پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

خدا ترکمنستان را حفظ کند


خدا ترکمنستان را حفظ کند

قطع گاز در سردترین روزهای سال که مصرف کنندگان خانگی و بسیاری از فعالا ن بخش صنعت را با مشکلا ت متعدد مواجه کرد, بار دیگر فرصتی در اختیار دولتمردان نهم قرار داد تا اتهام افکنی های خود در خصوص شخصیت با نفوذ و ناشناخته ای به نام بعضی افراد را تکرار کنند

قطع گاز در سردترین روزهای سال که مصرف کنندگان خانگی و بسیاری از فعالا ن بخش صنعت را با مشکلا‌ت متعدد مواجه کرد، بار دیگر فرصتی در اختیار دولتمردان نهم قرار داد تا اتهام افکنی‌های خود در خصوص شخصیت با نفوذ و ناشناخته‌ای به نام <بعضی افراد> را تکرار کنند. این بار نیز تنها نشانه‌ای که از این افراد در اختیار افکار عمومی‌قرار گرفت ویژگی <مخالفت با دولت نهم> بود که در موضوع اخیر به صفت <ارتباط با ترکمنستان> هم مفتخر شدند! در روزهای نخست قطع گاز، برخی مسئولا ن دولتی برای آنکه اذهان را از هشدارها و تذکرات متعدد ماههای گذشته در خصوص غیرمنطقی بودن انعقاد قراردادهای صادرات گاز منحرف کنند، ابتدا به سراغ <اخلاق> رفتند و از دولت ترکمنستان گلایه کردند که <با بد اخلا قی در بدترین زمان ممکن، صادرات گاز به ایران را قطع کرده است.> اما این مقام‌ها برای مردم توضیح ندادند که در کدام قرارداد بین المللی، فاکتور <اخلا ق> تعیین کننده است و چرا ضمانت‌های لا زم برای جلوگیری از این بداخلاقی دردسرساز، در قرارداد، پیش بینی نشده است. پس از چند روز، تعدادی از سایت‌های خبری به نقل از رئیس جمهور مدعی شدند که <بعضی از افراد از داخل کشور به ترکمنستان فشار آورده‌اند تا با قطع گاز، مشکلاتی در داخل به وجود بیاورد و یک جریان سیاسی خاص از آن بهره برداری کند.> عده‌ای دیگر هم برای آنکه از قافله عقب نمانند، این موضوع را انتخاباتی کردند و قطع گاز را تلاش تبلیغاتی بر علیه اصولگرایان دانستند. همین ادعا باعث شد که یک نماینده اصولگرای مجلس به صراحت رئیس جمهور را مورد خطاب قرار دهد و از او بخواهد که عوامل داخلی مرتبط با ترکمنستان را معرفی کند. پس از آن، غلامحسین الهام سخنگوی دولت اعلا م کرد که <جریان هایی در داخل با ترکمنستان شراکت مالی دارند که همین‌ها در سرمای بی سابقه اخیر برای رسیدن به منافع سیاسی و شخصی خود سعی کردند با قطع گاز ترکمنستان به مردم فشار بیاورند که وزارت اطلا عات در حال رسیدگی به موضوع است.>

همه این ادعاها و تلا ش برای انتساب برخی اتهامات به رقبای داخلی دولت، در حالی صورت می‌گرفت که پیش از این نیز ادعاهایی در خصوص تلاش رقبای دولت برای افزایش قیمت مسکن، ایجاد گرانی در کشور، تشویق دشمنان به صدور قطعنامه علیه ایران و موارد مشابه مطرح اما هیچگاه به نتیجه قطعی نرسید. در موضوع اخیر نیز بعید به نظر می‌رسد که نهایتاً جریان مشخصی شناسایی و به مردم معرفی گردد. البته شاید گروهی بر این باور باشند که حتی اگر نتوان مشکلا ت ناشی از قطع گاز را به صورت مستدل به گروهی خاص منتسب کرد اما احتمالا ً می‌توان بخشی از مسئولیت را از دوش اصولگرایان حاکم – در دولت و مجلس – برداشت و همین مسأله در آستانه انتخابات مجلس هشتم، تا حدودی می‌تواند از میزان اوراق منفی پرونده مدیریتی اصولگرایان بکاهد یا از افزوده شدن بر آن، جلوگیری کند. اما راستی اگر ترکمنستان نبود و اگر با بداخلا قی، صادرات گاز را قطع نمی‌کرد و اگر امسال با زمستان سخت مواجه نبودیم، آیا واقعاً مردم با مشکل مواجه نمی‌شدند؟ شاید بهتر باشد پاسخ این سوال را از میان آمارهای رسمی دولتی استخراج کنیم. براساس نامه بازوی برنامه ریزیرئیس جمهور – که در سی‌ام خرداد ماه ۸۶ صادر و به دلا یل نامشخص و شاید ناخواسته اخیراً به رسانه‌ها راه یافت – مصرف پیش بینی شده گاز کشور، معادل ۵۶۳ میلیون متر مکعب در روز است که البته در این آمار، میزان مورد نیاز برای یک مصرف حیاتی و سرنوشت ساز یعنی تزریق به چاههای نفت محاسبه نشده است.

