یکشنبه, ۲۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 12 May, 2024
مجله ویستا

۳ آذر ۱۳۳۲ ـ ورود دیپلماتهای انگلستان به تهران خشم ایرانیان برانگیخت و ...


سوم آذر ۱۳۳۲ (۲۴ نوامبر ۱۹۵۳) سه ماه و شش روز پس از براندازی ۲۸ مرداد، «دنیس رایت» دیپلمات انگلیسی برای باز گشودن سفارت این کشور در تهران با ۱۴ دیپلمات و کارمند وارد پایتخت میهن …

سوم آذر ۱۳۳۲ (۲۴ نوامبر ۱۹۵۳) سه ماه و شش روز پس از براندازی ۲۸ مرداد، «دنیس رایت» دیپلمات انگلیسی برای باز گشودن سفارت این کشور در تهران با ۱۴ دیپلمات و کارمند وارد پایتخت میهن ما شد و یازده روز بعد اعلامیه دو دولت مبنی بر تجدید مناسبات سیاسی انتشار یافت و همان روز ژنرال زاهدی، اصطلاحا نخست وزیر دولت کودتا، در یک نطق رادیویی تجدید مناسبات ایران و انگلستان را امری ضروری و لازم! اعلام کرد. این، درحالی بود که محاکمه دکتر مصدق در محکمه نظامی تهران ادامه داشت و همچنین اعلام شده بود که ۱۸ آذر ریچارد نیکسون معاون آیزنهاور رئیس جمهوری آمریکا برای مذاکره با شاه به تهران خواهد آمد. این اخبار و به ویژه ورود هیات دیپلماتیک انگلستان به تهران خشم مردم را برانگیخته بود که نطق زاهدی آن را به اوج خود رسانید.

آیت الله کاشانی نیز در همین روز تجدید مناسبات با انگلستان را یک ننگ تاریخی خواند و چنین روزی را روز عزای ملی اعلام کرد.

دانشجویان دانشگاه تهران که از نکات تلخ روابط با انگلستان در طول ۱۵۰ سال گذشته آگاه بودند به ورود دیپلماتهای انگلیسی و تجدید مناسبات اعتراض کردند و چون صدای اعتراضشان شنیده نشد ۱۶ آذر ماه کلاسهای درس را تعطیل و در دانشکده فنی اجتماع کردند که دولت وقت به دانشگاه سرباز فرستاد و این نظامیان از داخل و خارج دانشگاه دانشجویان و ساختمان دانشکده فنی را به گلوله بستند که ضمن آن سه دانشجو کشته و شماری مجروح و گروهی هم دستگیر و بازداشت شدند.

دولت وقت سپس برای جلوگیری از طغیان عمومی مردم به خاطر این کشتار، روزنامه هایی را در این زمینه مطالبی نوشته بودند توقیف و نسخه های چاپ شده انها را جمع آوری کرد.

روابط انگلستان با ایران پرونده ای سیاه دارد؛ از دلالی در قراردادهای پایان جنگهای ایران و روسیه به سود روسیه تا مجبور کردن ایران به دست کشیدن از مناطق شرقی خود به ویژه شهر تاریخی هرات، از تصرف جزایر ایرانی خلیج فارس و سپس بذل و بخشش کردن آنها به این و آن تا گرفتن امتیازات متعدد از جمله نفت، ازتشویق غیر مستقیم ایرانیان به اعتیاد و کشت تریاک تا بردن و آوردن دولتها در ایران، از تقسیم ایران میان خود و روسیه تا قرار داد ۱۹۱۹(وثوق الدوله) و سپس اشغال نظامی ایران در جریان جنگ دوم و ترتیب دادن کودتای ۲۸ مرداد برضد دکتر مصدق و پیش از آن تحریم اقتصادی دولت وی و جلوگیری از صدور نفت و هزاران مداخله دیگر. گمان نمی رود که توطئه های لندن برضد ایرانیان به پایان رسیده باشد.