تاثیر متقابل IT بر کارآفرینی

ارابهٔ فناوری اطلاعات و ارتباطات به سرعت به پیش می تازد و جوامع دنیا را دستخوش تغییرات بنیادی می كند فعالیت ها, مشاغل, مهارت ها, فرهنگ ها, نیازها و… همه و همه تحت تاثیر این فناوری قرار گرفته و متحّول شده اند عصر اطلاعات و ارتباطات آغاز شده است

ارابهٔ فناوری اطلاعات و ارتباطات به سرعت به پیش می‌تازد و جوامع دنیا را ‏دستخوش تغییرات بنیادی می‌كند. فعالیت‌ها، مشاغل، مهارت‌ها، فرهنگ‌ها، نیازها‎ ‎و…‏‎ ‎همه ‏و همه تحت تاثیر این فناوری قرار گرفته و متحّول شده‌اند. عصر اطلاعات و ارتباطات ‏آغاز شده است. بی‌شك كارآفرینی سهم عمده و نقش ویژه‌ای در توسعه این فناوری‌ها ‏داشته و دارد؛ اگرچه این فناوری‌ها نیز خود بر كارآفرینی تاثیر گذار بوده و به عبارتی ‏كارآفرینی مدرن را بوجود آورده‌اند.

همچنین در رابطه با مشاغل ایجاد مشاغل جدید و ‏متنوع در عصر اطلاعات و ارتباطات، با توجه به تحولات تكنولوژی و بخصوص ‏تكنولوژی اطلاعات، مستلزم شناخت ماهیت این مشاغل است. آگاهی از تأثیرپذیری ‏مشاغل از تكنولوژی یا اثرگذاری بر توسعهٔ آن، نتیجهٔ درك ماهیت مشاغل خواهدبود. ‏

این مقاله به بررسی روابط متقابل كارآفرینی و فناوری اطلاعات و ارتباطات پرداخته ‏است و همچنین سعی نموده برای سؤالات اساسی در مورد تاثیر تکنولوژی برمشاغل، ‏پاسخ مناسب بیابد.‏

● مقدمه

جهان در سال‌های اخیر شاهد انقلاب اطلاعات وارتباطات بوده و تحولات اجتماعی ‏عظیمی در آن به وجود آمده است، به طوری كه در اثر این تحولات، قرن جاری به نام ‏فناوری اطلاعات و ارتباطات به ثبت رسیده است. در عصر اطلاعات و ارتباطات سطح ‏بینش و آگاهی مردم افزایش یافته وكلیهٔ فعالیت‌های مردم دنیا، در قالب شبكه‌های ‏ارتباطی به تعادل رسیده و كنترل شده است. در این عصر دنیا دهكده‌ای متصل است كه ‏افراد آن در هر لحظه كه بخواهند به هر گوشه آن می‌توانند مسافرت كنند، از اخبار آن ‏مطلع شوند و یا بدان‎ ‎جا پیغام بفرستند.

فناوری اطلاعات و ارتباطات بر كلیه فعالیت‌های ‏اجتماعی از جمله كارآفرینی اثرگذاشته و در بسیاری از آنها تحولات اساسی بوجود ‏آورده است. امروزه كارآفرینی به شدت به بسترهای فناوری اطلاعات وابسته است و از ‏آن بهره زیادی می‌گیرد. از سوی دیگر توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات خود مرهون ‏كارآفرینی است.

فعالیت‌های كارآفرینانه باعث شناخت نیازها، خلق ایده‌ها و تولد ‏فناوری‌‌ها می‌شوند. در هر حال تحولات تكنولوژی همه‌چیز را متحول كرده است و حتی ‏اشتغال نیز از این تحولات مصون نمانده‌ است.‏

در حالیكه یك معضل اساسی كشورهای در حال توسعه ازجمله ایران بیكاری است، ‏كشورهای پیشرفته بطور فزاینده‌ا‌ی نیروی كار فنی از سایر كشورها جذب می‌كنند. چه ‏دلیلی در فراوانی كار و كمبود نیروی كار در كشورهای پیشرفته و در مقابل بیكاری در ‏كشورهای درحال توسعه وجود دارد؟ مسلماًً مهمترین دلیل در ماهیت كار است.

