آخرین وزیر

بالاخره, وزیری هامانه, چهارمین مرد پیشنهادی رئیس جمهور برای نشستن بر كرسی وزارت نفت, توانست اعتماد نمایندگان مجلس را كسب كند تا آخرین تكه پازل اعضای هیأت دولت كامل شود هر چندكه كارشناسان سیاسی پس از رأی آوردن احمدی نژاد, كمترین مشكل را برای وی در مجلس هفتم متصور بودند اما تمام این فرضیه ها و احتمالات كاملا خطا از آب درآمد و احمدی نژاد با چهار مرتبه رفت و آمد به مجلس بالاخره توانست نظر مساعد مجلسیان را برای تمامی اعضای كابینه جلب كند این واقعه سیاسی كه از شهریور ماه آغاز و در اواسط آذر به پایان رسید, فصلی نو در تحولات سیاسی كشور است كه جای پرسش ها و بررسی های فراوان را دارد از این رو ضمن بررسی این واقعه به تشریح دلایل این امر می پردازیم

پیروزی بر رقیبان

آخرین ساعت های سوم تیر ماه بود كه خبر پیروزی قطعی محموداحمدی نژاد بر روی تلكس های خبری قرار گرفت. فردی كه به اعتراف بیشتر تحلیل گران سیاسی از شانس چندانی برای رئیس جمهور شدن برخوردار نبود. حال همه و حتی رقیبان وی منتظر معرفی كابینه وی بودند تا ببینند شعارهای احمدی نژاد با چه افرادی به پیش برده خواهد شد.

معرفی وزراء

اما همانطور كه اشاره شد احمدی نژاد پس از پیروزی بر رقبا در مرحله حساس انتخاب وزرا قرار گرفت كه حاصل تلاش های او چنین بود :

تیم سیاسی كابینه را به متكی، مصطفی محمدنجار، غلامحسین محسنی اژه ای، مصطفی پورمحمدی، جمال كریمی راد و نهایتا لاریجانی سپرد تا به ترتیب وزارتخانه های امور خارجه، دفاع، اطلاعات، كشور، دادگستری و شورای عالی امنیت عالی را تصدی كنند.

از سوی دیگر محمدحسین صفار هرندی، علی اكبر اشعری، مهدی هاشمی، محمدمهدی زاهدی، سیدمحمد جهرمی، كامران باقری لنكرانی، هم قرار شد در وزارتخانه های فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش، رفاه و تأمین اجتماعی، علوم، تحقیقات وفناوری، كار و نهایتا بهداشت و درمان تیم فرهنگی، اجتماعی كابینه محمود احمدی نژاد را تشكیل دهند.

تیم اقتصادی كابینه هم تركیب عجیبی داشت، طبق آخرین توافقات قرار شد وزارت اقتصاد و دارایی، ارتباطات و فناوری، جهاد كشاورزی، بازرگانی، تعاون، نیرو، نفت، راه وترابری، مسكن و شهرسازی و نهایتا مدیریت و برنامه ریزی به ترتیب در اختیار دانش جعفری، محمد سلیمانی، محمدرضا اسكندری، سیدمسعود میركاظمی، علی احمدی، سیدپرویز فتاح، سعیدلو، محمدرحمتی، محمد سعیدی كیا و نهایتا فرهاد رهبر قرار بگیرد.در تیم سیاسی مصطفی پورمحمدی به علت برخی سوابق اطلاعاتی و امنیتی اش، در تیم فرهنگی اجتماعی، علی اكبر اشعری، محمدمهدی زاهدی، كامران باقری لنكرانی و مهدی هاشمی به علت عدم تجربه كافی در حوزه مربوطه و در تیم اقتصادی علی احمدی و علی سعیدلو به علت غیر مرتبط بودن حوزه كاری با وزارتخانه های مربوطه مورد انتقاد جدی نمایندگان قرار گرفتند.

