ماجراجویی در کوهستان برفی

برف امسال بهانه خوبی بود تا بازار تورهای داخلی و خارجی کوهنوردی و اسکی بیشتر از هر سال رونق بگیرند

برف امسال بهانه خوبی بود تا بازار تورهای داخلی و خارجی کوهنوردی و اسکی بیشتر از هر سال رونق بگیرند. فدراسیون کوهنوردی هم اگرچه به طور مکرر اعلام می کرد که به علت بارش برف و نامساعد بودن شرایط جوی از رفتن به کوهستان خودداری کنید، اما حتی این هشدارها هم باعث نشد که یک «برنامه زمستانی» پرهیجان برای سفر به ارتفاعات لغو شود!

● چرا صعود در زمستان؟

دست و پنجه نرم کردن با سخت‌ترین شرایط (هوای سردتر، برف سنگین‌تر، بادهای سخت‌تر، روزهای کوتاه‌تر)، دیدن آن روی با شکوه‌تر و وحشی‌تر کوهستان و برخورداری از سکوت آسمانی‌ آن و به جا گذاشتن رکورد، از انگیزه‌های کوهنوردانی است که در زمستان به کوه می‌زنند. اما صعود زمستانی برای کسانی است که در کوهنوردی تابستانی مهارت یافته‌اند، آموزش کافی دیده‌اند و به وسایل مناسب مجهزند.

رفتن به کوه در زمستان، بدون تمرین و بی‌آنکه بر جزئیات فنی کار مسلط باشید، اقدام به خودکشی است، حتی اگر جدیدترین و گران‌بهاترین وسایل را با خود همراه داشته باشید

برای کار زمستانی، پیش از هر چیز باید تجربه‌ خوبی در کوهپیمایی عادی به دست آورد، آموزش‌های تئوریک (با مطالعه و شیوه‌ی چهره به چهره) را دوره کرد و دست آخر تجهیزات لازم را تهیه و به آنها اعتماد کرد. به بیان دیگر، این وسایل خوب نیست که شما را قادر به اجرای یک برنامه‌ ناموفق یا کم‌خطر زمستانی می‌کند، بلکه تجربه و دانش شماست که بخش عمده‌‌ کار را تضمین می‌کند.

البته تجربه و دانش، دفع‌کننده‌ حتمی خطرهای کوه‌نوردی زمستانی نیست، بلکه سبب آن می‌شود که در میدان سخت و بی‌ترحم این ورزش خوب بازی کنید و مرتکب خطاهای فاحش نشوید.

رفتن به کوه در زمستان، بدون تمرین و بی‌آنکه بر جزئیات فنی کار مسلط باشید، اقدام به خودکشی است- حتی اگر جدیدترین و گران‌بهاترین وسایل را با خود داشته باشید، اما اگر بهترین پوشاک و چادر را نداشته باشید،‌ ممکن است که تجربه و دانش‌تان شما را زنده نگه دارد؛ چه با فرمان به موقعی که برای برگشت می‌دهد، و چه با اجرای ریزه‌کاری‌های فنی یا ابتکار زدن‌های مکارانه.

● تجربه و شور

کوه در زمستان جلوه‌ای پرشکوه و دیدنی دارد، اما وای اگر آن روی تند خوی‌اش بالا بیاید! هیچ کس نمی‌تواند بگوید که "کوه مرا دوست دارد و آزارم نمی‌دهد". در واقع کوه همه را دوست دارد و زیبایی و نعمت‌های خود را به همگان ارزانی می‌دارد،‌ اما او به راه خود می‌رود و معصومیت آن خالی از خصلت وحشیانه و خشن نیست.

ماجراجویی و ذوق دیدن دامنه‌های پربرف نمی‌تواند جایگزین تمرین‌هایی که لازمه‌ روبه‌رو شدن با شرایط سخت زمستانی است شود، برای داشتن یک صعود زمستانی خوب، باید مسیر را در تابستان صعود کرده باشید و یا دست کم اطلاعات مسیر مورد نظر را خوب جمع کرده باشید و کوهنوردی مشابه را در جاهای دیگر به انجام رسانده باشید.

برای یادگیری کوهنوردی به ویژه ریزه‌کاری‌های کار فنی و زمستانی، هیچ‌جا بهتر از گروه‌ها و باشگاه‌های کوهنوردی نیست. در این جاها می‌توان از تجربه‌ دیگران برخوردار شد، با دیدن کارهای دیگران انگیزه یافت، برای اجرای برنامه‌ خود «پا» پیدا کرد و با تأثیر «هم نیروزایی»، synergic، کار گروهی به توانی بالاتر از جمع ساده‌ی توانایی‌های فردی دست یافت.

