بیماری های زلزله

آثار مستقیم زلزله در اثر فروریختن آوار ایجاد می شود فروریختن آوار باعث کمبود اکسیژن یا استنشاق شدید خاک و غبار می شود که ممکن است مرگ ومیر فرد را در پی داشته باشد

آثار مستقیم زلزله در اثر فروریختن آوار ایجاد می‌شود. فروریختن آوار باعث کمبود اکسیژن یا استنشاق شدید خاک و غبار می‌شود که ممکن است مرگ‌ومیر فرد را در پی داشته باشد...

از سوی دیگر ریختن سقف، دیوار یا سقوط اجسام سنگین روی بدن نیز ممکن است باعث شکستگی‌های شدید، کوفتگی عضلات، پارگی احشا و وارد شدن ضربه به سر شود. صدمه‌های وارده به محیطی که فرد در آن زندگی می‌کند مانند آسیب شبکه برق، تلفن، گاز یا آب آشامیدنی، از آثار غیرمستقیم زلزله است. با قطع آب، دسترسی مردم به آب بهداشتی ناممکن می‌شود و ممکن است برای رفع تشنگی به ناچار از آب آلوده استفاده کرده و به بیماری‌های عفونی و گوارشی مبتلا شوند. حتی گاهی در اثر زلزله شبکه فاضلاب آسیب می‌بیند و آلودگی‌ها در محیط زندگی منتشر و منشأ بروز بیماری‌های مختلف می‌‌شوند. با قطع برق، عرضه خدمات مخصوصا در بیمارستان?ها. مختل خواهد شد. تخریب لوله‌های گاز و دکل‌های برق با ولتاژ قوی ممکن است باعث آتش‌سوزی و جراحاتی از نوع سوختگی شود.

یک آسیب مهم در افرادی که از زیرآوار بیرون کشیده می‌شوند، آسیب کلیوی است. وقتی عضلات دچار ضرب‌دیدگی و کوفتگی می‌شوند، پروتئینی به نام میوگلوبین از سلول‌های عضلانی خارج و به سرعت وارد خون می‌شود. ورود مقادیر بسیار زیاد این ماده داخل خون آن هم به طور ناگهانی به کلیه‌ها آسیب می‌رساند و اگر سریع به مصدوم کمک نشود، احتمال از کار افتادن کلیه‌ها و دیالیزی شدن بیمار تا آخر عمر وجود دارد.

تمام پزشکان و امدادگرانی که به مناطق زلزله‌زده اعزام می‌شوند، در این‌باره آموزش می‌بینند و اگر مصدومی زیرآوار مانده باشد، حتی گاهی قبل از خارج کردنش از زیرآوار، حتما به میزان کافی سرم به او تزریق می‌کنند. این کار کمک می‌کند حجم خون و ادرار زیاد شود و غلظت میوگلوبین در ادرار کاهش یابد. شیوه‌های ایمن انتقال مجروحان هم حتما باید رعایت شود و امدادگران سیار مراقب ناحیه گردن و نواحی دردناک باشند تا شکستگی‌های احتمالی جابجا و آسیب‌های خطرناک به نخاع و عروق و اعصاب محیطی وارد نیاید. یک نکته مهم دیگر در مراقبت از مصدومان که گاهی از آن غفلت می‌شود، توجه به صدمه‌های روانی ناشی از زمین‌لرزه است. گاه زمین‌لرزه یک یا چند عضو از خانواده فردی را از بین می‌برد مثلا کودکی والدین خود یا فردی کهنسال مراقبان خود را از دست می‌دهد یا زلزله باعث تخریب محل کسب و کار و از بین رفتن دارایی‌ها و در نتیجه بیکار شدن نان‌آور خانه می‌شود.

این حوادث روان آسیب‌دیدگان را آزرده می‌کند و تبعات آن به‌تدریج آشکار می‌شود. خوشبختانه در سال‌های اخیر، برخی گروه‌ها و سازمان‌های مردمی روی این مساله تمرکز دارند و در هفته‌ها و ماه‌های بعد از زلزله با حضور داوطلبانه در این مناطق، به‌خصوص برای کودکان، اقدام‌های حمایتی روانی و اجتماعی انجام می‌دهند. باید برای چنین حوادثی آماده باشیم و آموزش‌های بیشتری از طریق رسانه‌ها یا در مدارس، اداره‌ها و حتی دانشگاه‌ها داده شود. بخش عمده پیشگیری و مقابله با سوانح غیرمترقبه، به سیاست‌گذاری‌های دولت برمی‌گردد؛ مقاوم‌سازی ساختمان‌های مسکونی و اداری و البته بیمارستان‌ها و اورژانس‌های کشور از جمله اقدا‌م‌های مهمی هستند که باید انجام شوند.

دکتر امیرعلی سهراب‌پور

متخصص داخلی

عضو هیأت‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران