ماهیت مقاومت ملت فلسطین, لبنان, افغانستان و عراق تروریستی است یادفاع مشروع است

اعمال تروریستی تماماً حملاتی غیر قابل قبول علیه بافت نظم بین المللی است این اقدامات باید در تمامی جهان محکوم شود

همه کشورها بطور کلی مدعی هستند و اصرار نیز دارند که باید علیه معضل تروریسم اقدام کرد به عنوان مثال می توان به برخی موضع گیری های امریکا به این مسئله اشاره کرد که در سخنرانی ویلیام راجرز(۱) وزیر خارجه پیشین این کشور که طی سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۱۹۷۲ اظهار شده است.

وی اظهار داشت: اعمال تروریستی تماماً حملاتی غیر قابل قبول علیه بافت نظم بین المللی است. این اقدامات باید در تمامی جهان محکوم شود.(۲) هنوز نیز این موضع گیری ها به طور پیگیرانه تری ادامه دارد به گونه ای که منتهی به اقدامات نظامی تهدید کننده نسبت به صلح و امنیت بین المللی نیز گردیده است. در برابر، کشورهای در حال توسعه نیز به موازات همین موضعگیری، در برابر تروریسم عکس العمل نشان می دهند و می توان گفت یک توافق همگانی میان دولت ها راجع به محکومیت تروریسم وجود دارد.

در حال حاضر شش مقاوله نامه چند جانبه به صراحت، ناظر به اقدامات تروریستی بین المللی وجود دارد که سه مقاوله نامه آن اقدامات هواپیماربایی و راه زنی هوایی را منع می کنند، تقریباً همه کشورهای اسلامی عضو این مقاوله نامه های هواپیمایی که حاوی تکلیف، تنبیه یا استرداد مجرمان است، هستند. در خاور میانه ایران، عراق، اردن و تونس این مقاوله نامه را تصویب کرده اند. همچنین، یک قرارداد چند جانبه جهانی، یعنی مقاوله نامه حفاظت فیزیکی از مواد هسته ای، که استفاده از تسلیحات هسته ای به منظور ترور و خشونت را قویا منع می کند، با مشارکت کامل دولتهای خاورمیانه تدوین شده است.(۳)

لکن سوال اساسی اینست که تروریسم چیست؟ ضرورت تعریف دقیق تروریسم از آنجا حایز اهمیت است که می تواند ما را در تمایز این مقوله از دفاع مشروع یاری کند.

● تعریف تروریسم

در مورد تعریف تروریسم باید گفت یک تعریف عام و فراگیر که همه بر آن توافق داشته باشند وجود ندارد و ما از میان تعاریفی که یکی از نویسندگان جمع آوری و تدوین نموده است (۴)چند تعریف را به مقتضای مقال، ذکر می کنیم.

«والتر»(۵) تروریسم بین المللی را بخشی از معضلات متنوع جهان امروزی می داند که تحت هدایت دولت یا دولتهایی بر ضد کشورهای دیگر، با همکاری گروههای مختلف به وقوع می پیوندد و غالباً به حملات به اتباع خارجی یا اموال آنان در سرزمین کشور خود یا جای دیگر اشاره دارد.

تعریف دیگر(۶) با صراحت بیشتری، «کشتن عامدانه و نظام مند بیگانگان با اهداف سیاسی» را تروریسم می نامد و سه معیار برای تمایز تروریست از مبارز راه آزادی مطرح می کند: ۱ـ تفاوت در روش جنگی ۲ـ مبارز راه آزادی با حاکمیت ظالمانه می ستیزد ۳ـ تروریست ها با رژیم های مستبد هم پیمانند.

در این تعریف علاوه بر کشتن «بیگانگان با اهداف سیاسی» معیار دیگری برای تمایز تروریسم مطرح می شود و آن داشتن هدف سیاسی است. در این باره اگر دفع تجاوز هدف سیاسی محسوب نشود، پذیرش این معیار نیز مورد قبول است. اما معیار سوم که صرف تفاوت در روش جنگی باشد مبنای منطقی ندارد زیرا تداخل یک امر شکلی در موضوعی ماهوی صورت پذیرفته است. آنچه ماهیت تروریسم را شکل می دهد به نظر می رسد فارغ از شکل خشونت است. بنابراین معیار فوق نمی تواند مورد پذیرش قرار گیرد.

در مورد قید «هم پیمانی با رژیم های مستبد» نیز باید گفت امروزه مصداق یابی برای مفاهیمی همچون دموکراسی و استبداد بیشتر جنبه سیاسی به خود گرفته و از شفافیت و اتفاق نظر برخوردار نیست. لذا ممکن است آنچه را نتانیاهو استبدادی می داند، در دموکراسی بگنجد.

در تعریف دیگری تروریسم خشونت غیرمنتظره و غیر معمول است که بیشتر برای تحت فشار قرار دادن یا ارعاب به کار می رود و قربانیانش غالباً شهروندان هستند.

وزارت دفاع امریکا« کاربرد یا تهدید به کابرد غیر قانونی زور یا خشونت توسط یک سازمان انقلابی بر ضد اشخاص یا اموال به قصد مجبور ساختن یا ارعاب حکومت ها یا جوامع که غالبا با اهداف سیاسی و ایدئولوژیک همراه است » را ترورسیم نامیده است.

وزارت امور خارجه این کشور نیز خشونت با انگیزه های سیاسی را که به طور غیرمنتظره علیه اهداف غیر مبارز توسط گروه های فرو ملی یا عوامل دست نشانده دولتی به کار رود را تروریسم خوانده است.

بنابراین، می توان گفت از دیدگاه امریکا کاربرد «غیر قانونی» زور یا خشونت در مقوله تروریسم می گنجد.

کمسیون حقوق بین الملل در ماده ۲۴ مقررات مربوط به جرائم بین الملل نیز در این مورد «روا دانستن اقدامات دارای یک ماهیت که حالت وحشت را در اذهان عامه وگروه های انسان ایجاد می کند، را تروریسم می داند.

بالاخره اینکه در فرهنگ حقوقی «بلکس لاو»(۷) آمده است: «مراد از اقدام تروریستی فعالیتی است که متضمن اقدام خشونت آمیز یا خطرآفرین نسبت به حیات انسانی است ونقض حقوق کیفری ملل متحد یا هر دولتی محسوب می گردد، یا عملی است که تخلف کیفری محسوب خواهد شد اگر در صلاحیت ملل متحد یا هر دولتی محسوب گردد، ومشخصه های آن اینچنین است :۱ـ همراه باتر ساندن واجبار شهروندان است ۲ـ از راه ترس و اجبار می کوشد درسیاست یک دولت تاثیر بگذارد ۳ـ تغییر رفتاریک دولت را هدف قتل یا آدم ربایی قرارمیدهد.

دراین تعریف همان طور که مشهود است تروریسم به گونه ای تعریف شده که اقدامات تروریستی که دولتها مرتکب می شوند و اقداماتی که طرفداران دولتها انجام می دهند را شامل نمی شود. در واقع معیارهای ارائه شده دراین تعریف به گونه ای است که هدف آن تغییر رفتار دولت است و از سوی مخالفان دولت صورت می پذیرد، در حالی که بسیاری از اقدامات تروریستی از سوی دولتها یا طرفداران آنها صورت می پذیرد. همچون اقدامات تروریستی رژیم صهیونیستی علیه ملت فلسطین و نیز اقراماتی که شهروندان صهیونیست در رژیم صهیونیستی علیه اعراب مرتکب میشوند.

---