نیروی ‏كاری كه در آمریكا مورد نیاز است، یك نیروی مجرب تحصیل كرده است، در حالیكه ‏خیل بیكاران كشور ما از تحصیلات عالیه برخوردار نیستند. همچنین آن‌ها نیاز خود را ‏بحدی رسانده‌اند كه نیروی كارشان برای پاسخگویی آن كافی نباشد، در حالیكه نیاز به ‏تكنولوژی‌های نو در بازار داخل كشور ما ضعیف است. بنابراین حل معضل بیكاری در ‏شرایط دنیای روز، به دو مؤلفهٔ بازار و آموزش وابسته است.‏

صنعت اطلاعات نقش اساسی در ایجاد اشتغال دارد. علاوه بر بسیاری از مشاغل كه ‏خود ایجاد می‌كند، به صنعت ‏IT‏ نیز رونق می‌دهد و در آنجا نیز باعث اشتغال فراوان ‏می‌گردد. مشاغلی چون مدیریت، مشاوره، تحلیل‌گری، اطلاع‌رسانی و بسیاری از خدمات ‏مختلف، نمونه‌هایی از مشاغل صنعت اطلاعات می‌باشند. برنامه‌نویسی، تحلیل و طراحی ‏سیستم و مهندسی نرم‌افزار یا سخت‌افزار نیز نمونه‌هایی از مشاغل صنعت ‏IT‏ می‌باشند. ‏

● نقش كار آفرینان در توسعه تكنولوژی ‏

كارآفرینی ‏ اصطلاحی است كه در طول ۳۰۰ سال گذشته توسط دانشمندان و ‏صاحبنظران به‌ صورت‌های مختلفی تعریف شده است. به طور خلاصه كارآفرینی فعالیتی ‏است مخاطره‌آمیز كه فردی در پی اجرای یك ایده معمولاً اقتصادی توجه نهادهای ‏سرمایه‌گذاری، علمی، صنعتی و غیره را جلب نموده و نیروی آنها را به سمت عملی ‏نمودن ایده هدایت می‌كند. بنابراین یك ایده كه بر اساس یك نیاز اجتماعی شكل گرفته از ‏ملزومات كارآفرینی است.

نتیجه كارآفرینی علاوه بر نوآوری در محصولات جدید، حل ‏نیازهای اجتماعی، ایجاد اشتغال برای دیگران، افزایش سودآوری شركت‌ها و افراد و ‏توسعه تكنولوژی است. كارآفرینی باعث رفع نیازها به كمك تكنولوژی‌های جدید ‏می‌گردد. بسیاری از محصولات تكنولوژی‌های جدید خصوصاً در حوزه فناوری اطلاعات ‏و ارتباطات، در اثر فعالیت‌های كارآفرینانه بوجود آمده‌اند. اكثر شركت‌های فعّال در حوزه ‏تكنولوژی مخصوصاً شركت‌های مبتنی بر خلاقیت و نوآوری ‏ كه فناوری‌های جدید را ‏خلق می‌كنند و اصطلاحاً درلبهٔ فناوری فعّالند، شركتهایی كارآفرین هستند.‏

افراد كارآفرین از ویژگی‌های شخصیتی خاصی برخوردارند. مخاطره‌پذیری، ‏نوآوری و خلاقیت، مسؤولیت‌پذیری و اعتماد به نفس، توانایی ارتباطات قوی، واقعگرائی، ‏هدفگرایی، تهاجمی بودن، تحمل ابهام و عدم قطعیت، خوشبینی و تعّهد و اعتقاد به مركز ‏كنترل درونی بخشی از ویژگی‌های این افراد است. هر فرد كارآفرین ممكن است تعدادی ‏از این ویژگی‌ها را داشته باشد و با شخصیت منحصر به فردی به كارآفرینی بپردازد.

