جمعه, ۲۹ تیر, ۱۴۰۳ / 19 July, 2024
مجله ویستا

هواپیماهای پیر ایمنی اندک


هواپیماهای پیر ایمنی اندک

به رغم گذشت بیشتر از یک ماه از حادثه سقوط هواپیمای C۱۳۰ در پانزده آذرماه که در آن جمعی از اصحاب رسانه و امرای ارتش به شهادت رسیدند, هنوز برای مردم جای سوال دارد که چرا این اتفاق رخ داد و درگام بعدی چگونه می توان مانع از بروز چنین حوادث تلخ و غمباری شد

به‌ رغم‌ گذشت‌ بیشتر از یک‌ ماه‌ از حادثه‌ سقوط‌ هواپیمای‌ C۱۳۰ در پانزده‌ آذرماه‌ که‌ در آن‌ جمعی‌ از اصحاب‌ رسانه‌ و امرای‌ ارتش‌ به‌ شهادت‌ رسیدند، هنوز برای‌ مردم‌ جای‌ سوال‌ دارد که‌ چرا این‌ اتفاق‌ رخ‌ داد و درگام‌ بعدی‌ چگونه‌ می‌توان‌ مانع‌ از بروز چنین‌ حوادث‌ تلخ‌ و غمباری‌ شد!

آیا صرف‌ متهم‌ کردن‌ یک‌ نفر (...) همانند حوادث‌ دیگر برای‌ این‌ حادثه‌ کافی‌ است؟ یا اینکه‌ لازم‌ است‌ بررسی‌ شود چرا مقصر بوده‌ و سپس‌ نقش‌ مدیریت‌ عملیات‌ پرواز که‌ موظف‌ است‌ سه‌ مسئولیت‌ «ایمنی‌ پرواز، نظارت‌ بر نحوه‌ اجرای‌ پرواز و آموزش‌» را انجام‌ دهد، مورد بررسی‌ قرار دهند؟ بررسی‌ شود که‌ آیا برج‌ مراقبت‌ تمام‌ خدمات‌ پروازی‌ را به‌ هواپیما ارایه‌ کرده‌ است‌، نحوه‌ برخورد مقامات‌ و مسئولان‌ با خلبان‌ به‌ چه‌ صورت‌ بوده‌ است‌؟ آیا کتاب‌ قوانین‌ شرکت‌ سازنده‌ هواپیمای‌ C۱۳۰ که‌ در حکم‌ آیین‌ نامه‌ عملیاتی‌ است‌ و درهمه‌ موارد باید به‌ آن‌ رجوع‌ شود در اختیار کادر پرواز قرار گرفته‌ است‌؟ چراکه‌ تغییرات‌ زمان‌ و تکنولوژی‌ درخصوص‌ تعویض‌ قطعات‌ بر اساس‌ کتاب‌ قوانین‌ هواپیما صورت‌ می‌گیرد. اگر صورت‌ پذیرفته‌ چه‌ موقع‌، چگونه‌، توسط‌ چه‌ کسانی‌ و آیا قطعات‌ ساخت‌ داخلی‌ استفاده‌ شده‌ یا از شرکت‌ سازنده‌ هواپیما توسط‌ واسطه‌ها تامین‌ شده‌ است‌؟ آیا مهندسان‌ پرواز به‌ دقت‌ هواپیما را راه‌ اندازی‌ کرده‌ اند؟

درکل‌ این‌ موارد همگی‌ رقم‌ زننده‌ واژه‌ ایمنی‌ پرواز می‌شوند و لازم‌ است‌ بطور قطع‌ تمامی‌ موارد ابهام‌ دار، مورد واشکافی‌ هیات‌ حقیقت‌ یاب‌ قرار گیرد و آنها برای‌ این‌ سوالات‌ پاسخ‌ روشن‌ و شفاهی‌ ارایه‌ دهند.

ایمنی‌ و امنیت‌ پرواز دو مقوله‌ جدا

متاسفانه‌ عمدتا در میان‌ اظهارات‌ مسئولان‌ همواره‌ بحث‌ ایمنی‌ و امنیت‌ پرواز خلط‌ مبحث‌ می‌شود، نخست‌ باید یاد آور شد که‌ وقتی‌ می‌گوییم‌ ایمنی‌ پرواز منظور ما از این‌ تعریف‌ به‌ سلامت‌ فنی‌ و سالم‌ بودن‌ عملیات‌ پرواز هواپیما باز می‌گردد و این‌ موضوع‌ تفاوت‌ بسیار زیادی‌ با «امنیت‌ پرواز »دارد، چرا که‌ امنیت‌ هنگامی‌ معنا می‌شود که‌ بحث‌ خرابکاری‌، هواپیما ربایی‌، نزاع‌، درگیری‌ یا حادثه‌ تروریستی‌ رخ‌ دهد. لذا بهتر است‌ به‌ این‌ دو موضوع‌ از زاویه‌یی‌ کاملا جداگانه‌ نگریسته‌ شود.

