این بیماری جنسی واکسن دارد

زگیل های تناسلی از تشخیص تا درمان در گفتگو با دکتر شیرین نیرومنش متخصص زنان و زایمان

زگیل ناحیه تناسلی جزو آن دسته از بیماری‌هایی است که عده‌ای از مبتلایان از مراجعه به پزشک خجالت می‌کشند ولی اگر مورد غفلت واقع شود، ممکن است عارضه‌های ناخوشایندی به جای بگذارد...

برای آشنایی با این بیماری با خانم دکتر شیرین نیرومنش، متخصص بیماری‌های زنان و زایمان و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران گفتگو کرده‌ایم.

▪ خانم دکتر! لطفا در مورد زگیل ناحیه تناسلی و عامل ایجاد‌کننده آن توضیح دهید.

- این زگیل بیماری عفونی ناحیه تناسلی است که معمولا از راه تماس جنسی منتقل می‌شود. عامل این بیماری ویروس پاپیلومای انسانی است که بیش از صد نوع دارد و برخی از انواع آنها می‌توانند این بیماری را ایجاد کنند. ویروس‌های عامل زگیل معمولی که روی سایر نقاط بدن مانند دست و پا دیده می‌شود، با ویروسی که باعث ابتلا به زگیل تناسلی می‌شود، متفاوت هستند. این ویروس‌ها بیشتر در مخاط پیشابراه، مخاط دهان، حنجره، نای و راست?روده وجود دارند. زگیل تناسلی در محیط مرطوب و گرم به وجود می‌آید و در دوران بارداری رشد سریع‌تری دارد.

▪ شیوع این بیماری تا چه حد است؟

- زگیل تناسلی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های منتقل شونده از راه تماس جنسی محسوب می‌شود. تشخیص عفونت در مردان سخت‌تر است. بیشترین سن شیوع بیماری در دوره جوانی است.

▪ برای اینکه به این مشکل دچار نشویم، بهتر است با راه‌های انتقال آن آشنا شویم. در این مورد برایمان توضیح ‌دهید.

- ویروس در اثر تماس نزدیک با پوست یا مخاط فرد آلوده به فردسالم منتقل می‌شود. این بیماری بسیار مسری است یعنی به راحتی از فردی به فرد دیگر سرایت می‌کند. همیشه در فرد آلوده (به ویژه در مردان) زگیل را به طور مشخص نمی‌توان دید. ممکن است حین زایمان ویروس از مادر به کودک منتقل شود.

▪ نشانه‌های زگیل تناسلی چیست؟

- اندازه این زگیل‌ها معمولا حدود ۱ تا چند میلی‌متر است و به شکل برجستگی‌هایی با سطح صاف یا ناصاف به رنگ پوست یا کمی تیره‌تر یا روشن‌تر دیده می‌شوند. زگیل‌ها گاهی منفرد و گاهی به‌هم‌پیوسته و به شکل توده‌های گل‌کلمی هستند. زگیل در بسیاری از موارد آنقدر کوچک است که به راحتی قابل مشاهده نیست. محل شایع ایجاد ضایعه در زنان در ناحیه وولو (فرج)، واژن (مهبل)، سرویکس (گردن رحم)، مقعد و کشاله ران و در مردان آلت تناسلی، کیسه بیضه (اسکروتوم)، ران، و کشاله ران است. بیشتر بیماران به خصوص مردان، علامتی ندارند. تعداد کمی از زنان مبتلا از درد، خارش، سوزش یا خونریزی محل ضایعه شکایت می‌کنند.

▪ چه مدت بعد از آلوده شدن به ویروس علایم بیماری ظاهر می‌شوند؟

- این مدت از چند ماه تا چند سال متفاوت است. البته در بعضی افراد سیستم ایمنی با ویروس مبارزه می‌کند و مانع ایجاد بیماری می‌شود.

▪ شیوه‌های درمان بیماری چگونه است؟

- درمان خاصی برای ریشه‌کن کردن ویروس و عود نکردن همیشگی آن وجود ندارد اما روش‌های گوناگونی برای درمان به کار می‌رود که عبارتند از: تجویز دارو، روش‌هایی نظیر کرایوتراپی (منجمد کردن ضایعه با نیتروژن مایع) و الکتروکوتر (از بین بردن ضایعه با جریان الکتریکی یا لیزر).

▪ اگر درمان، ویروس را ریشه کن نمی‌کند پس چه فایده‌ای دارد؟

- احتمال گسترش و پراکنده شدن ویروس را کم و درد یا خارش را برطرف می‌کند همچنین زگیل‌ها را که از نظر ظاهری ناخوشایند هستند و ممکن است تمیز نگه داشتن آنها هم مشکل باشد، از بین می‌برد.

▪ آزمایش پاپ اسمیر در زنان مبتلا به این بیماری چه ضرورتی دارد؟

- برای تمام زنانی که عفونت ویروس پاپیلومای انسانی داشته‌اند، باید به طور مرتب این آزمایش انجام شود تا بتوان به موقع هرگونه ناهنجاری را در سلول‌های واژن و گردن رحم شناسایی و درمان کرد و احتمال سرطان را کاهش داد.

▪ آیا این بیماری واکسن هم دارد؟

- بله. دو واکسن «گارداسیل» و «سرواریکس» با ایمن‌سازی بدن در مقابل برخی از انواع ویروس پاپیلومای انسانی، می‌توانند از ابتلا به زگیل تناسلی پیشگیری کنند. «گارداسیل» در مقابل چهار نوع ویروس پاپیلوما مصونیت می‌دهد و برای زنان و مردان توصیه شده ولی «سرواریکس» در برابر دونوع ویروس شایع مصونیت ایجاد می‌کند و برای زنان توصیه شده است. برای اینکه واکسن بیشترین تاثیر را داشته باشد، باید در ۳ نوبت طی شش ماه تزریق شود.

▪ این بیماری با سرطان چه ارتباطی دارد؟

- برخی از انواع این ویروس باعث سرطان گردن رحم می‌شوند. برخی دیگر می‌توانند باعث ابتلا به سرطان مقعد، سرطان آلت تناسلی در مردان و سرطان دهان و گلو شوند. یک فرد ممکن است به بیش از یک نوع ویروس مبتلا شود. شدت و خطرهای بیماری در کسانی که به دلیلی دچار نقص سیستم ایمنی هستند (مانند مبتلایان به ایدز یا گیرندگان پیوند عضو که از داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی استفاده می‌کنند)، بیشتر است.

مژگان کریمی