کارهای بزرگ با مغزهای کوچک جور در نمی‌آیند

در ادبیات باستان، جادوگران مسبب لغزش بشرند. هرگاه انسان کار اشتباهی می‌کند، می‌گوید: «چاره‌ی دیگری نداشتم.» اما این جمله صرفا بهانه‌ای است برای توجیه، که آزادی و اختیار انسان …

در ادبیات باستان، جادوگران مسبب لغزش بشرند. هرگاه انسان کار اشتباهی می‌کند، می‌گوید: «چاره‌ی دیگری نداشتم.» اما این جمله صرفا بهانه‌ای است برای توجیه، که آزادی و اختیار انسان را نفی می‌کند. آیا انسان همیشه مسحور جادوگرانی است که گام‌هایش را در سراشیب کژراه هدایت می‌کنند؟

اما انسان باید آن قدر بزرگوار باشد تا شهامت اخلاقی‌اش را بیدار کند و محک بزرگواری انسان، لحظه‌ای است که با اعتماد به نفس، تصمیم می‌گیرد بر اشتباه خود پافشاری نکند و به قول جورج اورول دست از«حماقت حمایتی» خود بر دارد و با مجاهدت و بی‌جهالت، کارهایش را به هر نحوی سر و سامان دهد.

این سخن ادموند برک، فیلسوف ایرلندی، را فراموش نکنیم که «کارهای بزرگ با مغزهای کوچک جور در نمی‌آید.»