سه شنبه, ۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 21 January, 2025
مجله ویستا

بزرگترین ظلم‌ها


بزرگترین ظلم‌ها

از منظر آموزه های اسلامی بزرگ ترین ظلم ها در چه حوزه هایی تعریف شده و در چه عرصه هایی به کار رفته است و چه آثاری بر آن مترتب است؟
از دیدگاه قرآن کریم به نحو اجمال ظلم در تمامی حوزه …

از منظر آموزه های اسلامی بزرگ ترین ظلم ها در چه حوزه هایی تعریف شده و در چه عرصه هایی به کار رفته است و چه آثاری بر آن مترتب است؟

از دیدگاه قرآن کریم به نحو اجمال ظلم در تمامی حوزه ها و ابعاد فردی و اجتماعی امری مذموم و مطرود بوده و یکی از مهم ترین دلایل و عوامل سقوط و هلاکت جوامع بشری و تمدن ها به حساب آمده است. خدای متعال در سوره کهف آیه۵۹ می فرماید: «و تلک القری اهلکنا هم لماظلموا و جعلنا لمهلکهم موعداً» ما اهالی این شهرها را به خاطر ظلم و ستمی که روا داشتند هلاک کردیم و برای هلاکت آنان مهلتی را قرار دادیم. از این آیه شریفه علت هلاکت اقوام و سقوط تمدن ها را که همان ظلم» است می توان به وضوح استنباط نمود. از طرف دیگر این ظلم ضمن اینکه گستره اش تمامی ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را دربر می گیرد به لحاظ شدت و ضعف نیز از مراتبی برخوردار است. این معنا در قرآن کریم تحت عنوان «اظلم» که به معنای ظلم بزرگ تر است، در حوزه های مختلفی با رعایت اولویت از جمله فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به کار رفته است که بیشتر مصادیق آن در بعد فرهنگی به شرح زیر می باشد.

۱. دروغ و افترا بر خدا

قرآن کریم می فرماید: «و من اظلم ممن افتری علی الله کذباً» چه کسی ستم کارتر است از کسی که دروغی به خدا ببندد؟! (انعام-۹۳)

۲. جلوگیری از توسعه مراکز و مساجد توحید

قرآن کریم می فرماید: «و من اظلم ممن منع مساجدالله ان یذکر فیهااسمه وسعی فی خرابها» چه کسی ستمکارتر است از آن کس که از بردن نام خدا در مساجد او جلوگیری کرد و سعی در ویرانی آنها نمود؟!

۳. کتمان شهادت الهی

قرآن کریم می فرماید: «و من اظلم ممن کتم شهاده عنده من الله» و چه کسی ستمکارتر است از آن کس که گاهی و شهادت الهی را که نزد اوست کتمان می کند؟» با این که خداوند در مورد مفاسد اقتصادی تنها یک بار کلمه توبیخ کننده «ویل» را به کار برده است. «ویل للمطففین» وای بر کم فروشان» (مطففین-۱) و در مورد زخم زبان های اجتماعی نیز یک بار کلمه «ویل» را استفاده کرده است، مانند: «ویل لکل همزه لمزه» وای بر هر عیب جوی مسخره کننده ای! (همزه-۱) ولی در مورد ظلم های فرهنگی در آیه۹۷ سوره بقره سه بار کلمه «ویل» را به کاربرده است، و می فرماید: «فویل للذین یکتبون الکتاب بایدیهم، ثم یقولون هذا من عندالله، لیشتروا به ثمنا قلیلا، فویل لهم مما کتبت ایدیهم، وویل لهم ممایکسبون» پس وای بر کسانی که مطالبی را از پیش خود می نویسند، سپس می گویند این از طرف خداست تا با آن بهای اندکی بستانند! پس وای بر آنها از آنچه دستهایشان نوشت و وای بر آنچه از این راه به دست می آورند.