پنجشنبه, ۲۷ دی, ۱۴۰۳ / 16 January, 2025
مجله ویستا

ریرا به چه معناست


ریرا به چه معناست

ریرا به چه معناست نامی دخترانه است به معنای آگاه باش یا هشیار باش می باشد در ادامه به معنای ریرا و همچنین جایگاه آن در ادبیات و شعر معاصر ایران پرداخته شده است

ریرا به چه معناست؟

ری را..." در زبان مازندرانی به معنای "هان"! "آگاه باش"! "بیدار باش"! "هشدار"! است این کلمه در بازی سنتی ومحلی و کودکانه مترادف "بپا و هوشیار باش" به کار می رود . و دومین معنا در زبان مازندرانی نیز "ری را..." نام پرنده ای کوچک، کوچکتر از گنجشک است .

همچنین" ری را " به معنای " زن باهوش " در فرهنگ نام ثبت احوال کشور آمده است .

ریرا در ادبیات ایران

در آغاز ما یعنی همه کسانی که بهتر بگویم اغلب کسانی که هم ولایتی نیما یو شیج نیستیم این کلمه ـ « ری را» ـ را در شعر « ری را» صدا می آید امشب / از پشت کاج که بند آب / برق سیاه تابش ، تصویری از خراب / در چشم می کشاند / گویا کسی است که می خواند …

نیمای بزرگ دیده بودیم و یا در کاست های شعر و انجمن های ادبی از خوانش همین شعر شنیده بودیم و هر کس اظهار نظری شخصی درباره کلمه « ری را» می کرد . یکی می گفت : نام دریاچه ای است . دیگری می گفت : اسم زنی است. ـ البته در مورد استفاده نیما از این کلمه صحیح نمی باشد ـ و چه بسیار کسانی که ، حتی در درست خواندن و تلفظ این کلمه عاجز بودند و بعدها « ری را» را در صمیمیتی دیگر گونه در شعرهای سید علی صالحی دیدیم :

هی ری را ، دیر آمدی

دیرآمدی ری را

باد آمد و همه ی رویاها را با خود برد

« ری را » ی نیما « از جمله نامهای آوایی است که نتیجه آوای پرنده شب زی است که در گوش مردمان منطقه شمال ، « ری را» شنیده شده یا باز تولید شده است.

این پرنده « ری را » با آوای عجیب خود : ری را … ری را بر سطح آبها پرواز می کند … نیما در حقیقت صدای آن پرنده را می شنود و شعر با صدای او آغاز می شود ، البته بر خلاف تصور نه با حالت ندایی . ری را! پس نیما در شب تاریک و کور سوی مهتاب ( شاید ) صدای ری را ، … ری را … ی آن پرنده کوچک را می شنود و با خود و در خود می سراید : صدا می آید امشب .

اما آن صدا در غیبت خود پرنده به گوش می رسد پرنده آن سوتر از نیماست . در آب بندی تاریک پشت « کاج» یا همان قطعه کوچک جنگلی در میان مزارع که شبیه جزیره های کوچک جلوه می کند .

برای نیما صدای مرموز پرنده غایب لزوما” صدای همان پرنده آشنا که اهالی گاه او را لیلا می خوانند، گاه

« ری را » نیست ، بلکه صدایی است با آوای غمناک انسانی .

شیوه آواز خوانی « ری را » آوای ممتد نیست . فاصله آوازی پرنده ، هر بار با فاصله بیشتری شنیده می شود . تا آنجا که تعلیق غریبی در آدمی ایجاد می کند تعلیقی شیرین و گاه نا امید کننده که پس کی آواز خواهد خواند».

نظر های دیگری هم در مورد « ری را » ی نیما از لحاظ مفهومی وجود دارد که با توجه به نقد نبودن این نوشته از حوصله و مجال این بحث خارج است.

استاد سید علی صالحی – بنیانگذار شعر گفتار – در مصاحبه حضوری که با نگارنده داشتند بیان داشتند که « ری را یا لیلی » نام زنی است که در جوانی در زندگی ایشان بوده و این بانو دو نامه بوده است و حالا زیر خروارها خاک است وبه زعم نگارنده «ری را» ی صالحی زنی است اثیری که در آثارش چه شعر و چه نثر به صورت زنی فرشته وار که از نور خالص آسمان است مطرح شده برای آشنایی با نکته نظراستاد صالحی در مورد زن ، به بیان چند جمله از زبان ایشان در مورد زن می پردازیم .

« زن برای حافظ معشوقه ، برای شاملو پرستار و برای من انسانه ، انسان آسمانیه بیشتر ، اگر بدی داره ، نقص داره ، آن چیزییه که مردها بهش تحمیل کردن ، جنس خودش نیست » .

« ری را » ی صالحی خطابی است که صالحی حرفش را به او می زند، با او حرف می زند ، برایش نامه می نویسد : نه ری را جان / نامه ام باید کوتاه باشد / ساده باشد / بی حرفی از ابهام و آینه ، / از نو برایت می نویسم / حال همه ما خوب است/ اما تو باور مکن !