حتی کسانی که کارهای برجسته انفرادی انجام داده‌اند دانش و تجربه خود را در جریان کار گروهی و در گروه‌های کوهنوردی به دست آورده‌اند. این افراد پس از رسیدن به حدی از قابلیت، ممکن است به دلایلی و در چند روز کاری هم به برنامه های انفرادی دست بزنند.

کوه در زمستان جلوه‌ای پرشکوه و دیدنی دارد، اما وای اگر آن روی تند خوی‌اش بالا بیاید! هیچ کس نمی‌تواند بگوید که "کوه مرا دوست دارد و آزارم نمی‌دهد".

در واقع کوه همه را دوست دارد و زیبایی و نعمت‌های خود را به همگان ارزانی می‌دارد،‌ اما او به راه خود می‌رود و معصومیت آن خالی از خصلت

وحشیانه و خشن نیست

● توصیه های ایمنی را جدی بگیرید!

۱) کوهنوردی در زمستان کاری جدی است که خطرهایی در بر دارد. پس بدانید که چه می‌کنید و سعی کنید که خانواده‌ و نزدیکان شما هم از واقعیت‌های کار مورد علاقه‌تان اطلاعاتی داشته باشند.

۲) گاهی کوهنوردی در ماه های خارج از فصل رسمی زمستان هم به اندازه‌‌ صعود زمستانی خطرناک است. مثل فروردین ماه که می‌تواند هوای بسیار متغیر و پرخطری داشته باشد.

۳) گروههای کوچک (۶-۵ نفره) ترکیب خوبی برای صعود زمستانی است. در چنین گروهی هم قابلیت تحرک زیاد است، هم امکان امداد در شرایط اضطراری هست، و هم به راحتی می‌توان پسماندها را جمع‌آوری کرده و از آلوده‌سازی و تخریب محیط جلوگیری کرد.

۴) در انتخاب وسایل خوب دقت کنید: لازم نیست جدیدترین کفش و پوشاک موجود در بازار را بخرید، با کوهنوردان با تجربه مشورت کنید و وسایل خود را در برنامه‌های یک روزه زمستانی یا در مسیرهای شناخته شده و مطمئن امتحان کنید و چیزهای اضافه با خود نبرید. بارکشی در شیب‌های پوشیده از برف طاقت‌فرسا است

۵) حدود سه برابر زمانی که صرف یک صعود در تابستان می‌کنید، برای همان صعود در فصل زمستان در نظر بگیرید. شیوه‌های مقابله با سرمازدگی و دیگر خطرها را فرابگیرد. اصول جست‌وجو و نجات را در برنامه‌های پیش از صعود‌های بزرگ تمرین کنید. بند کفش، عکاسی، حمایت کردن و هر کار دیگری با وسایل کوهنوری را با دستکش انجام دهید. عینک مناسب (ضد UV) و کرم ضدآفتاب را فراموش نکنید.

۶) جانورانی مانند بزکوهی و میش، در زمستان باردار هستند، و در مواردی ممکن است به علت گرسنگی و خستگی توان فرار نداشته باشند. با آنها مهربان باشید و آسوده‌شان بگذارید. حیواناتی مانند خرس هم ممکن است در سوراخ‌ها و غارها در حالت نیمه خواب باشند به این گونه مکان ها نزدیک نشوید.از سوزاندن شاخه درختان و بوته‌ها رای گرم کردن خود بپرهیزید.

۷) لباس ها و کفش هایی بپوشید که کمی گشاد باشند. لباس های زیرتان حتما از ترکیبات پنبه ای و یا پشمی باشد و از جنس پلاستیک استفاده نکنید.

۸) سه قسمت بدن نقش مهمی در برون رفت گرما از بدن دارند: گوش ها، دست ها و انتهای پاها. اگر این سه قسمت را خوب بپوشانید تا حد بسیار زیادی بر سرما و سرما خوردگی پیروز شده اید.

۹) پوشیدن زیر شلواری امکان نفوذ سرما را کم می کند. خیلی از افراد مخصوصا خانم ها از پوشیدن زیر شلواری در زمستان به دلیل اینکه تیپ شان خراب می شود اجتناب می کنند، اما باید بدانند که پوشیدن زیر شلواری اصلی‌ترین پوشش در زمستان است.

۱۰) اگر در میان برف آبدار می خواهید راه بروید دو جفت جوراب پوشیده و میان آنها پلاستیک به پا کنید.

۱۱) اگر قسمتی از بدن مانند انگشتان دچار یخ زدگی شد از مالیدن آن به شدت خودداری کنید‌. عضو سرما زده را درون آب ولرم گذاشته تا کم کم گرم و به حالت عادی بازگردد.

الهام مرادی