از سوی دیگر، مقام‌های وزارت نفت بارها اعلام کرده‌اند که میزان واردات گاز از ترکمنستان، در بالاترین میزان خود هیچگاه از ۲۴ میلیون متر مکعب در روز تجاوز نکرده است. به عبارت دیگر، حتی اگر هشدار مرکز پژوهش‌های مجلس و برخی نمایندگاندر خصوص زیان‌های غیرقابل جبران ناشی از عدم تزریق گاز به چاههای نفتی را نادیده بگیریم، براساس آمار معاونت برنامه ریزی رئیس جمهور، برای تامین مصارف داخلی، روزانه به تولید حدود ۵۴۰ میلیون متر مکعب گاز نیاز است. از سوی دیگر، روز گذشته شرکت ملی گاز ایران از رسیدن به رکورد جدیدی در تولید گاز خبر داده است که میزان آن ۴۷۰ میلیون متر مکعب می‌باشد. خلا صه آمارهای فوق نشان می‌دهد که در بهترین حالت و پس از وصل مجدد گاز ترکمنستان، کشورمان روزانه با ۷۰ میلیون متر مکعب کمبود – سه برابر حجم گاز وارداتی از ترکمنستان – مواجه است و این، همان موضوعی است که معاون رئیس جمهور، ۲۳۰ روز قبل به رئیس خود هشدار داد و خواستار انجام اقدامات لا زم توسط وزارت نفت تا قبل از فرا رسیدن زمستان شده بود. مسئولا ن دولتی اکنون می‌توانند خدا را شکر کنند که کشوری بداخلا ق به نام ترکمنستان وجود دارد. آنها همچنین می‌توانند به پرونده سازی برای رقبای داخلی خود بپردازند که <بر ترکمنستان فشار آورده‌اند تا گاز را قطع کند> اما برای فردا و فرداهایی که ترکمنستان، گاز را مجدداً وصل کند چه پاسخی خواهند داشت؟

کسانی که در برابر هشدار سال گذشته نماینده مجلس در خصوص توقف پروژه‌ها در بعضی فازهای پارس جنوبی، سکوت کردند و حتی مدعی افزایش سرمایه گذاری‌ها و سرعت پیشرفت پروژه‌های نفتی شدند، تا چه زمانی می‌توانند کمبود ۷۰ میلیون متر مکعبی گاز را با قطع گاز نیروگاهها و کارخانجات جبران کنند؟ آنها تا کجا می‌خواهند با فرافکنی، عوامل داخلی را عامل قطع گاز و تحمیل مشکل به مصرف کنندگان خانگی و صنعتی گاز معرفی نمایند؟ کسانی که هر روز ارقام چند ده میلیارد دلا ری صادرات گاز را به عنوان موفقیت دیپلماتیک و اقتصادی دولت نهم معرفی می‌کنند، آیا نمی‌خواهند برنامه‌های خود برای کسری ۷۰ میلیون متر مکعبی فعلی و کسری مربوط به تزریق به چاهها – در حالی که بنا براعلا م مرکز پژوهش‌های مجلس، از زمان استاندارد برای تزریق گاز به بسیاری از چاهها، ماهها گذشته است– را نیز به مردم اعلا م کنند؟ آیا در این مورد هم به دنبال یک جریان داخلی می‌گردند که تقصیرها و قصورها را به گردن آن بیندازند؟