دوشنبه, ۸ بهمن, ۱۴۰۳ / 27 January, 2025
مجله ویستا

سلامت روان کسانی که در سال گذشته سفر نرفتند


سلامت روان کسانی که در سال گذشته سفر نرفتند

این نوشته مخاطبان خاص دارد آنها کسانی هستند که در ترافیک سر صبح ثانیه های پشت چراغ قرمز را می شمرند و از اینکه به چراغ سبز رسیده اند خوشحال می شوند

این نوشته مخاطبان خاص دارد. آنها کسانی هستند که در ترافیک سر صبح ثانیه‌های پشت چراغ قرمز را می‌شمرند و از اینکه به چراغ سبز رسیده‌اند خوشحال می‌شوند.

آنها اگر خودرو داشته باشند ساعت‌ها دنبال جای پارک می‌گردند و اگر نداشته باشند، سر صبح یا موقع برگشتن از کار برای سوار شدن به تاکسی و اتوبوس سر و دست می‌شکنند. آنها روزهای هفته را برای تعطیلات آخر هفته لحظه شماری می‌کنند و در آن روزها، بیشتر وقتشان را به خوابیدن می‌گذرانند. مخاطبان خاص این نوشته، آرزوی رفتن به سفرهای دور و دراز دارند ولی مشکلات اقتصادی پایشان را به شهرشان بسته است.

بهداشت ۳جزء مهم دارد. انسان علاوه بر تأمین سلامت جسمی و اجتماعی نیاز به تأمین سلامت روانی دارد. سلامت روان عامل ایجاد تعادل بین محیط زندگی و نیازها و خواسته‌های انسان است. هیچ آدمی وجود ندارد که به همه خواسته‌هایش برسد، نرسیدن یا دیر رسیدن به خواسته‌ها به‌دلیل حوادث و فشارهای روانی باعث می‌شود این تعادل به هم بریزد یا در معرض خطر قرار گیرد.

همانطور که می‌توان برای سلامت جسم برنامه‌ریزی کرد و سبک زندگی را تغییر داد، برای تأمین سلامت روان نیز باید آموزش دید، تلاش کرد و وقت صرف کرد. سفر به هر شکل آن، در تأمین سلامت روان تأثیرگذار است. حذف سفر برای مدت طولانی، سلامت روان را به خطر می‌اندازد. سفر مصداق توانایی لذت بردن از زندگی است. این توانایی و این امکان در سال گذشته از حدود نیمی از افراد جامعه گرفته شده است. این خصیصه یعنی آدم‌ بتواند به جای نگران بودن برای آینده و ایجاد اضطراب در خود یا حسرت خوردن برای گذشته و ایجاد افسردگی در خود، بکوشد در زمان حال زندگی کند. سفر فراغتی برای زیستن در زمان حال است.

براساس آمارهای سازمان جهانی بهداشت افسردگی شایع‌ترین نوع اختلالات روانی در جهان است؛ به‌طوری که از افسردگی به‌عنوان بیماری قرن نام می‌برند. سفر ما را از استرس‌های همیشگی موجود در محل کار و خانه دور می‌کند. طی سفر، بیشتر احساس راحتی و آرامش می‌کنیم و افکار پریشان و مضطرب از ذهن ما خارج می‌شوند.

در سال گذشته حدود نیمی از ایرانی‌ها نتوانسته‌اند سفر بروند. سال گذشته وضعیت اقتصادی با تصمیمات نادرست اقتصادی دولت پیشین چنان برهم خورد و نابسامان شد که بسیاری مجبور شدند هزینه‌های اضافی را از سبد خانوار حذف کنند. در چنان شرایطی برای بسیاری از آدم‌ها سفر گزینه‌ای تجملی محسوب می‌شود؛ چنان‌که برای ۴۳درصد از خانوار‌های ایرانی در سال گذشته سفر از سبد خانوار حذف شد.

مرکز آمار ایران نتایج طرح آمارگیری از گردشگران ایران در سال ۹۱را منتشر کرد که بر این اساس در سال گذشته ۴۳درصد از خانواده‌های ایرانی هیچ سفری نداشته‌اند و ۶۷درصد از مسافران در خانه بستگان خود اقامت داشته‌اند. جامعه هدف، شامل همه خانوارهای معمولی ساکن در مناطق شهری و روستایی کشور در سال ۱۳۹۱است.

همچنین بیشترین سفرهای با اقامت شبانه در فصل تابستان سال ۱۳۹۱، با هدف دیدار دوستان و بستگان (۵۶درصد) و سپس با هدف‌های گردش و تفریح (۲۰درصد) و زیارت (۱۵درصد) انجام پذیرفته است. سفرهای با اهداف فوق در مجموع ۹۱درصد از سفرها را تشکیل داده است. حدود ۹درصد از سفرها در فصل تابستان با اهدافی نظیر درمان، آموزش و خرید صورت گرفته است.از سوی دیگر بیشترین اقامتگاه اصلی مورد استفاده در سفرهای داخلی با اقامت شبانه خانوارها در فصل تابستان سال ۱۳۹۱، منزل بستگان و آشنایان با ۶۷درصد، ویلا و آپارتمان اجاره‌ای با ۱۱درصد و ویلا و آپارتمان شخصی با ۶درصد بوده است.

کسی از وضعیت سلامت این خانوارها خبر دارد؟ آیا تحقیقی درباره کیفیت زندگی این آدم‌ها از پس زندگی کردن پشت چراغ‌های قرمز مکرر شهر، روزهای تکراری و کار پر اضطراب انجام شده است؟

زهرا رفیعی