آثار و اسرار تسبیح حضرت زهرا س

تسبیح حضرت زهرا علیهاالسلام از آثار و برکات بسیاری برخوردار است که از جمله ی آنها نجات یافتن از شقاوت و بدبختی است

● نجات از شقاوت

تسبیح حضرت زهرا علیهاالسلام از آثار و برکات بسیاری برخوردار است که از جمله‏ی آنها نجات یافتن از شقاوت و بدبختی است.

هر انسانی به تناسب بینش و نگرشی که به جهان هستی وجود پرآشوب خود دارد به دنبال خوشبختی است، و به عبارتی دیگر یکی از مهمترین مسائلی که همه‏ی انسانها را آگاه یا ناآگاه به خود مشغول داشته است به طوری که کارهای زندگی و برنامه‏هایشان را در جهت وصول به آن پی‏ریزی می‏کنند، مسئله‏ی رسیدن به سعادت و گریزانی از شقاوت است. منتهی از آنجایی که انسان اختیار دارد، راه خودش را باید آزادانه انتخاب کند. لذا انسان بعد از اینکه راه برایش نمایان شد، گاهی حسن انتخاب به خرج می‏دهد و سبیل هدایت می‏پیماید، و گاهی سوء انتخاب به خرج داده و سبیل ضلالت و گمراهی پیش می‏گیرد. و این مسئله شقاوت و سوء عاقبت مسئله‏ای است که همه‏ی آنان که به خود آمده‏اند، از آن می‏ترسند و آنها که بصیرت ندارند و در خواب غفلت عمر می‏گذرانند از آن نیز به غفلت به سر می‏برند. لذا آن دسته که دارای بصیرت هستند، به لحاظ خوف از شقاوت همیشه دست به دعا و ذکر بلند می‏کنند و با تضرع و اصرار از خدای خویش طلب دوری از شقاوت و وصول به سعادت می‏نمایند.

مداومت بر تسبیح فاطمه زهرا علیهاالسلام، موجب محفوظ ماندن از شقاوت و بدبختی است. از این رو شایسته نیست که از برکات و آثار آن غفلت نموده و در انجام آن کوتاهی و سستی نمائیم. امام صادق علیه‏السلام در این رابطه می‏فرماید:

«یا اباهارون، انا نأمر صبیاننا بتسبیح فاطمة علیهاالسلام کما نأمرهم بالصلاة، فألزمه، فانه لم یلزمه عبد فشقی». (۱)

ای اباهارون! ما بچه‏های خود را همانطور که به نماز امر می‏کنیم به تسبیح حضرت فاطمه علیهاالسلام نیز امر می‏کنیم. تو نیز بر آن مداومت کن، زیرا هرگز به شقاوت نیفتاده است بنده‏ای که بر آن مداومت نموده است.

و نیز از این حدیث شریف استفاده می‏شود که شایسته است والدین محترم، تسبیح حضرت زهرا علیهاالسلام را مانند نماز به فرزندانشان تعلیم کنند، باشد که مشمول این حدیث گردند.

● دوری شیطان و خشنودی خدا

شیطان همواره دشمن دیرینه‏ی انسان بوده و هست و هیچگاه انسان از حیله‏ها و خواطر شیطانی او در امان نیست. شیطان بنا بنا بر آیات الهی، دشمن قسم خورده‏ی انسان است تا او را به هر طریق ممکن به گمراهی بکشاند. از این رو آدمی همیشه در معرض تهاجم شیطان و وساوس شیطانی است.

بعضی انسانها در مقابل این تهاجم شیطانی و خواطر نفسانی همیشه در حال فرارند که در این صورت همواره مورد تعقیب شیطان و خواطرند، و هیچگاه خلاصی ندارند و ای بسا در آخر خسته شده و نفس‏زنان تسلیم شوند، و عده‏ای اندک در تلاش‏اند که با مداومت بر ذکر و فکر و عمل، چنان رفتار کنند که شیطان و خواطر را از خود فراری دهند و شیطان را از خود دور کنند که البته راهی است مشکل. کسانی که به این مقام برسند دارای نفس مطمئنه خواهند شد که دیگر دگرگونی در آن راه ندارد.