‏شخصیت از ملزومات كارآفرینی است توسعه كار آفرینی نیازمند تربیت افراد كار آفرین ‏می‌باشد. در سرتاسر دنیا مراكز مختلفی برای آموزش و كارآفرینی وجود دارد اگرچه ‏برخی از افراد روحیهٔ كارآفرینی بیشتر را وابسته به تحولات زندگی افراد در طول سالیان ‏مختلف می‌دانند ولی این تناقضی با آموزش كارآفرینی ندارد.

در آموزش كارآفرینی ‏بایستی افرادی كه بصورت بالقوه از روحیه كارآفرینی برخوردارند انتخاب شده و سپس ‏شخصیت‌شان به فعلّیت برسد. علاوه بر این روش‌های دیگری مثل انكوباتورها، برای ‏تحریك كارآفرینی وجود دارد كه افراد عملاً تا سطحی از كارآفرینی هدایت می‌شوند و ‏یكباره به خارج پرتاب می‌گردند و با حمایت‌ها و راهنمای‌های بعدی از آنها استفاده ‏می‌نمایند. ‏

نقش دولت در توسعه كارآفرینی، علاوه بر ایجاد بسترهای سخت‌افزاری، ‏نرم‌افزاری و حمایتی از كارآفرینی، شناسایی، آموزش و هدایت فعالیت‌های كارآفرینانه ‏است. توسعه تكنولوژی بسیار وابسته به كارآفرینی است و نباید از آن غافل ماند.‏

● فناوری اطلاعات و ارتباطات در كارآفرینی

اطلاعات و ارتباطات دو ابزار اساسی مورد نیاز هر فعّالیت كارآفرینی است. ‏كارآفرینی در انزوا و بدون حمایت نهادها، سازمان‌ها و انسان‌ها امكان‌پذیر نیست. ‏كارآفرینی مستلزم كشف یك نیاز اجتماعی است. و كشف نیازهای اجتماعی به شناخت ‏اجتماع، نیازهای آن و بافت فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی آن وابسته می‌باشد.

در ‏شناسایی نیاز هر فعّالیت كارآفرینانه، ایده‌پرداز یا تئوریسین می‌بایست نسبت به محیط ‏بینش و بصیرت داشته باشد و بداند چه راه‌حل‌هایی برای رفع‌آن نیاز، در نقاط دیگری از ‏دنیا ارائه شده است. مطمئناً شناسایی نیازها و ارائه راحل‌ها بدون اطلاعات امكان‌پذیر ‏نخواهد بود. بنابراین اطلاعات و دانش مانند ارتباطات از ملزومات هر فعّالیت كارآفرینی ‏است. ‏

فناوری اطلاعات و ارتباطات جدید تحولات شگرفی در دستیابی به اطلاعات بوجود ‏آورده و بسترهای ارتباطی قویتری را فراهم كرده است. این فناوری‌ها اهّمیت و ارزش ‏اطلاعات و ارتباطات را بالا برده‌اند. در نتیجه كارآفرینی نیز مانند سایر امور از مزیت‌های ‏این فناوری بهره برده‌ است).‏

منابع:‏

‏۱- احمد پور م. "كارآفرینی: تعاریف، نظرایات و الگوها"، شركت پردیس ۵۷، ۱۳۷۹. ‏

‏۲- گیلبرت آلن و ژوزف گاگلر، "شهرها، فقر و توسعه"، اداره كل روابط عمومی و بین‌الملل شهرداری ‏تهران، ترجمهٔ پرویز كریمی ناصری، ۱۳۷۵.‏

‏۳- نهاوندیان م. و كاجی‌زاده ف.، "تكنولوژی اطلاعات و اشتغال"، مجلهٔ مصاف(مهندسان صنایع ایران ‏فردا)، ش ۱۹و۲۰، پاییز و زمستان ۷۹، ص۶۳-۶۸.‏

‎۴- “How information Technology Enterpreneurship has changed the world,” ‎http://www.jackmwilson.com/eBusiness/ITE.htm

‎۵- Laudon K.C. Traver C.G. and laudon J.P. “information Technoligy and ‎society,” International Thomson publishing, ۲۰۰۰.‎

---