چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
پایداری؛ فدای ناپایداری
بافت فرسوده یک موضوع مهندسی است یا جامعهشناختی؟ شاید مهمترین چالش در نوسازی بافتهای فرسوده مراکز قدیمی شهرها همین باشد.
متأسفانه تاکنون نگاه مدیریت شهری در ایران به این بافتها، عمدتا از زاویه مهندسی و سیویل ماجرا بودهاست.
سازههایی بودهاند با استحکام ناکافی که میبایست ویرانشان کرد و به جای آنها سازههای محکمتر ساخت. با توجهی اندک به این موضوع که در داخل این سازهها انسان زندگی میکند، این سازهها برای انسان ساخته شدهاند، روابط اجتماعی مابین این سازهها در دانش بشری مولفههایی بسیار پیچیدهتر از مقایسه قطر میلگرد در سازههای قبلی و بعدی است؛ روابطی که دستکاری و دوبارهسازی آن، نه با ابزارهای در دسترس مدیریت شهری ممکن است و نه اساسا در کوتاهمدت میسر خواهد بود. نکته این است که اگرچه در این بافتها سازهها و ساختمانها فرسوده هستند، اما روابط انسانی قطعا بسیار مستحکم، پایدار و دیرپاست.
به واقع، هرچه در بافتهای جدید شهر رابطه درونی جامعه انسانی خام، ناپایدار و از هم گسسته است، در بافتهای قدیمی وضعیت برعکس بوده و با جلوههایی در هم تنیدهتر و هم افزاتر از تعاملات انسانی روبهرو میشویم. اما چنانکه افتد و دانی، شهر در دست مهندسان سیویل است؛ مردانی با ذهنی آکنده از بتون و میلگرد و نبشی و سیمان.
آنها بیمحابا غلتکها را از روی پایدارترین روابط انسانی میگذرانند و آنچه را با پول به دست نمیآید و در کوتاه مدت میسر نمیشود، فدای طرحهای ناپایدار برای زیستن در سکونتگاههایی فاقد روح انسانی میکنند؛ سکونتگاههایی که خانه در آنها فقط کارکرد «خوابگاه» دارد، کوچه و خیابان حس زادبومی ایجاد نمیکند و فقط «معبر» و گذرگاهی است برای عبور و مرور و همسایگان، نه همزیستان بلکه رقبای فرصتهای محدود زیست در یک زیستگاه پر از تنش و اصطکاک هستند و فضا نه آرامش و امید به آینده بلکه اضطراب و افسردگی القا میکند.
میزان خودکشی، هنجارگریزی و شمار مراجعان به مراکز رواندرمانی را در محلههای نوساز حاشیه شهر با محلههای قدیمی مرکز و جنوب شهر تهران مقایسه کنید. تردید نکنیم که طرح نوسازی بافتهای فرسوده نیازمند یک بازنگری جامع با هدف دمیدن روح و نگاه انسانی به کل ماجراست.
چشماندازهایی از برن، یکی از ۳پایتخت کشور سوئیس. این شهر در دل یکی از مدرنترین و مرفهترین و همچنین متراکمترین کشورهای جهان، بافتی بسیار قدیمی دارد.
احتمالا اگر مدیریت این شهر را در اختیار طراحان و نوسازان بافتهای فرسوده در ایران قرار میدادند، غلتکها را از روی شهر میگذراندند تا بعد در کنار آن یک شهر جدید پرند یا اندیشه بسازند! میبینیم که خیابانها باریک هستند و بافت و معماری ساختمانها هم بسیار قدیمی است؛ اما شهر پایدار، زیبا و استوار بر جا مانده؛ فرو نریخته و روح انسانی شادی در آن جریان دارد.
ناصر کرمی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست