نارکولپسی چیست

نارکولپسی نوعی اختلال خواب است که با خواب آلودگی شدید روزانه و حملات غیرقابل کنترل خواب در طی روز همراه است

نارکولپسی نوعی اختلال خواب است که با خواب آلودگی شدید روزانه و حملات غیرقابل کنترل خواب در طی روز همراه است. این نشانه ها باید بیش از سه ماه طول کشیده باشند. سن شایع ابتلا به نارکولپسی۱۵ تا ۳۵ سال است.این افراد معمولا در زمانها و مکانهای نامناسب به خواب می روند. حملات به خواب رفتن ممکن است در هر جا یا هر زمان اتفاق بیفتد و مقاومت در برابر این حملات خواب بی فایده است. ممکن است این حملات به دفعات در طول روز رخ دهند. علت ابتلا به این بیماری کاملا شناخته شده نیست.سابقه خانوادگی از علائم افزایش دهنده خطر ابتلا به نارکولپسی است. آسیب های ناشی از وقوع یک حمله ناگهانی خواب در طی فعالیت های پرخطر از عوارض احتمالی نارکولپسی است.

علایم شایع نارکولپسی شامل این موارد است:

۱) نخستین علایم نارکولپسی، نیاز شدید و غیرقابل کنترل به خوابیدن در طول روز است. دوره های خواب آلودگی بیش از حد روزانه که ممکن است هر ۳ تا ۴ ساعت یکبار رخ دهد.(حمله خواب حالتی است که در آن فرد میل خیلی زیادی به خوابیدن احساس کند ومجبور شود یک چرت کوتاه بزند.) واین دوره های خوابیدن روزانه در حدود ۱۵ دقیقه یا بیشتر طول می کشد.

۲) دراین دوره ها اغلب پس از ناهار یا خوردن غذا و زمانی که بدون تحرک هستید یا در یک شرایط کسل کننده قرار دارید، خواب به شما حمله می کند اما در طول تحرک و فعالیت هم ممکن است خواب به سراغ شما بیاید. برای مثال، در حال رانندگی، در حال گفت وگو و صحبت کردن با کسی نیاز شدید و ناگهانی به خواب پیدا می کنید، خواب آلودگی بیش از حد، موجب کاهش میل جنسی یا ناتوانی جنسی میشود.

۳) توهمات خواب: ممکن است در هنگام بیدار شدن یا شروع حمله خواب دیده ها و شنیده ها یا دیگر حس های فرد مختل شده و دچار توهم دیداری و شنیداری شود.

۴) فلج خواب:حالتی است که فرد در ابتدای بیدار شدن یا خواب آلود شدن قادر به حرکت یا صحبت نباشد و ممکن است از چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد.

۵)کاتاپلکسی: حملات کاتاپلکسی به صورت از دست دادن ناگهانی قدرت عضلانی قبل از بیداری کامل است که ممکن است به صورت زمین خوردن بیمار رخ دهد. این عارضه در بیش از ۶۰ درصد بیماران نارکولپسی دیده می شود و ممکن است از چند ثانیه تا نیم ساعت ادامه یابد.

این بیماری با گرفتن شرح حال بالینی تشخیص داده می شود. پزشک ممکن است یک تشخیص اولیه از نارکولپسی را براساس خواب آ لودگی روزانه شما مطرح کند و برای مطالعات و سنجش بیشتر شما را نزد متخصص خواب بفرستند.ممکن است بررسی وضعیت خواب با انجام پلی سومنوگرام توصیه شود که در آن تغییرات خاص نوار مغز در حین خواب مشخص می شود. همچنین یک آزمایش تاخیر خواب، تعیین می کند که خواب رفتن در طول روز چه مدت طول می کشد. ممکن است از شما خواسته شود که هر دو ساعت چهار تا پنج خواب کوتاه داشته باشید. به این صورت متخصص خواب، الگوی خواب شما را مشاهده می کند. برای درمان نیز اغلب از ترکیب داروها و تطبیق سبک زندگی برای کنترل نارکولپسی استفاده می شود. هدف آن است که آمادگی شما در فعالیت های روزانه از جمله در محل کار، مدرسه و حین رانندگی افزایش یابد. درمان دارویی نارکولپسی با استفاده از داروهای محرک، مواد افینیل و داروهای ضد افسردگی قابل اصلاح است.

این بیماری درمان قطعی ندارد. بعد از تشخیص ، پزشک می تواند با برنامه درمانی شامل در نظر گرفتن زمان های خواب منظم در طی روز به همراه داروهایی برای کمک به مهار خواب آلودگی مشکلات بیمار را تا حد قابل توجهی کاهش دهد و کیفیت زندگی وی را بهبود بخشد. ورزش گاهی ممکن است موثر باشد. بهتر است از فعالیت هایی که خواب ناگهانی طی آنها خطر ناک است، مانند کارکردن با برخی ماشین آلات یا رانندگی های طولانی اجتناب شود.درمان دارویی ممکن است تناوب حملات خواب را کاهش دهد.برای درمان بیشتر از داروهای محرک مانند متیل فنیدیت که سطح هوشیاری روزانه را افزایش می دهد استفاده می شود. گاهی از دارو های ضدافسردگی نیز برای کنترل برخی علائم استفاده می شود.

تغییر روش زندگی هم در کنترل علایم نارکولپسی و انجام راحت تر کار و فعالیت های اجتماعی کمک می کند:خوابیدن و بیدار شدن در یک ساعت مشخص،وقت زیادی از شب را خوابیدن،تنظیم برنامه برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه چرت زدن در روز،هر وقت احساس خواب آلودگی دارید، فعالیت خود را متوقف کنید و یک چرت بزنید،نوشیدن به میزان مناسب چای و قهوه به شما کمک می کند که در طول روز بیدار بمانید،خوردن غذای سبک در طول روز و اجتناب از مصرف غذای سنگین درست پیش از فعالیت های مهم،با همکاری پزشک خود برنامه دارویی را طوری تنظیم کنید که بتوانید حین رانندگی، بیشترین سطح هوشیاری را داشته باشید.

درباره شرایط خود به کارمندان و همکاران خود بگویید تا آنها شما را تنبل خطاب نکنند.

مترجم: مه زاد سید کریمی