علم و اطلاع رسانی

علم مجموعه ای روبه رشد و گسترش یابنده از دانش بشری برای شناخت جهان شگفت انگیزی است که ما در آن زندگی می کنیم. در تعریفی از علم می توان گفت علم نظام ارتباط متقابل و منطقی حقایقی …

علم مجموعه ای روبه رشد و گسترش یابنده از دانش بشری برای شناخت جهان شگفت انگیزی است که ما در آن زندگی می کنیم. در تعریفی از علم می توان گفت علم نظام ارتباط متقابل و منطقی حقایقی است که با هم فرضیه یا نظریه را تشکیل می دهد. این نظریه در هر زمان که باشد، جامه بینش کلی همان زمانه را به تن دارد. با سیری در تاریخ علم در اروپا می بینیم برای نخستین بار چراغ علم در خاورمیانه روشن می شود و بین النهرین بنیانگذار دانش بشری شناخته شده است. در دوره باستان یونان و روم دانش متناسب با نیاز جامعه خود را برنامه ریزی می کردند و توانایی های علمی را در غرب توسعه می دادند. بعد از سقوط روم سطح سواد به شدت افول می کند. در قرن چهاردهم وضعیت جدیدی در غرب شکل می گیرد که کشیشان ، نخبگان، دانشمندان، حقوقدانان، مدیران، تجار ثروتمند و صنعتگران به طور فعال استفاده از کلمات مکتوب را آغاز می کنند در حالی که در آن شرایط ۳ درصد جامعه غرب توانایی خواندن داشته اند. در سال ۱۶۵۰ میلادی میزان باسوادان شهر لندن به طور میانگین حدود ۳۰ درصد بوده است. با اجباری کردن آموزش تا قرن ۱۹، میزان باسوادان هر دو جنس (زن و مرد) ۹۷ درصد بوده که این توانایی می تواند توانایی عوامل اجتماعی موثر در ایجاد تقاضا برای اطلا عات را رقم بزند. دانشمندان انگلستان سال ۱۹۷۶ موسسه اطلا ع رسانی را تاسیس می کنند که یک حوزه علمی است. این موسسه مجموعه ای از معیارها را برای علم اطلا ع رسانی وضع می کند که هدف آن فراهم کردن راهنمایی موضوعاتی بوده که می تواند به نحو مفید و موجهی در یک برنامه آموزشی گنجانده شود که در تجزیه و تحلیل این پیام ها دخالت بکند. همان طوری که می دانیم از نگاه اجتماعی، مردم به عنوان منبع و دریافت کننده اطلا عات در ارتباطات بسیار مهم هستند. پیشرفت تحقیقات و فناوری در جهان امروز به اطلا ع رسانی علمی کمک می کند تا برنامه ریزی های جامعه مورد بررسی قرار بگیرند. همان طوری که می دانیم رشد علم با جهان بینی و فلسفه دوران خود و سطح تکامل اندیشه و افکار بستگی دارد و هر یک از علوم امروزه به نوبه خود با دیگر رشته ها و شاخه های علمی مربوط است و تحولا ت هر شاخه علمی بر دیگر شاخه ها اثر می گذارد. در جهان معاصر، اروپا منابع اولیه را در زمینه های علمی و اطلا ع رسانی در اختیار دارد. این امر مهم خطر جدی برای کشورهای در حال رشد و در حال توسعه است. تقویت منابع تخصصی و تقویت آگاهی علمی برای نسل ها یکی از نیازهای جامعه امروز ماست. نسل های آینده بدون آگاهی و اطلا ع رسانی علمی از تجارب گذشته، همواره در دایره تنگ تجارب اولیه زندگی محصور خواهند شد که این نیز خطر بزرگی برای توسعه و پیشرفت این کشورها خواهد بود.

نویسنده : پروین کاظمیان