وقتی انسان توانست شیطان را از خود دور و طرد کند، و به طاعات عمل نماید و در کارها و اذکار و عبادتهای خود اخلاص ورزد، رضایت خدا نیز حاصل گردد، چون شیطان و وساوس او یکی از بزرگترین موانع کسب رضایت و خشنودی حقتعالی است. آری رضا و رضوان خداوند سبحان مطلوب سالکان و منتهای آرزوی عارفان است.

یکی از راههایی که می‏تواند شیطان را از انسان دور کرده و موجبات رضای الهی را فراهم آورد مداومت بر تسبیح حضرت فاطمه‏ی زهرا علیهاالسلام است.

امام باقر علیه‏السلام می‏فرماید:

«من سبح تسبیح فاطمة علیهاالسلام ثم استغفر، غفر له، و هی مائة باللسان، و الف فی المیزان، و یطرد الشیطان، و یرضی الرحمان». (۲)

هرکس تسبیح حضرت فاطمه علیهاالسلام را بجا آورد و پس از آن استغفار کند، مورد مغفرت قرار می‏گیرد، و آن تسبیح به زبان صداست، و در میزان (اعمال) هزار (ثواب) دارد، و شیطان را دور کرده، و خدای رحمان را خشنود و راضی می‏نماید.

و به سند معتبر از امام صادق علیه‏السلام منقول است که چون آدمی در جای خواب خود می‏خوابد، فرشته‏ی بزرگواری و شیطان متمردی به سوی او می‏آیند، پس فرشته به او می‏گوید:

روز خود را به خیر ختم کن و شب را با خیر افتتاح کن، و شیطان می‏گوید: روز خود را با گناه ختم کن و شب را با گناه افتتاح کن. اگر اطاعت فرشته کرد و تسبیح حضرت زهرا علیهاالسلام را در وقت خواب خواند، فرشته آن شیطان را می‏راند و از او دور می‏کند، و او را تا هنگام بیداری محافظت می‏کند، پس باز شیطان می‏آید و او را امر به گناه می‏کند و ملک او را به خیر امر می‏کند. اگر از فرشته اطاعت کرد و تسبیح آن حضرت را گفت آن فرشته، شیطان را از او دور می‏کند و حقتعالی عبادت تمام آن شب را در نامه‏ی عملش می‏نویسد. (۳)

● شفای کم‏شنوایی و درد جسمانی

تسبیح حضرت فاطمه علیهاالسلام بنا بر شواهد روایی و تاریخی در بعضی موارد بر بیماریهای جسمی نیز مؤثر بوده و باعث درمان بیماری گوش شده است.

یکی از یاران امام صادق علیه‏السلام نزد آن حضرت آمده و از کم‏شنوایی گوش خود نزد آن حضرت شکایت کرد، امام علیه‏السلام به او فرمود:

«علیک بتسبیح فاطمة علیهاالسلام». (۴)

چه چیز مانع و جلوگیر تو است و چرا غافلی از تسبیح حضرت فاطمه علیهاالسلام؟

آن مرد پرسید: قربانت گردم، تسبیح فاطمه چیست و چگونه است؟ حضرت فرمود: سی و چهار مرتبه «اللَّه‏اکبر»، سی و سه مرتبه «الحمدلله» و سی و سه مرتبه «سبحان‏اللَّه» که صد عدد می‏شود. آن مرد گوید:

«فما فعلت ذلک الا یسرا حتی اذهب عنی ما کنت اجده». (۵)

و من این کار را در اندک زمانی انجام دادم و کم‏شنوایی‏ام برطرف شد.

● برائت از دوزخ و نفاق

چنانچه گفته شد بنا بر روایت امام صادق علیه‏السلام، تسبیح حضرت زهرا علیهاالسلام از جمله‏ی ذکر کثیری است که خداوند در قرآن کریم یاد فرموده:

«تسبیح فاطمة الزهراء علیهاالسلام من الذکر الکثیر الذی قال اللَّه عز و جل: «و اذکروا اللَّه ذکرا کثیرا».

