دوشنبه, ۴ تیر, ۱۴۰۳ / 24 June, 2024
از «هیچ آباد» تا «پایتخت اقتصادی »
وجود سه صنعت مهم گاز، پتروشیمی و مختلط در این منطقه كه تا قبل از سال ۱۳۷۶، منطقه «هیچ آباد» بود و اكنون در ابتدایی‌ترین رقم حداقل ۱۵ میلیارد دلار را در خود جای داده است نشان از عظمت كاری دارد كه قطعا بدون داشتن هدف مشخا صورت نمی‌گرفت. اما در این رهگذر نباید حضور خاتمی را در بزرگترین پروژه اجرایی كشور یعنی میدان گازی پارس جنوبی نادیده گرفت اگر چه بسیاری مدعی بودند و هستند كه این پروژه در زمان‌های پیش از خاتمی انجام شده است ولی هیچ‌كس قادر به انكار جذب صدها میلیارد دلار سرمایه در زمان او نیست. بی شك می‌توان عسلویه را به نام خاتمی و دولت او دانست و هرگز نباید از یاد برد كه زمانی كه خاتمی رییس جمهور ایران شد پارس جنوبی هنوز به یك قطب اقتصادی تبدیل نشده بود و فاز یك آن تنها ۲۹ درصد پیشرفت داشت.در هر صورت این منطقه باعث شد كه رییس جمهور چندین مرتبه پایتخت را به مقصد آن ترك كند تا به دیگرانی كه سعی داشتند نقش او را در پارس جنوبی كمرنگ جلوه دهند اثبات كند كه این منطقه اهمیت ویژه‌یی برای ایران، ایرانی و شخا او دارد. یادم می‌آید آخرین باری كه خاتمی برای افتتاح فازهای ۵ و ۴ در ۲۷ فروردین سال جاری به این منطقه پا گذاشت علی رغم بی‌مهری هایی كه ناجوانمردانه به او روا داشتند از مهندس زنگنه و دیگران خواست تا پایان دولت، كار را به نحو احسن انجام دهند و خللی در آن ایجاد نشود و حال كه رییس جمهور آینده ایران از سوی مردم انتخاب شده است از او می‌خواهیم كه ادامه دهنده راه خاتمی برای توسعه هر چه بیشتر منطقه و شهرستان عسلویه باشد. عسلویه‌یی كه هنوز آب به اندازه كافی ندارد، نیاز به برق را احساس می‌كند، بهداشت را می طلبد و محیط‌زیستی سالم برای فرار از آلودگی ناشی از تاسیسات منطقه.
در هر صورت رییس جمهور منتخب مردم ایران باید بداند كه پس از تنفیذ حكم ریاست‌جمهوری‌اش برای عمل كردن به حرف‌هایش امروز دیرتر از دیروز است و زودتر از فردا. بعد از ۱۳ سال از كشف میدان گازی پارس جنوبی، منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در سال ۱۳۷۷ به منظور بهره‌برداری از منابع نفت و گاز حوزه پارس جنوبی و انجام فعالیت‌های اقتصادی در زمینه نفت و گاز احداث گردید. این حوزه دارای ۴۵۰ تریلیون فوت مكعب گاز معادل ۸ درصد كل منابع گازی جهان است. در این منطقه از كیلومتر ۱۵ غرب سایت شیونیو تا ۱۰ كیلومتری غرب روستای بیدخون به مرحله اول توسعه و صنایع فرآوری گاز (۱۴ فاز) و ادامه آن تا روستای بیدخون و روستاهای نخل تقی و عسلویه به مرحله دوم توسعه این صنایع اختصاص یافته است.فازهای ۱ تا ۵ گاز طبیعی مورد نیاز مصرف داخلی كشور را از طریق یك خط لوله ۵۶ اینچی تامین می‌كنند. فازهای ۶ تا ۸ گاز لازم برای تزریق به حوزه نفتی آغاجاری و فازهای ۹ و ۱۰ گاز طبیعی برای صادرات به تركیه و پاكستان را تامین می‌كنند در فازهای ۱۱ و ۱۲ پالایشگاه گاز پارسیان و سلماس قرار دارند كه گازهای استخراج شده از فازهای ۱ تا ۵ را تصفیه می‌كند.تمامی این فازها در مساحتی به وسعت ۳ هزار هكتار قرار دارند كه از كیلومتر ۵ غرب سایت و بین مرز فازهای ۵ و ۶ زمینی به وسعت ۹۲۰ هكتار را برای صنایع پتروشیمی اختصاص داده‌اند كه مواد اولیه و خوراك صنایع پایین دستی را تامین می‌كند. صنایع پایین دستی در سایتی به وسعت ۱ هزار هكتار قرار دارند.
