اوراق مشتقه آب و هوا

بدی آب و هوا همواره زیان های فراوانی را متوجه انسان ها كرده است, به طوری كه با شنیدن نام طوفان و سایر بلاهای طبیعی, همه ما فوراً به یاد خسارات اقتصادی و جانی آنها می افتیم

بدی آب و هوا همواره زیان های فراوانی را متوجه انسان ها كرده است، به طوری كه با شنیدن نام طوفان و سایر بلاهای طبیعی، همه ما فوراً به یاد خسارات اقتصادی و جانی آنها می افتیم. برای مثال، همین چندی پیش دو طوفان سهمگین كاترینا و ریتا با درنوردیدن سواحل آمریكا، دو ایالت این كشور را با فاجعه اقتصادی و انسانی عظیمی مواجه ساختند كه تبعات ناشی از آنها حداقل تا دهه آینده به قوت خود باقی خواهد ماند. امروزه حتی اعلام زودهنگام تغییرات جزیی آب و هوا نیز برای جوامع و واحدهای اقتصادی هزینه بردار است. برای مثال، یك هفته پیش سازمان هواشناسی انگلیس به اطلاع شهروندان این كشور رساند كه به احتمال زیاد زمستان بسیار سردی را در پیش رو خواهند داشت. این گزارش در واقع شهروندان انگلیسی را از افزایش تعرفه های سوختی، كاهش روزهای كاری و اختلال در سفرهای برون شهری آگاه می كرد. موارد یادشده همراه با مسایل مشابه دیگر، باعث شده تا شركت ها برای جلوگیری از خسارات مالی ناشی از بدی آب و هوا از ابزارهای مالی هوشمند استفاده نمایند.

قراردادهای مدیریت ریسك آب و هوا موسوم به " اوراق مشتقه آب و هوا " و " اوراق بهادار بلایای طبیعی" از جمله این ابزارهای مالی هوشمند به شمار می روند. در حقیقت، شركت ها از این دو ابزار مالی برای برطرف كردن اثرات منفی نوسانات دمای آب و هوا و وقوع سیل و طوفان بر كسب و كار خود استفاده می كنند. بر همین اساس، مؤسسات مالی و اعتباری نظیر شركت های بیمه و بانك ها درصدد تهیه و تدوین بیمه نامه برای موارد یاد شده هستند.در سال های اخیر با بروز طوفان ها و سایر بلایای طبیعی و غیرطبیعی، استفاده از این دو ابزار مالی (اوراق مشتقه آب و هوا و اوراق بهادار بلایای طبیعی) كه هم قابل معامله در بورس ها هستند و هم قابلیت فروش در فرابورس ها را دارند، افزایش چشمگیری یافته است. در این میان، شركت های بخش انرژی و كشاورزی از جمله مشتریان دائمی این دو ابزار مالی می باشند، زیرا این دو بخش بیشترین آسیب را از بلایای طبیعی متحمل می شوند.

شركت بیمه اتكایی "سوییس ری" كه از جمله شركت های بیمه اتكایی معتبر در سطح جهان می باشد، ارزش فعلی این دو ابزار مالی را در سطح كل جهان حدود ۵ میلیارد دلار برآورد كرده است. تا ۲۰ سپتامبر امسال هم تعداد ۶۱۲ هزار مورد از این دو قرارداد اوراق بهادار در بورس تجاری شیكاگو(CME) مورد معامله قرار گرفته كه بسیار فراتر از تعداد ۴۴۴۶ قرارداد منعقد شده در كل سال ۲۰۰۲ می باشد. البته باید توجه داشت كه این دو قرارداد حفاظتی به شكل های گوناگونی برای پوشش حوادث طبیعی تنظیم می شوند. برای مثال، استفان دوروتی، كارشناس قراردادهای یاد شده در بورس لندن، پوشش شمار روزهای یخبندان در فرودگاه آمستردام یا تأثیر منفی بارندگی بر محصول آلبالو و گیلاس را از موارد كاربرد تنظیم این قراردادها ذكر می كند.

در هر صورت، شواهد و قراین موجود همگی حاكی از این مطلب هستند كه با وجود فراوانی حوادث و بلایای طبیعی در سراسر جهان، حالا دیگر فقط شركت های آمریكایی نخواهند بود كه از ترس طوفان های سهمگین گاه و بیگاه، باید از این دو ابزار مالی و مشتقات آنها برای خنثی كردن اثرات مخرّب بلایای طبیعی بر روند كسب و كار خود استفاده كنند، بلكه شركت های بزرگ و كوچك سایر كشورهای جهان نیز مجبورند بهای این دو پشتوانه حفاظتی را بپردازند تا آثار منفی حوادث طبیعی تا حد امكان كاهش یابد.