تفاوت چهار نشان استاندارد

ایزو, حلال, هسیپ و علامت استاندارد ایران چه فرقی با هم دارند

● حلال چیست؟

نشان حلال از حدود ۴ سال پیش روی کالاهای خوراکی که مسلمانان سراسر دنیا مجاز به مصرف آنها هستند، درج می‌شود. درج این نشان، ربطی به کیفیت محصولات خوراکی ندارد و فقط به معنای استفاده از قوانین فقهی شرع اسلام در صید و ذبح و رعایت اصول فقهی است. تولیدکنندگان محصولاتی که نشان حلال روی آنها درج شده است، موظف هستند هیچ‌گونه گوشت حرام یا اجزای حیوانات حرام‌گوشت (مانند خوک و سگ) و مشروبات الکلی را در محصول خود به کار نبرند. براساس اعلام مراجع قانونی کشور که مرتبط با زنجیره غذایی هستند، محصولاتی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم، اگر وارداتی باشند، باید عنوان حلال روی آنها ذکر شده باشد تا بتوان به جایز بودن مصرف آنها از نظر دینی، اطمینان داشت:

مواداولیه و افزودنی‌های غذایی که منشاء حیوانی یا مستی آور دارند؛ شامل انواع مواد افزودنی، نگهدارنده، طعم‌دهنده، قوام‌دهنده و مانند آن با پایه حیوانی و مستی‌آور مانند ژلاتین، مایه پنیر، آلبومین و ترکیب‌های آنزیمی هستند.

فرآورده‌های غذایی که در تولید و فرآوری آنها به هر میزانی از مواداولیه و افزودنی‌های با منشاء حیوانی یا مستی‌آور استفاده شده باشد. این فرآورده‌ها شامل انواع فرآورده‌های گوشتی، لبنی، روغنی، آشامیدنی و فرآورده‌های تخمیری، الکلی و مشتقات آنها می‌شوند.

مواداولیه، افزودنی‌ها و فرآورده‌های غذایی که ممکن است در هر مرحله از زنجیره غذایی با مواد نجس یا غیرحلال در تماس باشند. این مراحل شامل دریافت، آماده‌سازی، فرآوری، جداسازی، استحصال، استخراج، تعیین، بسته‌بندی‌، برچسب‌گذاری‌، علامت‌گذاری، کنترل، جابه‌جایی، حمل ونقل، توزیع، انبار، عرضه و سرو غذای حلال و محصولات آن از جمله اجزای تشکیل‌دهنده موادغذایی و افزودنی?ها هستند.

مواداولیه افزودنی‌ها و فرآورده‌های غذایی که روش تولید آنها ممکن است به گونه‌ای باشد که باعث تغییر در اصل حلال بودن ماده غذایی شود.

● ایزو چیست؟

ایزو (Iso)، مخفف کلمه International Organization for Standardization به‌معنای سازمان بین‌المللی استاندارد است. اگرچه نام این سازمان، عنوان بین‌المللی را یدک می‌کشد، اما درواقع نوعی سازمان خصوصی است که در سال ۱۹۴۸ در ژنو سوئیس تشکیل شد. در حال حاضر، حدود ۱۵۶ کشور جهان از جمله ایران، عضو ایزو هستند. معمولا در جلسه‌های مختلف این سازمان، مسوولان سازمان‌ها و موسسه‌های استاندارد کشورهای عضو شرکت می‌کنند تا با همفکری یکدیگر، استانداردهای محکم‌تری برای ارتقای کیفیت و سلامت کالاها ارائه کنند. البته استانداردهایی که در نهایت باعث صرف کمترین وقت و هزینه برای تولید کالای نهایی شود و حداقل آسیب ممکن را به محیط‌زیست برساند. بد نیست بدانید که سازمان بین‌المللی استاندارد، گواهینامه خاصی را به محصولات مختلف نمی‌دهد یا حتی محصولاتی که با نشان ایزو تولید می‌شوند، تحت نظارت و تایید این سازمان نیستند. حالا می‌پرسید پس فایده این نشان چیست؟ فایده‌اش این است که تمام کشورهای عضو سازمان بین‌المللی استاندارد، می‌توانند محصولات داخلی خود را ممهور به نشان ایزو کنند تا مصرف‌کنندگان این محصولات در سراسر دنیا بدانند کالایی که مصرف می‌کنند در کشوری تولید شده که عضو سازمان بین‌المللی استاندارد است و در مورد کیفیت و سلامت محصولات خود، تعهدی به این سازمان داده است. «تری هیل»، رییس سازمان بین‌المللی استاندارد، تاکید می‌کند که فقط درج علامت ایزو روی محصولات وارداتی یا داخلی هر کشور برای نشان دادن میزان سلامت، کیفیت و استاندارد آن کافی نیست و محصولی که خریداری می‌کنید، باید مهر استاندارد و مجوزهای لازم را در مورد کیفیت و سلامت که مربوط به کشور خودتان است، داشته باشد.

● علامت استاندارد ایران چیست؟

وجود علامت استاندارد ایران روی کالاهای داخلی، نشان‌دهنده نظارت مسوولان مربوط به تولید هر کالا بر سلامت، بهداشت و کیفیت محصول نهایی است. کالاهای داخلی بدون مهر استاندارد، بدون نظارت مراجع ذی‌صلاح تولید شده‌اند و از نظر ایمنی، بهداشت، سلامت و کیفیت، نمی‌توان به آنها اطمینان کرد. محصولات وارداتی که تاییدیه‌های قانونی، رسمی یا بهداشتی داخلی را داشته باشند هم از سد آزمایش‌ها و نظارت‌های مختلف گذشته‌اند و ایمنی و سلامت آنها مورد تایید است. در صورتی‌که هیچ ضمانتی در مورد بهداشت، ایمنی و کیفیت کالاهای وارداتی بدون تاییدیه‌های داخلی وجود ندارد.

● HACCP چیست؟

HACCP مخفف کلمه Hazard Analysis and Critical Control Points به‌معنای تجزیه و تحلیل خطر و نقطه کنترل بحرانی است. این علامت برای اولین بار در سال ۱۹۵۹ برای کنترل ایمنی موادغذایی در آمریکا عنوان و درج شد. هدف نهایی هَسیپ، حفظ و کنترل بهداشت و ایمنی موادغذایی در تمام طول زنجیره موادغذایی از تولیدکننده اولیه تا مصرف‌کننده نهایی است. یعنی در تمام مراحل تولید، فرآوری، بسته‌بندی و عرضه، نظارت و کنترل‌های کافی و لازم در مورد سطح بهداشت و ایمنی موادغذایی مختلفی که نشان HACCP روی آنها درج شده است، انجام می‌شود. معمولا تمام غذاها و موادغذایی دارای این نشان، از کیفیت بهداشتی و ایمنی لازم برخوردار هستند و مصرف‌کننده می‌تواند از این لحاظ به محصول مورد نظر اطمینان کند. البته کیفیت محصول نهایی از نظر طعم و بافت، چندان مورد توجه هسیپ نیست.