الگو گرفتن از شخصیت حضرت زهرا (س)

اصولاً شناخت ائمه معصومین (ع) به عنوان الگوهای روزمره و حیات اخروی وظیفه بسیار مهم شیعیان است. آنچه پروردگار از انسان انتظار دارد این است که به دعوت هدایت او لبیک گوید.
انبیا …

اصولاً شناخت ائمه معصومین (ع) به عنوان الگوهای روزمره و حیات اخروی وظیفه بسیار مهم شیعیان است. آنچه پروردگار از انسان انتظار دارد این است که به دعوت هدایت او لبیک گوید.

انبیا و ائمه معصومین (ع) نادیان انسان‌ها در دوران مختلف تاریخ بوده‌اند. خداوند انتظار دارد انسان این هادیان را بشناسد و با الگو قرار دادن ایشان راه سلامت زندگی کردن را بیابد.

خداوند از انسان انتظار دارد و راه اجابت این انتظار را به او نشان می‌دهد و ابزارش را در اختیار انسان قرار می‌دهد. اگر او انتظار دارد انسان هدایت شود، راه هدایت و معلم هدایت را در اختیار او قرار می‌دهد و هدایت‌یافتگان حقیقی را به او معرفی می‌کند تا او الگوی رشد و کمال داشته باشد.

حضرت زهرا (س) مادر ائمه معصومین است، تعبیر ام‌ابیها و ام‌الائمه در رابطه با ایشان بسیار عمیق است. پدر، پیامبر اکرم (ص)، ختم رسل و فرزندان هادیان امت تا قیام قیامت هستند و او مادر پدر و مادر ائمه است.

مادر یعنی چه؟ نسبت مادر و فرزندان را در نظر بیاورید. فرزندان به واسطه مادرشان تربیت می‌شوند و رشد می‌کنند. از سینه مادر شیر می‌نوشند، نسبت فرزندان او به ائمه معصومین را راحت‌تر می‌توان فهمید اما مادر پدر را چگونه؟ مفهومی سنگین‌تر است شاید رشد پیام پدر و دعوت به حق او توسط ائمه (ع) انجام شد و به این دلیل فاطمه (س)، مادر پدر هم می‌شود زیرا فرزندان او که از فاطمه حق را آموختند و او الگوی بی‌بدیل زندگی ایشان بود حامی پیام هدایت پدرند و کار پدر را به سامان می‌برند. شاید از این هم بالاتر باشد در فاطمه حقیقتی نهفته است که به واسطه آن دعوت به هدایت رسول اکرم و ائمه معصومین (ع) به سامان می‌رسد. شاید از این هم بالاتر باشد یعنی فاطمه حامی حقیقت ساری و جاری در عالم باشد.

از این منظر چتر حمایت فاطمه (س) عالم‌گستر است و همگان را در برمی‌گیرد. از این منظر شاید او سلام‌الله‌علیها نه مادر ائمه و نه مادر پدر که مادر عالم است.

تعبیر لطیف‌تری اینجا وجود دارد و آن این است که نقش مادر، نقش حمایتی، جبران ضعف‌ها و کاستی‌های فرزندان، دستگیری فرزندان، راهنمایی و آگاه کردن آنهاست و دلسوزی مادر نسبت به فرزند غیرقابل وصف است.

فاطمه مادر عالم است. محبت او فراگیر است. اشتیاق او به هدایت انسان‌ها بی‌نظیر است. دستگیری و حمایت او از فرزندان بسیار عالی است و از همه مهم‌تر او ضعف‌ها و کاستی‌های فرزندان را جبران می‌کند.

شیعیان در درک این حقیقت راه‌شان بازتر است ایشان با نام فاطمه و مرام او آشنا شده‌اند از کودکی بسیار شنیده‌اند و شاید انتظار مادر از این فرزندان بیشتر باشد. بر ما است که او را در تمام عرصه‌های زندگی الگو قرار دهیم. سیره فاطمه (س) همان سیره پدرش است. همان سیره همسرش امیرالمؤمنین علی (ع) است. همان سیره ائمه معصومین است. الگوهای فاطمی همان الگوهای محمدی و علوی و در نهایت مهدوی است. رضایت امام عصر (عج) رضای فاطمه است و رضای او رضای خداست. رضایت فاطمه به عنوان معیار جای تأمل بسیار دارد. این‌که پیامبر اکرم می‌فرمایند رضای خداوند در رضای فاطمه است و ناراحتی فاطمه در ناراحتی خداوند است یعنی پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند اگر می‌خواهی خدا را راضی کنی فاطمه را راضی کن. مادر را راضی کن. رضای مادر رضای پیامبر و رضای فرزندانش است. الگوگیری از فاطمه (س)

نه تنها برای زنان بلکه برای مردان نیز ضروری است این‌که زن امروزی چگونه می‌تواند از فاطمه الگو بگیرد مهم است.

اصلاً ویژگی این راهبران الهی این است که الگوهای جاودان و قابل دسترس ارائه می‌کنند راه ایشان دست نایافتنی نیست

و گرنه دعوت ایشان به آن راه عبث بود و امر پروردگار به تبعیت از ایشان بی‌ثمر.

خیر چنین نیست از این بزرگواران می‌توان الگوی زندگی گرفت. زن امروز در عرصه فردی، خانوادگی و اجتماعی الگوهای فاطمه دارد و تأسی به این الگوها کسب رضایت پروردگار است. در تمام عرصه‌ها فاطمه محوریت را بندگی پروردگار می‌داند. بندگی خداوند قدر مشترک تمام عرصه‌های زندگی انسان است. فرق نمی‌کند زن و مرد هر دو باید چنین باشند. امور دیگر انسان در سایه این محور اصلی شکل می‌گیرد. مادری و تربیت فرزند، همسری، انجام وظایف و کارهای خانه، مسئولیت‌های اجتماعی همسر در این راستا قرار می‌گیرد.الگوهای فاطمی مادری مهربان و دلسوز، عامل به وظایف الهی، صادق و وفادار، عفیف و باحیا، متعادل و آرام و سنجیده تربیت می‌کند.الگوهای فاطمی همسری دیندار، مهربان، باگذشت، صادق و باحیا، امین، کم‌توقع و

مآل اندیش تربیت می‌کند.الگوهای فاطمی در عرصه اجتماعی زنی پرتوان، با برنامه، پویا و مؤثر، مسئول و متعهد، باحیا و وفادار به ولایت تربیت می‌کند.زنان ما با پیروی از فاطمه خود را بهتر خواهند شناخت و توانایی‌های خود را بیشتر و بهتر به ظهور خواهند رسانید.

دکتر سیده مژگان سخایی

دکترای الهیات و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)