قبل از خانه‌تکانی بخوانید

باز هم ایام خانه‌تکانی آخر سال و باز هم عمل نکردن خانم‌ها به توصیه‌هایی که بارها برای حفظ سلامت ستون فقرات‌شان بر آن تاکید داشته‌ایم، فرا رسید. این خانه‌تکانی غیراصولی و علاقه …

باز هم ایام خانه‌تکانی آخر سال و باز هم عمل نکردن خانم‌ها به توصیه‌هایی که بارها برای حفظ سلامت ستون فقرات‌شان بر آن تاکید داشته‌ایم، فرا رسید. این خانه‌تکانی غیراصولی و علاقه خانم‌ها به تغییر دکوراسیون خانه بدون رعایت اصول ایمنی و سلامت و بدون کمک گرفتن از دیگران، آمار کمردردهای دیسکی را بالا می‌برد.

این کار علاوه بر کمردرد روی مفاصل آنها نیز آثار مخرب و گاه جبران‌ناپذیری می‌گذارد. بارها تاکید کرده‌ایم هول دادن یا کشیدن مبل و کمد و جابه‌جایی وسایل سنگین نباید انجام شود. دقت کنید با انجام این موارد دشمنی مستقیمی با کمر خود می‌کنید. شما خانم‌ها نباید هرگز به تنهایی اجسام سنگینی مانند کپسول گاز را بلند کنید. به خاطر داشته باشید رعایت اصول بهداشت ستون فقرات باید در اولویت ذهنی شما قرار بگیرد و پس از آن به امور خانه‌داری بپردازید. بهداشت ستون فقرات عبارت است از رعایت مسایلی که عدم انجام‌شان یا بد انجام دادن آنها منجر به صدمه ستون فقرات می‌شود.

شما در نشستن، ایستادن، راه رفتن، خوابیدن و همه امور زندگی باید طوری برنامه‌ریزی کنید که راستای ستون فقرات‌تان تحت‌ فشار نباشد. اینکه مدت‌ها چمباتمه بزنید و به شست‌وشوی ظروف یا گل‌های تزئینی بپردازید صد درصد به کمر شما صدمه می‌رساند. باید قبل از نظافت به این مساله فکر کنید که طوری بنشینید تا کمرتان با لگن شما زاویه ۹۰ درجه داشته باشد و حتما مفصل زانو کمی بالاتر از ران باشد. اگر قرار است ایستاده به شست‌وشو یا نظافت ظروف بپردازید و مدت طولانی جلوی ظرفشویی باشید حتما باید از زیرپایی استفاده کنید و هرازچند گاهی پای راست یا چپ خود را روی آن قرار دهید تا انحنای ستون فقرات شما تغییر کند و یک نقطه از آن تحت نیروی دائمی قرار نگیرد. به علاوه لازم است در این میان حواستان به رگ‌های پایتان باشد تا خون در آنها حالت سکون پیدا نکند. نباید در حالت خم به جلو یا حالت قوز کرده بایستید. این نکته هنگام جارو کشیدن دیده می‌شود. اگر جاروبرقی ندارید و مجبورید با جارودستی کار کنید، بنشینید و جارو بکشید حتی اگر شما روزی ۱۵ دقیقه قرار باشد قوز کنید و جارو بکشید بدون‌شک به دیسک‌هایتان آسیب می‌زنید.

نکته مهم دیگر کفش یا دمپایی است که شما به پا می‌کنید. اگر پاشنه یا لژ کفش شما بلند یا کوتاه باشد، به راستای ستون فقرات‌تان فشار می‌آورد. بهترین کفش برای همه گروه‌ها که به ستون فقرات فشار نیاورد کفش با پاشنه ۳ تا ۵ سانتی‌متر است. پس متوجه شدید نباید پا برهنه به نظافت بپردازید چون علاوه بر احتمال آسیب پوستی به پا، به کمرتان هم صدمه می‌رسانید. دلیل اینکه خانم‌ها بیشتر از آقایان در مطب‌های پزشکان به خاطر کمردرد و پادرد دیسکی دیده می‌شوند، رعایت نکردن همین نکات ساده است. اغلب اوقات به خانم‌هایی که اصرار دارند لای پرزهای فرش را با فشار به کمر و دست خود جارو کنند، می‌گویم آیا ارزش درد کشیدن، هزینه کردن و آسیب به دیسک‌هایتان را دارد؟

دکتر مسعود خدیوی

جراح مغز و اعصاب

استاد دانشگاه علوم‌پزشکی تهران