و از طرفی رسول گرامی اسلام فرموده است:

«من اکثر ذکر اللَّه عز و جل احبه اللَّه و من ذکر اللَّه کثیرا کتبت له براءتان: براءة من النار و براءة من النفاق». (۶)

هرکس ذکر خدای عزوجل را بسیار کند خداوند او را دوست دارد، و هر که ذکر خدا را بسیار کند برای او دو برائت (منشور آزادی) نوشته شود: یکی برائت از آتش جهنم، و دیگری برائت از نفاق و دورویی.

لذا تسبیح صدیقه‏ی طاهره اگر با شرائطش انجام پذیرد، موجب برائت از دوزخ و نفاق می‏گردد.

● غفران الهی

یکی دیگر از آثار تسبیح حضرت فاطمه علیهاالسلام، غفران الهی است. غفران ربوبی، همه‏ی ذنوب و آثار سوء تیرگیهای آنها را از میان می‏برد، حجابها را برطرف کرده و نقائص وجودی انسان را کنار می‏زند. اما متأسفانه کمتر کسی هست که بداند غفران یعنی چه و نیاز به آنچه معنایی دارد، و چگونه می‏شود غفران الهی همه‏ی مشکلها را حل، و فاصله‏ها را از میان بردارد؟

در فرق بین عفو و غفران گفته شده که: عفو الهی، نادیده گرفتن و به حساب نیاوردن لغزشها و خطاها و نقیصه‏ها و عیبها، و محو آثار نامطلوب آنهاست. و غفران الهی عبارت است از افاضات و رحمتهایی که به دنبال نادیده گرفتن لغزشها و خطاها و نقیصه‏ها، متوجهانسان می‏گردد و او را تکمیل می‏کند و نقایص و عیوب وجودی وی را برطرف می‏نماید. غفران بعد از عفو است. عفو نادیده گرفتن بدیهاست و غفران، برطرف کردن آنها از وجود سالک و تبدیل آنها به خوبیها و کمالات است. عفو ربوبی، انسان را از سقوط و هلاکت نجات می‏دهد و غفران الهی، به سالک پر و بال عطا می‏کند و بالا مبرد. لذاست که اگر عفو و گذشت ربوبی نباشد، رهروان طریق با شکست روبرو شده و کنار زده می‏شوند، و اگر غفران ربوبی نباشد، آنها از حرت و پیشرفت بازمانده و متوقف می‏گردند. امام صادق علیه‏السلام می‏فرماید:

«من سبح تسبیح فاطمة الزهراء علیهاالسلام قبل ان یثنی رجلیه من صلاة الفریضه، غفر اللَّه له». (۷)

هرکس تسبیح حضرت فاطمه‏ی زهرا علیهاالسلام را قبل از اینکه وضع خود را بعد از نمار واجب عوض کند، بجا آورد، خدای متعال او را مشمول مغفرت خود می‏گرداند.

البته نباید چنین پنداشت که این «تسبیح» به لحاظ اینکه ظاهری بسیار خلاصه دارد و انجام دادن آن بسیار آسان است، چگونه می‏شود از چنین آثار و برکاتی برخوردار باشد؟! آری این تسبیح به ظاهر بسیار خلاصه است، اما در نزد آگاهان و عارفان آشنا، دریایی از حقایق و اسرار توحید را در بر دارد و نیز انجام آن به ظاهر خیلی آسان است، ولی اگر خوب بجا آورده شود، مشکلها را آسان می‏گرداند. ان‏شاءاللَّه.

۱ـ فروع کافی، کتاب الصلاة، ص ۳۴۳، ح ۱۳.

۲ـ وسائل الشیعه، ج ۴، ص ۱۰۲۳، ح ۳.

۳ـ شیطان دشمن دیرینه‏ی انسان، محمد نصیری، ص ۱۳۶.

۴ـ بحارالأنوار، ج ۸۵، ص ۳۳۴، ح ۲۰.

۵ـ بحارالأنوار، ج ۸۵، ص ۳۳۴، ح ۲۱.

۶ـ اصول کافی، ج ۲، ص ۴۹۹، ح ۳.

۷ـ فروع کافی، کتاب الصلاة، ص ۳۴۲، ح ۶.