چراکه‌ در این‌ سالها، ماشاهد آن‌ بوده‌ ایم‌ که‌ به‌ موازات‌ افزایش‌ تعداد سوانح‌ که‌ بیانگر کاهش‌ ایمنی‌ پرواز بوده‌، بحث‌ امنیت‌ پرواز پر رنگ‌ تر شده‌ است‌ و به‌ وضوح‌ می‌بینیم‌ تعداد مراکز و دستگاههای‌ پرواز افزایش‌ یافته‌ است‌ و از ایمنی‌ پرواز غافل‌ مانده‌ ایم‌؟! براستی‌ مسئولان‌ هوایی‌ چرا به‌ این‌ مقوله‌ به‌ یک‌ صورت‌ اهمیت‌ نداده‌اند؟ چرا باید ایمنی‌ پرواز که‌ بسیار مهمتر از امنیت‌ پرواز است‌ یا لااقل‌ کمتر از آن‌ امنیت‌ پرواز نیست‌ توجه‌ شایانی‌ نشود و حال‌ برای‌ برون‌ رفت‌ از این‌ بن‌ بست‌ چه‌ راهکاری‌ داریم‌؟

فرسودگی‌ عامل‌ تهدید کننده‌ ایمنی‌ پرواز

نمونه‌ بارز درتهدید ایمنی‌ پرواز، می‌توان‌ به‌ فرسودگی‌ هواپیما و کهنگی‌ آن‌ اشاره‌ کرد، متاسفانه‌ متوسط‌ عمر ناوگان‌ هواپیمایی‌ کشور به‌ استناد آخرین‌ آمار هواپیمایی‌ در پایان‌ سال‌ ۸۲ به‌ بیش‌ از ۵/۲۲ سال‌ رسیده‌ است‌.

به‌ عبارتی‌ دیگر ناوگان‌ هواپیمایی‌ با این‌ میانگین‌ سنی‌ ما یکی‌ از پیرترین‌ و فرتوت‌ ترین‌ ناوگان‌های‌ فرسوده‌ دنیاست‌ و این‌ با سابقه‌ ۸۲ ساله‌ صنعت‌ هوایی‌ و پیشینه‌ ما و عضویت‌ در ایکائو، به‌ هیچ‌ وجه‌ نه‌ همخوانی‌ دارد و نه‌ در شان‌ کشورمان‌ است‌.

البته‌ این‌ درحالی‌ است‌ که‌ مسئولان‌ وقت‌ هواپیمایی‌ کشور در بهمن‌ ماه‌ ۸۳ در مصاحبه‌هایی‌ عمرمتوسط‌ ناوگان‌ هواپیمایی‌ را ۵/۱۵ سال‌ ذکر کردند و براساس‌ گزارشی‌ که‌ اخیرا منتشر شده‌ مسئولان‌ هواپیمایی‌ عمر متوسط‌ ناوگان‌ هواپیمایی‌ را ۱۶ یا ۱۷ سال‌ اعلام‌ کرده‌اند که‌ واقعا جای‌ سوال‌ دارد. چرا باید این‌ آمارهای‌ عجیب‌ و غریب‌ را ارایه‌ دهیم‌.

بر اساس‌ یکی‌ از تکالیفی‌ که‌ در قانون‌ برنامه‌ چهارم‌ توسعه‌ در خصوص‌ نوسازی‌ هواپیمایی‌ آمده‌ در بند «ج‌» ماده‌ ۲۸ تاکید شده‌ است‌، «نوسازی‌ ناوگان‌ حمل‌ ونقل‌ با استفاده‌ از وجوه‌ اداره‌ شد، به‌ نحوی‌ که‌ در پایان‌ برنامه‌، متوسط‌ سن‌ ناوگان‌ هوایی‌ حداکثر به‌ ۱۵ سال‌ برسد » یعنی‌ در پایان‌ سال‌ ۸۸ باید متوسط‌ سن‌ ناوگان‌ هوایی‌ به‌ ۱۵ سال‌ برسد. در بررسی‌هایی‌ که‌ در آخرین‌ مستندات‌ سازمان‌ هواپیمایی‌ در سال‌ ۸۲ ارایه‌ شده‌، متوسط‌ عمر ناوگان‌ هواپیمایی‌ ما براساس‌ این‌ آمار چنین‌ است‌: شرکت‌ ساها با ۲۸ سال‌، ماهان‌ با ۳/۲۰ سال‌، ایران‌ ایر ۲/۲۰ سال‌.

در این‌ میان‌ بیشترین‌ هواپیماهای‌ ما به‌ استناد آمارهای‌ موجود در سازمان‌ هواپیمایی‌ کشور در پایان‌ سال‌ ۸۲ حاکی‌ از این‌ است‌ که‌ توپولوف‌ ۱۵۴ با ۱۷ فروند و ۲۷۸۵ صندلی‌ در رتبه‌ نخست‌، فوکر ۲۸ با تعداد ۱۰ فروند و ۱۰۰۳ صندلی‌ در رسته‌ دوم‌، بویینگ‌ ۷۲۷ با ۸ فروند و ۱۳۲۰ صندلی‌ و ایرباس‌ ۳۱۰ با ۸ فروند و ۲۰۹۶ صندلی‌ در جایگاه‌ سوم‌، ایرباس‌ ۳۰۰ با ۵ فروند و ۱۲۲۸ صندلی‌، فوکر ۱۰۰ با تعداد ۵ فروند و ۵۴۰ صندلی‌ و نیز فوکر ۵۰ به‌ تعداد ۵ فروند و ۲۴۶ صندلی‌ در جایگاه‌ چهارم‌ قرار دارند. در آخرجدول‌ هم‌ یاک‌ ۴۲، دارت‌ ۶، امبرایر ۱۱۰ و ایلوشن‌ ۷۶ با یک‌ یا دو فروند جای‌ دارند. براساس‌ آمار غیر رسمی‌ و شنیده‌ها هواپیمای‌C۱۳۰به‌ تعداد ۳۲ فروند را دارا هستیم‌.


شما در حال مطالعه صفحه 1 از یک مقاله 3 صفحه ای هستید. لطفا صفحات دیگر این مقاله را نیز مطالعه فرمایید.