۲۶ آذر ـ ۱۷ دسامبر ـ دو ضابطه در دوران صفویه و قاجاریه

طبق ضابطه ای كه تاریخ تنظیم آن پس از تطبیق تقویمها ۱۷ دسامبر سال ۱۶۵۴ میلادی ( بعضی سالها مصادف با ۱۶ دسامبر ) ، زمان حكومت صفویه ، است و در یك دفتر دیوانی(دولتی ) آن زمان ثبت شده است …

طبق ضابطه ای كه تاریخ تنظیم آن پس از تطبیق تقویمها ۱۷ دسامبر سال ۱۶۵۴ میلادی ( بعضی سالها مصادف با ۱۶ دسامبر ) ، زمان حكومت صفویه ، است و در یك دفتر دیوانی(دولتی ) آن زمان ثبت شده است ؛ در مكاتبات اداری تقدم استانهای ایران را برحسب جمعیت و تولیدات و اهمیت تاریخی شان در نظر نمی گرفتند بلكه اولویت بر پایه نسبت و روابط والی آن با شاه و شخصیت سیاسی وی بود!. بنابراین ، باجا به جایی والی اهمیت ایالت هم تغییر می یافت . شاهان صفویه والیان خراسان ، فارس ، گرجستان ، «كرمان ــ مكران» و «لرستان ــ بختیاری» را از نزدیكان خود انتخاب می كردند.

در یك بخشنامه (متحد المآل ) چاپ سنگی كه تاریخ صدور آن (پس از تبدیل تقویم قمری به میلادی ) ۱۷ دسامبر سال ۱۸۸۷ است تصریح شده است كه مالیات هر یكصد گوسفند و بز ۲۵ قران و معادل ۲ و نیم در بهای كل آن خواهد بود كه باید از مالدارها ( عشایر ) وصول شود . از این بخشنامه چنین بر می آید كه مالیات گوسفندهایی كه در روستا ها وجود داشت قاعده دیگری داشته و یا این كه وصول نمی شده است.