهان دارویی مشخصاً در درمان قطعی بیماری‌ها کاربرد اثبات شده‌ای نداشته و به این منظور باید داروهای شیمیایی، پیرو تشخیص پزشکان استفاده شوند.

در این موارد مصرف گیاهان دارویی قابل جایگزینی نیست. وی درباره عوارض این داروها در مقایسه با داروهای شیمیایی تصریح می‌کند: مصرف داروهای گیاهی عوارض کمتری نسبت به داروهای شیمیایی در بیماران ایجاد می‌کند اما بیماران باید از مصرف نابجا یا خودسرانه آنها پرهیز کنند.

همچنین در خصوص مصرف گیاهان دارویی نیز باید مقدار مورد نظر با دقت و آگاهی کامل تحت نظارت متخصصان طب سنتی استفاده شوند زیرا در این موارد نیز مصرف خودسرانه گیاهان دارویی می‌تواند تداخلات یا محدودیت‌هایی برای بیماران به‌همراه داشته باشند که سبب کاهش اثربخشی داروها می‌شود.

دبیر انجمن داروسازان ایران در خاتمه به نحوه تهیه و استفاده از این داروها اشاره کرده، می‌افزاید: تشخیص و تجویز پزشکان برای استفاده از داروهای گیاهی بسیار مهم و ضروری بوده و محل عرضه داروهای گیاهی صرفاً داروخانه‌ها خواهند بود و نباید آنها را از مکان‌های دیگر تهیه کرد.