استریا؛ مشکل بیشتر خانم‌های باردار

خطوط کشش پوستی یا استریا نوعی اسکارهای پوستی با رنگ سفید نقره‌ای هستند که به مرور زمان کمتر می‌شوند ولی به‌طور کامل ناپدید نمی‌شوند...
خطوط کششی پوستی، اغلب در درم که لایه میانی …

خطوط کشش پوستی یا استریا نوعی اسکارهای پوستی با رنگ سفید نقره‌ای هستند که به مرور زمان کمتر می‌شوند ولی به‌طور کامل ناپدید نمی‌شوند...

خطوط کششی پوستی، اغلب در درم که لایه میانی پوست و مسوول حفظ شکل پوست است و در هر جایی از بدن قابل مشاهده‌اند ولی معمولا در مکان‌هایی که چربی زیادی ذخیره می‌شوند، تمایل بیشتری به شکل‌گیری دارند. این مکان‌ها معمولا شامل شکم، سینه و بخش فوقانی بازو، زیر بازوها، ران‌ها، لگن، و باسن هستند. این خط‌ها بر فعالیت بدنی اثری ندارند و مشکلی برای سلامت به‌شمار نمی‌روند و رشد سریع پوست (به‌عنوان مثال در بارداری) یا افزایش وزن و مصرف کرم‌های استرویید از علل به وجود آمدن آنهاست. این مشکل اغلب هنگام بارداری و چاقی و افزایش رشد سریع ماهیچه‌ها در بدنسازی دیده می‌شود و بین ۹۰-۷۵ درصد خانم‌ها درجاتی از خطوط کششش پوستی را دارند. سطوح بالای هورمونی طی بارداری اغلب باعث ایجاد خطوط کششی پوستی طی ماه‌های ۶ و ۷ بارداری می‌شود. این خطوط ابتدا به رنگ قرمز یا ارغوانی هستند اما به مرور زمان کمرنگ‌تر می‌شوند.

هورمون‌های گلوکورتیکویید باعث گسترش خطوط کششی پوستی می‌شوند و این کار را با اثر بر اپیدرم و جلوگیری از فعالیت فیبروبلاست‌ها در ایجاد کلاژن و فیبرهای الاستین که برای حفظ توأم پوست در رشد سریع آن لازم است، انجام می‌دهد. این کاهش مواد حفظ‌کننده، وقتی پوست کشیده می‌شود، باعث گسستگی اپیدرم و درم می‌شود.

در مطالعه‌ای نشان داده شده که مصرف روغن یا کرم می‌تواند باعث جلوگیری از خطوط کششی پوستی شود. مصرف روزانه عصاره Gotu kola، (مغز قهوه سودانی) ویتامین E و کلاژن هیدرولاز می‌تواند به‌طور مشخصی تمایل به ایجاد استریا در بارداری را کم کند.

درمان‌های متعددی برای بهبود استریا وجود دارد از جمله لیزر، درم ابریژن و رتینوییدها که استفاده روزانه برای یک ماه باعث کاهش عمق و طول و سطوح ناصاف استریا می‌شود.

رادیوفرکوئنسی در ترکیب با لیزری خاص باعث بهبود استریا در حد ۲/۸۹ درصد می‌شود. در صورتی که استریاها به‌صورت مکرر رخ دهند و در محدوده زیر ناف باشند، می‌توان با عمل جراحی آنها را از بین برد.

از روش‌های جدید می‌توان به لیزر فراکشنال اشاره کرد که باعث ایجاد زخم‌های میکروسکوپیک می‌شود بدن با ایجاد کلاژن و اپی‌تلیوم جدید آن را درمان می‌کند. نتایج یک مطالعه در سال ۲۰۰۷، میزان بهبود با این روش را ۷۵ درصد تخمین زده است.

دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده

متخصص پوست و مو

رییس مرکز تحقیقات پوست و سلول های بنیادی