فازهای پارس جنوبی
همان گونه كه گفته شد میدان گاز پارس جنوبی دارای فازهای متعددی است كه بسیاری از آنها تاكنون به پیمانكاران سپرده شده ضمن اینكه چندین فاز آن نیز به بهره‌برداری رسیده است اما جزییات فازهای پارس جنوبی:طرح توسعه فاز ۱ میدان گازی پارس جنوبی‌أ در تاریخ ۲۹ اسفند ۷۶ به شركت ایرانی پتروپارس طی قراردادی واگذار و در قالب بیع متقابل، پیمانكار موظف شد با ۹۱۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری مطالعات، طراحی، ساخت و راه‌اندازی تاسیسات ساحلی و فراساحلی را انجام دهد. عملیات راه‌اندازی این فاز در تیرماه سال ۱۳۸۲ آغاز و بتدریج تولید آن با پایداری تاسیسات افزایش یافت هم‌اكنون تمام واحدهای ساحلی و فراساحلی آن به بهره‌برداری رسیده است. این فاز به عنوان ایرانی‌ترین پروژه در اول آذر ۱۳۸۳ توسط رییس جمهور افتتاح شد. هر چند با یك سال و نیم تاخیر روبرو شد اما این تاخیر هرگز از ارزش ایرانی بودن آن نكاست.طرح توسعه فاز ۲ و ۳ در تاریخ ۶ مهر ۱۳۷۶ به گروه توتال پارس جنوبی وابسته به توتال فینا الف با سهم ۴۰ درصد به عنوان متصدی اصلی و شركت‌های گاز پروم و پتروناس هر یك با ۳۰ درصد واگذار شد. در قالب این قرارداد كه از نوع بیع متقابل است پیمانكار بیش از ۲ میلیارد دلار برای مطالعات، ساخت و راه اندازی تاسیسات دریایی و ساحلی سرمایه‌گذاری نمود. ضمن اینكه تاسیسات در تیر ماه ۱۳۸۳ از پیمانكار تحویل و بهره‌برداری از مخزن به شركت نفت و گاز پارس و تاسیسات سكوها و پالایشگاه به مجتمع گاز پارس جنوبی محول شد.طرح توسعه فاز ۴ و ۵ در مرداد ۱۳۷۹ به كنسرسیومی متشكل از شركت‌های «انی» ایتالیا با ۶۰ درصد و پتروپارس ۴۰ درصد واگذار شد كه بعد از آن شركت پتروپارس ۵۰ درصد سهم خود را به شركت نیكو وابسته به وزارت نفت واگذار كرد. مبلغ كل این قرارداد یك هزار و نهصد و بیست و هشت میلیون دلار است. فاز ۴ و ۵ زودتر از موعد مقرر در ۲۷ فروردین سال جاری به بهره‌برداری رسید.طرح توسعه فازهای ۶ و ۷ و ۸ در ۲۰ تیر ۱۳۷۹ به شركت پتروپارس به مبلغ ۲۶۵۰ میلیون دلار واگذار شد. اجرای خط لوله ۵۶ اینچی پس از قرارداد به شركت ملی گاز واگذار شد و از شرح كار پتروپارس خارج شد و بعد از آن مبلغ كل قرارداد به میزان یك هزار و ۹۶۴ میلیون دلار تعدیل یافت. ضمن اینكه شركت پتروپارس مسوولیت انجام بخش دریا را به شركت استات اویل نروژ واگذار نمود كه عملا ۴۰ درصد سهم در مشاركت دریا را به عهده دارد.
طرح توسعه فازهای ۹ و ۱۰ در ۲۴ شهریور ۸۱ بین شركت ملی نفت ایران و كنسرسیومی متشكل از شركت ال‌جی كره جنوبی (۴۲ درصد)، شركت مهندسی و ساختمان صنایع نفت (۳۴ درصد) و شر كت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران (۲۴ درصد) مبلغ مقطوع یك هزار و پانصد و نود و هفت (۱۵۹۷) میلیون دلار منعقد شد. این قرارداد در ۲۷ اسفند ۱۳۸۱ پس از ارایه ضمانت با پیش‌پرداخت آغاز شد. ضمن اینكه شركت ال‌جی به عنوان راهبر كنسرسیوم معین شد.
طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی‌أ به صورت بیع متقابل به كنسرسیوم توتال و پتروناس در طرح بالادستی واگذار شد و در طرح میان دستی نیز شركت ملی نفت ایران (۵ درصد) و كنسرسیوم پتروناس و توتال (۵۰ درصد) حضور دارد همچنین در طرح پایین دستی نیز دو شركت توتال و پتروناس حضور و فعالیت می‌كنند.طرح توسعه فاز ۱۲أ به صورت بیع متقابل با ارزش قراردادی ۳ میلیارد و ۴۲۵ میلیون دلار به شركت پتروپارس واگذار شد.طرح توسعه فاز ۱۳أ نیز به صورت بیع متقابل در طرح بالادستی كنسرسیوم شل و رپسول، در طرح میان دستی شركت ملی نفت ایران (۵۰ درصد۰ و كنسرسیوم رپسول‌شل (۵۰ درصد) و در طرح پایین دستی نیز دو شركت رپسول و شل واگذار شد.طرح توسعه فاز ۱۴ را شركت آفریقایی ساسول بر عهده دارد.طرح توسعه ۱۵ و ۱۶كه كنسرسیوم صدرا خاتم‌الانبیا و ایكر كاورنر نروژ در آن حضور داشتند بنا بر دلایلی كاورنر نروژ از این كنسرسیوم خارج شد و در واقع هنوز تكلیف كنسرسیوم مشخا نیست و مناقصه مجددا برگزار میشود ولی در آخرین لحظات چاپ این گزارش مطلع شدیم كه برای واگذاری این فازها مجددا اعضای‌كنسرسیوم فازهای ۱۵ و ۱۶ در حال مذاكره با شركت نروژی ایكر كاورنر هستند و سرانجام طرح توسعه فازهای ۱۷ و ۱۸ كه شركت مهندسی ساختمان صنایع نفت اویك (۵۰ درصد) شركت پتروپارس (۲۹ درصد) و شركت تاسیسات دریایی (۲ درصد) با هم همكاری می‌كنند ارزش قرارداد این پروژه حدود ۲ میلیارد و ۵۰ میلیون دلار بوده است.
سخن پایانی
استخراج نفت و گاز و فروختن آن هم كار ساده‌یی نیست آنقدرها كه خیلی فكر می‌كنند كه بر دریای عظیم نفت تكیه زده‌اند و دیگر نیازی به كار سخت ندارند. باید تلاش كرد و هیچ وقت نباید این واقعیت را از ذهن دور داشت كه عسلویه هرچه هست تا پایان این قرن بیشتر دوام ندارد و این منبع بزرگ هرچه باشد روزی تمام میشود و همه این فازها از كار خواهند افتاد، آن وقت باید به دنبال كار دیگری رفت كه هنوز در مورد آن بطور جدی فكر نكرده‌ایم.
رویا خالقی
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات ریاست جمهوری 1403 مسعود پزشکیان سعید جلیلی انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم علیرضا زاکانی قالیباف ایران محمدباقر قالیباف انتخابات پزشکیان مناظره
عید غدیر تهران قتل هواشناسی آتش سوزی فضای مجازی قوه قضاییه پلیس دستگیری وزارت بهداشت سلامت شهرداری تهران
قیمت دلار دولت سیزدهم بانک مرکزی قیمت طلا قیمت خودرو ایران خودرو خودرو بازار خودرو سهام عدالت قیمت سکه حقوق بازنشستگان بورس
تلویزیون امیر تتلو هدیه تهرانی سینمای ایران شهید ازدواج رسانه ملی سینما تئاتر کنسرت کتاب فیلم
ماهواره فضا دانشگاه آزاد اسلامی لیزر
رژیم صهیونیستی روسیه فلسطین اسرائیل غزه جنگ غزه آمریکا لبنان حزب الله لبنان یمن اوکراین چین
فوتبال پرسپولیس استقلال یورو 2024 لیگ برتر باشگاه پرسپولیس علیرضا بیرانوند کریستیانو رونالدو سپاهان لیگ برتر ایران نقل و انتقالات لیگ برتر جواد نکونام
هوش مصنوعی عیسی زارع پور انویدیا تپسی وزیر ارتباطات اپل دانش بنیان فیبرنوری ناسا سامسونگ
زنان ویتامین کاهش وزن مغز بارداری افسردگی فشار خون اضطراب نوزاد