حضور در مجلس

احمدی نژاد و ۲۱ وزیر پیشنهادی او زود هنگام در مجلس حاضر شدند به نحوی كه ۲۰/۸ دقیقه جلسه رسمی آغاز شد.حلقه منتقدان دولت جدی تر از آنچه تحلیل گران می پنداشتند تشكیل شد. اكثر تیم نمایندگان استان تهران كه به آبادگران موسوم بودند و نزدیكی فكری زیادی با احمد توكلی دارند پرچم مخالفت را با تعدادی از وزرای كابینه به دست گرفتند. عماد افروغ، الیاس نادران و حسن سبحانی سه چهره برجسته مخالفان در روز اول بودند. «عماد افروغ» نماینده تهران در یك اقدام غیرمنتظره به مخالفت شدید با برنامه كاری احمدی نژاد و تركیب كابینه اش پرداخت. مخالفت افروغ جلسه علنی مجلس را به طور كامل تحت تأثیر قرار داد و نمایندگان مخالف و موافق تا غروب آن روز با استناد به سخنان وی به تشریح جزئیات مخالفت یا موافقت خود پرداختند. اولین وزیری كه صلاحیت او مورد بررسی قرار گرفت علی اكبر اشعری بود كه با مخالفت جدی حسن سیدآبادی نماینده سبزوار مواجه شد و نهایتا هم اظهارات وی و حمایت های احمدی نژاد از او نیز كارساز واقع نشد. اما مصطفی پورمحمدی مخالفینی از جنس دیگر داشت. الیاس نادران و عماد افروغ به سوابق اطلاعاتی پورمحمدی اشاره كرده و هشد ار دادند انتخاب وی باعث می شود یك نگاه امنیتی و سخت افزاری در وزارت كشور حاكم شود اما دفاع قاطع پورمحمدی از خود توانست تا حدودی جایگاه وی را ارتقاء بخشد.محمدمهدی زاهدی هم كه سابقه ریاست دانشگاه كرمان را برعهده داشت مخالفین جدی را در مقابل خود مشاهده كرد. وی كه ریاست ستاد محمدرضا باهنر را در انتخابات مجلس به عهده داشت و از نزدیكان وی به شمار می آمد هم با مخالفت افروغ و این بار از نگاه علمی و دانشگاهی مواجه شد و وضعیت وی در حالتی بحرانی قرار گرفت. به هر حال غروب چهارمین روز بررسی صلاحیت وزرا به پایان رسد و رأی گیری انجام شد. علی رغم تمامی مخالفت های صورت گرفته باز هم كارشناسان صرفاً احتمال افتادن علی اكبر اشعری را می دادند و كسی باور نداشت كه مجلس دست به چنین شگفتی بزند. آری نهایتاً چهار عضو بالقوه كابینه كه از نزدیك ترین دوستان احمدی نژاد به شمار می رفتند نتوانستند اعتماد نمایندگان را به خود جلب كنند. البته زاهدی و پورمحمدی به ترتیب دو و ده رأی با رأی نیاوردن فاصله داشتند و به گونه ای ناپلئونی رأی اعتماد گرفتند. شاید این گونه رأی اعتماد دادن به كابینه كه در تاریخ جمهوری اسلامی تا به حال روی نداده بود، بیش از همه احمدی نژاد را شگفت زده كرد. تحلیلگران سیاسی هم از آن روز تصمیم گرفتند روی مجلس هفتم طور دیگری حساب كرده و تحلیل ارائه دهند.

این چهار نفر

رأی عدم اعتماد نمایندگان اصول گرا، تلویحاً برای دولت این پیام را داشت كه اعتماد تنها شرط لازم برای تصدی یك وزارت و نه شرط كافی است كه تخصص، تعهد و تجربه را نیز می طلبد، اما احمدی نژاد تلاش كرد تا موضعی منفی از خود نشان ندهد و اشعری را به مشاورت فرهنگی خود و ریاست كتابخانه ملی ایران گماشت. سیدمهدی هاشمی را به معاونت عمرانی وزارت كشور و ریاست سازمان شهرداری های كشور فرستاد. و بار دیگر در جهت به كارگیری نزدیك ترین همراهش، معاونت اجرایی رئیس جمهور را كه در زمان ریاست جمهوری سید محمد خاتمی ادغام شده بود، احیا كرد و علی سعیدلو را به آن سمت منصوب كرد تا در جلسات هیأت دولت به همراه پرویز داوودی، معاون اول رئیس جمهور در طرفین او قرار گیرند. اما مجلس به رئیس جمهور سه ماه مهلت داد تا چهار وزیر باقیمانده را برای اخذ رأی اعتماد معرفی كند.

احمدی نژاد برای این چهار وزارتخانه، چهار سرپرست گذاشت تا امور جاری وزارتخانه ها معطل نماند. و زمان آرام آرام گذشت و كم كم سرو صدای نمایندگان از تعلل رئیس جمهور در معرفی وزرای باقیمانده منتشر شد. یكی از كم كاری وزارت نفت در انجام پروژه های خارجی و كاهش صادرات روزانه نفت به میزان ۶۰۰ هزار بشكه در روز خبر می داد. روز دیگر اخباری مبنی بر انحلال و ادغام وزارتخانه های نوپا و بدون وزیر رفاه و تأمین اجتماعی منتشر می شد همه اینها از نوعی سردرگمی حاكم بر وزارتخانه های بدون وزیر خبر می داد. نگرانی ها تا بدان جا رسید كه اكبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام هم از طولانی شدن روند استقرار كامل دولت انتقاد كرد و گفت: تا كنون در تاریخ انقلاب اسلامی سابقه نداشته است كه چهار وزارتخانه در این مدت فاقد وزیر باشند. و نهایتاً محمود احمدی نژاد در زمانی كه كمتر از ۲۰ روز به پایان مهلت مقررش مانده بود، چهار وزیر باقیمانده اش را به مجلس معرفی كرد.

---